अमेरिकन बास्केटबॉल स्टार ब्रिटनी ग्रिनरला गुरुवारी रशियामधून कैद्यांच्या देवाणघेवाणीच्या प्रक्रियेद्वारे सोडण्यात आले, तर अमेरिकेकडून 'मृत्यूचा व्यापारी' म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या शस्त्रास्त्र विक्रेता व्हिक्टर बाउटची सुटका केली गेली. ग्रिनर कोण आहे आणि ती रशियन तुरुंगात का होती? तिच्या प्रकरणाने आंतरराष्ट्रीय लक्ष का वेधले? या गोष्टीविषयी अधिक माहिती जाणून घेण्याचा प्रयत्न करत आहोत. ब्रिटनी ग्रिनर प्रकरण काय आहे? या वर्षी ऑगस्टमध्ये, रशियाने दोन वेळेच्या ऑलिम्पिक सुवर्णपदक विजेत्या ग्रिनरला अंमली पदार्थ बाळगल्याबद्दल आणि त्याची तस्करी केल्याबद्दल दोषी ठरवले, तिला ९ वर्षांचा तुरुंगवास आणि १ दशलक्ष रूबलचा दंड ठोठावला. अमेरिकेचे अध्यक्ष जो बिडेन यांनी रशियावर ग्रिनरला बेकायदेशीरपणे ताब्यात घेतल्याचा आरोप केला, तर इतर अनेकांनी सांगितले की, युक्रेन युद्धादरम्यान रशिया-अमेरिका संबंध ऐतिहासिकरित्या खालच्या पातळीवर आलेले असल्या कारणाने ही शिक्षा असमानतेची व कठोर होती. मॉस्कोच्या शेरेमेत्येवो विमानतळावर तिच्या सामानात लहान प्रमाणात गांजाचे तेल असलेली दोन व्हेप काडतुसे सापडली तेव्हापासून ग्रिनरला ताब्यात घेण्यात आले होते. तिने गुन्हा कबूल केला असताना, अॅथलीटने सांगितले की तिने घाईत पॅक केल्यामुळे तिने अनावधानाने गांजा सोबत आणला गेला होता. ग्रिनर एक उच्च-प्रोफाइल, कृष्णवर्णीय, समलिंगी ऍथलीट असल्याने तिच्या प्रकरणाकडे अभूतपूर्व लक्ष वेधले गेले आणि एलजीबीटीक्यू (LGBTQ) समुदायाप्रती अनेकदा प्रतिकूल वृत्ती असलेल्या देशात तिला ताब्यात घेण्यात आल्याने मोठ्या प्रमाणात चिंता निर्माण झाली. ग्रिनरला घरी आणण्यासाठी बिडेन प्रशासनावरील दबावाचे संकेत दर्शवणारे उदाहरण म्हणजे देशाविरूद्ध वापरली जाणारी शस्त्रास्त्रे विकण्याचा प्रयत्न केल्याचा आरोप असलेल्या बाउटला अमेरिकन सरकार तातडीने मुक्त करण्यास तयार होते. हेही वाचा: BCCI Selection Committee: जवळजवळ ठरलंच! आयपीएलवर आगपाखड करणारा खेळाडू होणार बीसीसीआय निवड समितीचा अध्यक्ष ग्रिनरची खेळाडू म्हणून कारकीर्द ३१ वर्षीय ग्रिनरची २०२१ मध्ये वुमेन्स नॅशनल बास्केटबॉल असोसिएशन (WNBA) च्या इतिहासातील सर्वोत्कृष्ट २५ खेळाडूंपैकी एक म्हणून निवड झाली होती आणि ती लीगमधील सर्वोत्तम आक्षेपार्ह खेळाडू मानली जाते. तिने २०१३ मध्ये तिच्या व्यावसायिक कारकिर्दीला सुरुवात केल्यापासून, या ६ फूट ९ इंच खेळाडूने यूएस महिलांच्या राष्ट्रीय बास्केटबॉल संघासह आणि डब्लूएनबीए (WNBA) चॅम्पियनशिपसह दोन ऑलिम्पिक सुवर्णपदके जिंकली आहेत. ग्रिनर २०१३ मध्ये लेस्बियन म्हणून बाहेर आली आणि नाईके (Nike) सोबत एंडोर्समेंट करारावर स्वाक्षरी करणारी ती पहिली उघडपणे समोर येणारी समलिंगी खेळाडू होती. तिच्या अटकेमुळे ती प्रथम रशियामध्ये होती या कारणाकडेही लक्ष वेधले – ती युएमएमसी (UMMC) एकटेरिनबर्ग या रशियन बास्केटबॉल संघाकडून खेळत होती. नॅशनल बास्केटबॉल असोसिएशन (NBA) मधील त्यांच्या पुरुष समकक्षांच्या तुलनेत मोठ्या प्रमाणात वेतन असमानतेमुळे अनेक डब्लूएनबीए (WNBA) खेळाडू परदेशात खेळणे निवडतात. बोस्टन ग्लोबनुसार, एका वर्षाचा अनुभव असलेल्या एनबीए (NBA) खेळाडूचे किमान वेतन $१.६३७ दशलक्ष असा अंदाज आहे, जो संपूर्ण डब्लूएनबीए (WNBA) संघाच्या पगाराच्या बजेटपेक्षा जास्त आहे, ज्याची मर्यादा $१.४ दशलक्ष आहे. हेही वाचा: INDW vs AUS T20Is: “हल्के मे मत लो!” ऑस्ट्रेलिया दौऱ्याआधी भारतीय महिला संघाचा आव्हान उभे करणारा video व्हायरल आणखी एक माणूस मागे राहिला ग्रिनरची सुटका करण्यात आली आहे, पॉल व्हेलन, मिशिगन कॉर्पोरेट सुरक्षा कार्यकारी, डिसेंबर २०१८ पासून रशियामध्ये हेरगिरीच्या आरोपाखाली तुरूंगात आहेत, ते सध्या रशियामध्येच राहतील. अमेरिकेने त्याच्या अटकेला बेकायदेशीर म्हटले आहे, आणि ग्रिनरसह त्याची सुटका करण्यासाठी वाटाघाटी सुरू असताना, ते प्रयत्न अयशस्वी राहिले.
