तंबाखू उत्पादनांच्या जाहिराती, प्रचार आणि प्रायोजकत्वावर बंदी

सिगारेट किंवा इतर तंबाखू उत्पादनांनी दर सेकंदाला एक बळी जातो, सुमारे ६० लाखांहून नागरिकांना दरवर्षी तंबाखू सेवनामुळे होणाऱ्या आजारांनी मृत्यूला कवटाळावे लागते, तर सहा लाख धूम्रपान न करणाऱ्या नागरिकांना धूम्रपानामुळे होणाऱ्या प्रदूषणाचा फटका बसतो. तंबाखूच्या व्यसनामुळे होणाऱ्या दृष्टचक्राला बदलण्यासाठी जनजागृती व्हावी यासाठी दरवर्षी ३१ मे रोजी जागतिक आरोग्य संघटना आणि त्यांच्या सहाय्यक संस्था ‘तंबाखू सेवनविरोधी दिन’ साजरा करतात. या वर्षी संघटनेच्या मोहिमेचे घोषवाक्य ‘तंबाखू उत्पादनांच्या जाहिराती, प्रचार आणि प्रायोजकत्वावर बंदी आणावी’ असे आहे.
तंबाखू उत्पादनांच्या आकर्षक आणि देखण्या लोकप्रिय कलाकारांच्या जाहिरातींमुळे या उत्पादनांची विक्री व उपभोग वाढत असल्याचा तज्ज्ञांचा दावा आहे. २०३० सालापर्यंत तंबाखुसेवनाच्या घातकतेबाबत दुर्लक्ष केल्यास ८० लाखांहून अधिक नागरिक दरवर्षी तांबुलसेवनाने मृत्युमुखी पडतील, असा इशारा जागतिक आरोग्य संघटनेने मागे दिला होता. २००९ साली नॅशनल कॅन्सर इन्स्टिटय़ूटने पाच वर्षे केलेल्या अभ्यासानुसार तंबाखू उत्पादनांच्या जाहिराती आणि त्यांचा उपभोग यांच्यात मोठा संबंध आहे. टीव्ही, रेडिओ व इतर माध्यमांमधून तंबाखू उत्पादनांच्या जाहिरातींचा केला जाणारा प्रचार हा त्यांच्या विक्रीमध्ये वाढ करतो, असे अहवालात म्हटले आहे. त्यामुळे तंबाखू उत्पादनांच्या जाहिरातींवर र्सवकष बंदी आणण्यात यावी, असे अहवालामध्ये सुचविण्यात आले.