सुयोग्य नियोजन केल्यास कचरा आपत्ती नव्हेतर संपत्ती- कांबळे

कचऱ्याची विल्हेवाट नीट लावली जात नसल्यामुळे प्रत्येकालाच कचरा म्हणजे आपत्ती वाटते. मात्र, व्यवस्थित नियोजन केले तर कचऱ्याचे रूपांतर संपत्तीत होऊ शकते. त्यासाठी प्रत्येकानेच आपली जबाबदारी पार पाडली पाहिजे, असे प्रतिपादन सामाजिक कार्यकत्रे संजय कांबळे यांनी केले.
घनकचरा व्यवस्थापन क्षेत्रात उल्लेखनीय कार्य केल्याबद्दल संजय कांबळे यांना अफार्म संस्थेतर्फे ग्रामीण कार्यकर्ता पुरस्कार देऊन गौरविण्यात आले. सत्काराला उत्तर देताना ते बोलत होते. भालचंद्र रक्तपेढीच्या सभागृहात माजी खासदार डॉ. गोपाळराव पाटील यांच्या हस्ते रोख ११ हजार रुपये, प्रमाणपत्र व सन्मानचिन्ह या स्वरूपाचा पुरस्कार त्यांना देण्यात आला. अफार्म संस्थेचे अध्यक्ष डॉ. द्वारकादास लोहिया, डॉ. प्रमोद देशमुख, मनीषा खळे आदी उपस्थित होते.
लहानमोठय़ा शहरांत लाखो टन कचरा शहरालगतच्या जागेत टाकला जातो. त्यामुळे कचरा डेपोलगत असलेल्या गावांतील लोकांचे आरोग्य धोक्यात येते. वास्तविक ओला व सुका कचरा वेगळा करून शहराबाहेर ढिगाऱ्यावर न टाकता शहरातील विविध हरितपट्टय़ांत गांडूळ खत तयार केल्यास त्यापासून आíथक उत्पन्न मिळेल व पर्यावरणाचा ऱ्हासही थांबेल. अनेक शहरांत असे प्रयत्न सध्या सुरू आहेत. त्याचे चांगले परिणाम दिसून येत आहेत. ओला व सुका कचरा वेगळा करण्याची सवय प्रत्येक कुटुंबाने लावून घेतल्यास त्याचे दीर्घकाळ चांगले परिणाम जाणवतील. प्लॅस्टिकचे विघटन करण्याची नवीन यंत्रसामग्री आली आहे व तंत्रज्ञानही उपलब्ध आहे. त्याचा वापर केला जावा. सेंद्रिय खताचे उत्पादन मोठय़ा प्रमाणात झाल्यास शेतीसाठीही ते उपयोगी ठरेल, असे ते म्हणाले.
डॉ. पाटील यांनी कचरा व्यवस्थापनाची जबाबदारी केवळ पालिकेची अथवा सरकारची नसून समाजाचीही आहे. या कामात प्रत्येकानेच योगदान देण्याची गरज आहे. त्यातूनच शून्य कचरानिर्मितीचा प्रयोग यशस्वी होऊ शकतो, असे सांगितले. प्रास्ताविक व सूत्रसंचालन डॉ. प्रमोद देशमुख यांनी केले.