рдмрд┐рдЯрдХреЙрдИрди рдпрд╛ рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рдирд╛рдЪреЗ рдореВрд▓реНрдп рез рд▓рд╛рдЦ реирей рд╣рдЬрд╛рд░ рдбреЙрд▓рд░рд╡рд░ рдкреЛрд╣реЛрдЪрд▓реЗ рдЖрд╣реЗ. рдпрд╛рддреВрди рдЬрд╛рдЧрддрд┐рдХ рдкрд╛рддрд│реАрд╡рд░ рдХреНрд░рд┐рдкреНрдЯреЛрдХрд░рдиреНрд╕реА рдореНрд╣рдгрдЬреЗрдЪ рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рдирд╛рд▓рд╛ рд╡рд╛рдврд▓реЗрд▓реА рдорд╛рдЧрдгреА рд╕рдореЛрд░ рдпреЗрдд рдЖрд╣реЗ. рдпрд╛рдЪ рд╡реЗрд│реА рднрд╛рд░рддрд╛рддрд╣реА рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рди рдЧреБрдВрддрд╡рдгреБрдХреАрдд рдореЛрдареНрдпрд╛ рдкреНрд░рдорд╛рдгрд╛рдд рд╡рд╛рдв рд╣реЛрдд рдЖрд╣реЗ. рддреНрдпрд╛рдд рддрд░реБрдгрд╛рдИрдЪреЗ рдкреНрд░рдорд╛рдг рдкрд╣рд┐рд▓реНрдпрд╛рдкрд╛рд╕реВрди рдЕрдзрд┐рдХ рдЖрд╣реЗ. рджреЗрд╢рд╛рддреАрд▓ рдЧреБрдВрддрд╡рдгреБрдХреАрдЪреНрдпрд╛ рдореБрдЦреНрдп рдкреНрд░рд╡рд╛рд╣рд╛рдд рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рдирд╛рдЪрд╛ рд╕рдорд╛рд╡реЗрд╢ рд╣реЛрдК рд▓рд╛рдЧрд▓реНрдпрд╛рдЪреЗ рд╕рдВрдХреЗрдд рдЖрддрд╛ рдорд┐рд│реВ рд▓рд╛рдЧрд▓реЗ рдЖрд╣реЗрдд. рд╣реЗ рджреЗрд╢рд╛рдд рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рдирд╛рдЪреА рдПрдХ рдкрд░рд┐рд╕рдВрд╕реНрдерд╛ рд╡рд┐рдХрд╕рд┐рдд рд╣реЛрдд рдЕрд╕рд▓реНрдпрд╛рдЪреЗ рдирд┐рджрд░реНрд╢рдХ рдЖрд╣реЗ. рдпрд╛рдЪ рд╡реЗрд│реА рднрд╛рд░рддреАрдп рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХрджрд╛рд░ рдХреЗрд╡рд│ рдПрдХрд╛рдЪ рдкреНрд░рдХрд╛рд░рдЪреНрдпрд╛ рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рдирд╛рдд рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХ рдХрд░рдгреНрдпрд╛рдРрд╡рдЬреА рддреНрдпрд╛рдд рд╡реИрд╡рд┐рдзреНрдп рдЖрдгрдд рдЖрд╣реЗрдд. рддреНрдпрд╛рддреВрди рддреНрдпрд╛рдВрдЪрд╛ рдкрд░рддрд╛рд╡рд╛рд╣реА рд╡рд╛рдврд▓реНрдпрд╛рдЪреЗ рджрд┐рд╕реВрди рдХреЙрдИрдирд╕реНрд╡реАрдЪ рдпрд╛ рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рди рдордВрдЪрд╛рдЪреНрдпрд╛ рддрд╛рдЬреНрдпрд╛ рдЕрд╣рд╡рд╛рд▓рд╛рддреВрди рд╕рдореЛрд░ рдЖрд▓реЗ рдЖрд╣реЗ.

рд╢рд╣рд░рдирд┐рд╣рд╛рдп рд╕реНрдерд┐рддреА рдХрд╛рдп?

рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рди рд╡рд╛рдкрд░рдгрд╛рд▒реНрдпрд╛ реи рдХреЛрдЯреА рдЧреНрд░рд╛рд╣рдХрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдорд╛рд╣рд┐рддреАрдЪреНрдпрд╛ рдЖрдзрд╛рд░реЗ рджреБрд╕рд▒реНрдпрд╛ рддрд┐рдорд╛рд╣реАрдЪрд╛ рд╣рд╛ рдЕрд╣рд╡рд╛рд▓ рддрдпрд╛рд░ рдХрд░рдгреНрдпрд╛рдд рдЖрд▓рд╛ рдЖрд╣реЗ. рддреНрдпрд╛рддреВрди рджреЗрд╢рд╛рддреАрд▓ рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рди рдЧреБрдВрддрд╡рдгреБрдХреАрдд рд╣реЛрдгрд╛рд░реЗ рдореЛрдареЗ рдмрджрд▓, рд╢рд╣рд░рдирд┐рд╣рд╛рдп рд╣реЛрдгрд╛рд░реА рдХрдореАрдЬрд╛рд╕реНрдд рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХ, рдЬрд╛рд╕реНрдд рдкрд░рддрд╛рд╡рд╛ рдорд┐рд│рд╡рд┐рдгрд╛рд░реА рд╢рд╣рд░реЗ, рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХрджрд╛рд░рд╛рдВрдЪрд╛ рд╕реНрд╡рднрд╛рд╡ рдЖрджреА рдмрд╛рдмреА рд╕рдореЛрд░ рдЖрд▓реНрдпрд╛ рдЖрд╣реЗрдд. рджреЗрд╢рд╛рддреАрд▓ рдПрдХреВрдг рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рди рдЧреБрдВрддрд╡рдгреБрдХреАрдд рддреАрди рдорд╣рд╛рдирдЧрд░рд╛рдВрдЪрд╛ рд╕рд░реНрд╡рд╛рдзрд┐рдХ реирем.рем рдЯрдХреНрдХреЗ рд╡рд╛рдЯрд╛ рдЖрд╣реЗ. рддреНрдпрд╛рдд рджрд┐рд▓реНрд▓реА резрек.рем рдЯрдХреНрдХреЗ, рдмрдВрдЧрд│реБрд░реВ рем.рео рдЯрдХреНрдХреЗ рдЖрдгрд┐ рдореБрдВрдмрдИ рел.реи рдЯрдХреНрдХреЗ рдЖрд╣реЗ. рджреЗрд╢рд╛рддреАрд▓ рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рди рдЧреБрдВрддрд╡рдгреБрдХреАрдд рд╕рд░реНрд╡рд╛рдзрд┐рдХ ренрел.ремрез рдЯрдХреНрдХреЗ рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХрджрд╛рд░ рдХреЛрд▓рдХрддреНрдпрд╛рддреАрд▓ рдЖрд╣реЗрдд. рдпрд╛рдЪ рд╡реЗрд│реА рдЬрдпрдкреВрд░, рд▓рдЦрдиреМ рдЖрдгрд┐ рдкрд╛рдЯрдгрд╛ рдпрд╛рдВрд╕рд╛рд░рдЦреНрдпрд╛ рд╢рд╣рд░рд╛рдВрдордзреВрдирд╣реА рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рдирд╛рдЪрд╛ рд╕реНрд╡реАрдХрд╛рд░ рд╡рд╛рдврд▓рд╛ рдЖрд╣реЗ. рдпрд╛рддреВрди рдорд╣рд╛рдирдЧрд░рд╛рдВрд╡реНрдпрддрд┐рд░рд┐рдХреНрдд рдЗрддрд░ рд╢рд╣рд░рд╛рдВрдордзреНрдпреЗрд╣реА рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рдирд╛рдЪрд╛ рд╣реЛрдгрд╛рд░рд╛ рд╡рд┐рд╕реНрддрд╛рд░ рдЖрдгрд┐ рддреНрдпрд╛рдмрд╛рдмрдд рдирд┐рд░реНрдорд╛рдг рд╣реЛрдд рдЕрд╕рд▓реЗрд▓реА рдЬрд╛рдЧрд░реВрдХрддрд╛ рджрд┐рд╕реВрди рдпреЗрдд рдЖрд╣реЗ.

рд╡рдпреЛрдЧрдЯ рдХреЛрдгрддрд╛?

рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рди рдЧреБрдВрддрд╡рдгреБрдХреАрдд рейрел рд╡рд░реНрд╖рд╛рдВрдЦрд╛рд▓реАрд▓ рд╡реНрдпрдХреНрддреАрдВрдЪреЗ рдореНрд╣рдгрдЬреЗрдЪ рддрд░реБрдгрд╛рдИрдЪреЗ рдкреНрд░рдорд╛рдг рдЕрдзрд┐рдХ рдЖрд╣реЗ. рдПрдХреВрдг рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХрджрд╛рд░рд╛рдВрдордзреНрдпреЗ рдпрд╛ рд╡рдпреЛрдЧрдЯрд╛рддреАрд▓ рд╡реНрдпрдХреНрддреАрдВрдЪреЗ рдкреНрд░рдорд╛рдг ренрез.рен рдЯрдХреНрдХреЗ рдЖрд╣реЗ. рддреНрдпрд╛рдд реирем рддреЗ рейрел рд╡рдпреЛрдЧрдЯрд╛рддреАрд▓ рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХрджрд╛рд░рд╛рдВрдЪреЗ рдкреНрд░рдорд╛рдг рекрек.рек рдЯрдХреНрдХреЗ рдЕрд╕реВрди, резрео рддреЗ реирел рд╡рдпреЛрдЧрдЯрд╛рддреАрд▓ рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХрджрд╛рд░рд╛рдВрдЪреЗ рдкреНрд░рдорд╛рдг реирен.рей рдЯрдХреНрдХреЗ рдЖрд╣реЗ. рдорд╛рддреНрд░, рдорд╣рд┐рд▓рд╛ рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХрджрд╛рд░рд╛рдВрдЪреЗ рдкреНрд░рдорд╛рдг рдХрдореА рдЖрд╣реЗ. рдПрдХреВрдг рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХрджрд╛рд░рд╛рдВрдордзреНрдпреЗ рдХреЗрд╡рд│ резреи.режреи рдЯрдХреНрдХреЗ рдорд╣рд┐рд▓рд╛ рдЖрд╣реЗрдд. рддреНрдпрд╛рдореБрд│реЗ рдЖрдЧрд╛рдореА рдХрд╛рд│рд╛рдд рдорд╣рд┐рд▓рд╛ рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХрджрд╛рд░рд╛рдВрдЪреЗ рдкреНрд░рдорд╛рдг рд╡рд╛рдврдгреНрдпрд╛рд╕ рднрд░рдкреВрд░ рд╡рд╛рд╡ рдЕрд╕рд▓реНрдпрд╛рдЪреЗ рдирд┐рд░реАрдХреНрд╖рдг рдЕрд╣рд╡рд╛рд▓рд╛рдд рдиреЛрдВрджрд╡рд┐рдгреНрдпрд╛рдд рдЖрд▓реЗ рдЖрд╣реЗ.

рдкреНрд░рд╛рдзрд╛рдиреНрдп рдХрд╢рд╛рд▓рд╛?

