मागील काही भागांत आपण व्हेरिएबल (variable) चा वापर शिकायला सुरुवात केली. त्यातला व्हेरिएबल डिक्लरेशन (declaration) हा पहिला टप्पा बघितला. त्यापुढचा टप्पा आहे व्हेरिएबलमध्ये किंमत साठवून ठेवायचा (Set value of a variable). आपण व्हेरिएबल डिक्लेअर

केलं, कंप्युटरने त्यासाठी जागा राखून ठेवली, तरी ती जागा तेव्हा रिकामीच असते. त्या जागेत आपल्याला आपल्या प्रोग्रामच्या गरजेनुसार हवी ती किंमत साठवून ठेवायला लागते. आपल्या “Hello’’, <तुमचं नाव>!” वाल्या उदाहरणात आपण x  नावाचं व्हेरिएबल वापरलं होतं, ज्यात आपण युजर (user) चं नाव साठवून ठेवलं होतं.

bal03

व्हेरिएबलमधे किंमत साठवून ठेवण्यासाठी, बहुतेक भाषांमधे आपल्या परिचयाचं गणितातलं ” =” हे चिन्हं वापरतात. चिन्हं जरी तेच असलं तरी, व्हेरिएबलमधे किंमत साठवून ठेवण्याच्या बाबतीत या चिन्हाचा अर्थ थोडा वेगळा असतो. गणित विषयात, “=” हे चिन्हं समानता दाखवायला वापरतात. जेव्हा आपण प्रोग्राम मधे username = “Aparna” असं लिहू, तेव्हा त्याचा अर्थ, username is equal to “Aparna”, असा नसतो. त्याचा अर्थ, “=” च्या नंतर दिलेली “Aparna” ही किंमत, “=” च्या आधी दिलेल्या username या व्हेरिएबलमधे साठवून ठेव, असा होतो.

व्हेरिएबलमधे किंमत साठवून ठेवण्यासाठी, “=” च्या आधी, ज्या व्हेरिएबलमधे किंमत साठवून ठेवायची आहे त्या व्हेरिएबलचं नाव लिहायचं नि “=” च्या उजवीकडे,  त्या व्हेरिएबलमधे जी किंमत साठवून ठेवायची ती लिहायची.

लुटूपुटूच्या ब्लॉकली (Blockly) या भाषेत व्हेरिएबलमध्ये किंमत साठवून ठेवण्यासाठी आपण “=” च्या ऐवजी “Set <variable name> to” चा ठोकळा वापरणार आहोत. या ठोकळ्याच्या उजवीकडच्या खाचेत व्हेरिएबलच्या किमतीचा ठोकळा आणून बसवायचा.

bal05

वरील उदाहरणात आपण username या व्हेरिएबलमध्ये “Aparna” हे एक ठरावीक नाव साठवून ठेवलं आहे. पण व्हेरिएबलमध्ये किंमत साठवून ठेवताना दरवेळेस आपण त्यात अशी ठरावीक किंमत साठवून ठेवू असे नाही. तुम्हाला ठाऊक आहेच, आपण त्यात युजरने इनपुट केलेली किंमतदेखील साठवू शकतो. आपल्या “Hello, <तुमचं नाव>!” वाल्या उदाहरणात, आपल्याला ७ या व्हेरिएबलमध्यक युजरकडून इनपुट घेतलेलं युजरचं नाव साठवून ठेवायचं होतं. त्यामुळे आपण “Set x to” च्या उजवीकडच्या खाचेत प्रॉम्प्ट (prompt) हा ठोकळा बसवला होता. त्यानुसार प्रॉम्प्ट या कमांडचं आऊटपुट (output),  x या व्हेरिएबलमधे साठवलं गेलं.

अपर्णा मोडक sudomu@gmail.com