рднрд╛рд░рддреАрдп рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХрджрд╛рд░ рд╣реЗ рдкреНрд░рд╛рдореБрдЦреНрдпрд╛рдиреЗ рдмреНрд▓реВ-рдЪрд┐рдк рдЖрдгрд┐ рд▓рд╛рд░реНрдЬ-рдХреЕрдк рдЪрд▓рди рдкреНрд░рдХрд╛рд░рд╛рд▓рд╛ рдкреНрд░рд╛рдзрд╛рдиреНрдп рджреЗрдд рдЖрд╣реЗрдд. рдХрд╛рд░рдг рд╣реЗ рдЪрд▓рди рдкреНрд░рдХрд╛рд░ рд╕реНрдерд┐рд░ рдЖрд╣реЗрдд. рддреНрдпрд╛рддрд╣реА рдкрд╣рд┐рд▓реНрдпрд╛ рд╕реНрддрд░рд╛рд╡рд░реАрд▓ рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рдирд╛рдВрдирд╛ рдорд╛рдЧрдгреА рдЬрд╛рд╕реНрдд рдЖрд╣реЗ. рдХрд╛рд░рдг рдпрд╛ рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рдирд╛рдВрдХрдбреЗ рд╕реНрд╡рдд:рдЪреА рдЪрд▓рди рд╡реНрдпрд╡рд╣рд╛рд░ рдпрдВрддреНрд░рдгрд╛ рдЕрд╕рддреЗ. рдпрд╛рдЪрд╡реЗрд│реА рдЪрд▓рди рд╡реНрдпрд╡рд╣рд╛рд░рд╛рд╕рд╛рдареА рддреНрд░рдпрд╕реНрде рдпрдВрддреНрд░рдгрд╛рдВрдЪрд╛ рд╡рд╛рдкрд░ рдХрд░рдгрд╛рд▒реНрдпрд╛ рджреБрд╕рд▒реНрдпрд╛ рд╕реНрддрд░рд╛рд╡рд░реАрд▓ рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рдирд╛рдВрдХрдбреЗ рдУрдврд╛ рдХрдореА рдЖрд╣реЗ. рдкрд╣рд┐рд▓реНрдпрд╛ рд╕реНрддрд░рд╛рд╡рд░реАрд▓ рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рдирд╛рдВрдЪрд╛ рд╡рд╛рдЯрд╛ рдЧреБрдВрддрд╡рдгреБрдХреАрдд рейрел.релреи рдЯрдХреНрдХреЗ рдЖрд╣реЗ. рдпрд╛рдЪ рд╡реЗрд│реА рдбреАрдлрд╛рдп рдореНрд╣рдгрдЬреЗрдЪ рд╡рд┐рдХреЗрдВрджреНрд░рд┐рдд рд╡рд┐рддреНрддреАрдп рд╡реНрдпрд╡рд╕реНрдерд╛ рдЖрдгрд┐ рдЧреЗрдорд┐рдВрдЧ рдкреНрд░рдХрд╛рд░рд╛рддреАрд▓ рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рдирд╛рдВрдирд╛рд╣реА рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХрджрд╛рд░рд╛рдВрдХрдбреВрди рдорд╛рдЧрдгреА рд╡рд╛рдврддрд╛рдирд╛ рджрд┐рд╕реВрди рдпреЗрдд рдЖрд╣реЗ.

рд╕рд░реНрд╡рд╛рдзрд┐рдХ рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХ рдХрдзреА?

рдпрдВрджрд╛ рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рдирд╛рдд рд╕рд░реНрд╡рд╛рдзрд┐рдХ рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХ рдореЗ рдорд╣рд┐рдиреНрдпрд╛рдд рдЭрд╛рд▓реА. рддреНрдпрд╛рддрд╣реА реп рддреЗ резреи рдореЗ рдпрд╛ рдХрд╛рд▓рд╛рд╡рдзреАрдд рдЬрд╛рд╕реНрдд рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХ рдЭрд╛рд▓реА. рдпрд╛рдорд╛рдЧреЗ рдЬрд╛рдЧрддрд┐рдХ рдкрд╛рддрд│реАрд╡рд░реАрд▓ рдореЛрдареА рддреЗрдЬреА рдХрд╛рд░рдгреАрднреВрдд рд╣реЛрддреА. рдЕрдореЗрд░рд┐рдХрд╛, рдмреНрд░рд┐рдЯрди рдЖрдгрд┐ рдЪреАрдирдиреЗ рддреНрдпрд╛рд╡реЗрд│реА рд╡реНрдпрд╛рдкрд╛рд░ рд╢реБрд▓реНрдХ рдХрдкрд╛рддреАрдЪреА рдШреЛрд╖рдгрд╛ рдХреЗрд▓реНрдпрд╛рдиреЗ рдмрд╛рдЬрд╛рд░рд╛рдд рд╕рдХрд╛рд░рд╛рддреНрдордХ рд╡рд╛рддрд╛рд╡рд░рдг рдирд┐рд░реНрдорд╛рдг рдЭрд╛рд▓реЗ рд╣реЛрддреЗ. рддреНрдпрд╛рддреВрди рдЬрд╛рдЧрддрд┐рдХ рдкрд╛рддрд│реАрд╡рд░ рд╡реНрдпрд╛рдкрд╛рд░ рддрдгрд╛рд╡ рдХрдореА рдЭрд╛рд▓рд╛. рдпрд╛рдЪрд╛рдЪ рдкрд░рд┐рдгрд╛рдо рд╣реЛрдКрди рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рди рд╡реНрдпрд╡рд╣рд╛рд░рд╛рдВрдд рдореЛрдареА рд╡рд╛рдв рдЭрд╛рд▓реА рд╣реЛрддреА. рдпрд╛рдореБрд│реЗ рдЬрд╛рдЧрддрд┐рдХ рдкрд╛рддрд│реАрд╡рд░реАрд▓ рдШрдбрд╛рдореЛрдбреАрдВрдЪрд╛ рдореЛрдард╛ рдкрд░рд┐рдгрд╛рдо рджреЗрд╢рд╛рддреАрд▓ рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рди рд╡реНрдпрд╡рд╣рд╛рд░рд╛рдВрд╡рд░ рд╣реЛрдд рдЕрд╕рд▓реНрдпрд╛рдЪреЗ рдирд┐рджрд░реНрд╢рдирд╛рд╕ рдЖрд▓реЗ рдЖрд╣реЗ.

рдХреЛрдгрддреНрдпрд╛ рдЪрд▓рдирд╛рд▓рд╛ рдкрд╕рдВрддреА?

рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рдирд╛рдордзреНрдпреЗ рдмрд┐рдЯрдХреЙрдИрдирд▓рд╛ рд╕рд░реНрд╡рд╛рдзрд┐рдХ рдкрд╕рдВрддреА рджрд┐рд▓реА рдЬрд╛рдд рдЖрд╣реЗ. рдПрдХреВрдг рдЧреБрдВрддрд╡рдгреБрдХреАрдд рдмрд┐рдЯрдХреЙрдИрдирдЪрд╛ рд╡рд╛рдЯрд╛ рем.рел рдЯрдХреНрдХреЗ рдЖрд╣реЗ. рддреНрдпрд╛рдЦрд╛рд▓реЛрдЦрд╛рд▓ рдбреЙрдЬрдХреЙрдИрдирдЪрд╛ рд╡рд╛рдЯрд╛ рдХрд┐рдВрдЪрд┐рдд рдХрдореА рдЕрд╕реВрди, рддреЛ рем.рекреп рдЯрдХреНрдХреЗ рдЖрд╣реЗ. рдЗрдерд┐рд░рд┐рдпрдордЪрд╛ рд╡рд╛рдЯрд╛ рел.реи рдЯрдХреНрдХреЗ рдЖрд╣реЗ. рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рди рд╡рд░реНрдЧрд╡рд╛рд░реАрдЪрд╛ рд╡рд┐рдЪрд╛рд░ рдХрд░рддрд╛ рдореАрдо рдХреЙрдИрдиреНрд╕рдЪрд╛ рд╡рд╛рдЯрд╛ рдПрдХреВрдг рдЧреБрдВрддрд╡рдгреБрдХреАрдд резрей.реи рдЯрдХреНрдХреЗ рдЕрд╕реВрди, рддреНрдпрд╛рдд рдбреЙрдЬрдХреЙрдИрди рдЖрдШрд╛рдбреАрд╡рд░ рдЖрд╣реЗ. рддреНрдпрд╛рдирдВрддрд░ рд╢рд┐рдмреВ рдЗрдиреВ рдЖрдгрд┐ рдкреЗрдкреЗ рдпрд╛рдВрдирд╛ рдкрд╕рдВрддреА рдорд┐рд│рдд рдЖрд╣реЗ. рд╕рд░реНрд╡рд╛рдзрд┐рдХ рд╡реНрдпрд╡рд╣рд╛рд░ рд╣реЛрдгрд╛рд░реЗ рдЖрднрд╛рд╕реА рдЪрд▓рди рдмрд┐рдЯрдХреЙрдИрди рд╣реЗ рдЕрд╕реВрди, рдПрдХреВрдг рд╡реНрдпрд╡рд╣рд╛рд░рд╛рдВрдордзреНрдпреЗ рддреНрдпрд╛рдЪрд╛ рд╡рд╛рдЯрд╛ рен.реи рдЯрдХреНрдХреЗ рдЖрд╣реЗ. рддреНрдпрд╛рдЦрд╛рд▓реЛрдЦрд╛рд▓ рд░рд┐рдкрд▓ (рдПрдХреНрд╕рдЖрд░рдкреА) рдЖрдгрд┐ рдЗрдерд┐рд░рд┐рдпрдордЪрд╛ рд╡рд╛рдЯрд╛ рдкреНрд░рддреНрдпреЗрдХреА рек.реи рдЯрдХреНрдХреЗ рдЖрд╣реЗ.

sanjay.jadhav@expressindia.com