वर्षांत १५ दिवसच ध्वनिवर्धक

ध्वनिप्रदूषण रोखण्यासाठी विविध कार्यक्रम, सण-उत्सवांसाठी मोकळ्या जागेत एका वर्षांत फक्त पंधरा दिवस ध्वनिक्षेपक व ध्वनिवर्धक वापरण्याची मुभा मिळणार आहे. आवाजाच्या पातळीची मर्यादा राखून सकाळी सहा ते रात्री बारा वाजेपर्यंत ध्वनिवर्धक वापरण्याची परवानगी राहणार आहे. त्यासंबंधीचे अधिकार जिल्हाधिकारी, महापालिका आयुक्त व प्रदूषण नियंत्रण प्राधिकाऱ्यांना देण्यात आले आहेत. राज्याच्या पर्यावरण विभागाने तसा आदेश मंगळवारी जारी केला आहे.

केंद्रीय पर्यावरण मंत्रालयाच्या ध्वनिप्रदूषण (नियमन व नियंत्रण) नियमानुसार श्रोतृगृहे, सभागृहे, सामूहिक सभागृहे आणि मेजवानी कक्ष यांसारख्या बंदिस्त जागांखेरीज इतर ठिकाणी सकाळी सहा ते रात्री दहापर्यंत ध्वनिवर्धक वापरण्याची परवानगी देण्यात आली होती. या नियमांमध्ये ११ ऑक्टोबर २००२ मध्ये सुधारणा करण्यात आली. ध्वनिप्रदूषणाची पातळी विहित मर्यादेत राखून रात्री दहाऐवजी बारा वाजेपर्यंत ध्वनिवर्धक वापरण्यास परवानगी देण्यात आली. अर्थात एका वर्षांत फक्त पंधरा दिवसांसाठी ही मान्यता देण्यात आली.

आता केंद्रीय पर्यावरण मंत्रालयाने १० ऑगस्ट २०१७ च्या अधिसूचनेद्वारे या नियमांत आणखी सुधारणा केली आहे. खुल्या जागेत विविध कार्यक्रम, सण-उत्सवांसाठी सकाळी सहा ते रात्री बारा वाजेपर्यंत ध्वनिक्षेपक व ध्वनिवर्धक वापरासाठी परवानगी देण्याची जबाबदारी राज्य शासनाबरोबरच जिल्हाधिकारी व पालिका आयुक्त यांच्यावर सोपविण्यात आली आहे. त्यानुसार बंदिस्त जागा सोडून खुल्या जागेत एका वर्षांत फक्त १५ दिवसच ध्वनिवर्धकाचा वापर करण्याची परवानगी द्यायची आहे. १ जानेवारी ते ३१ डिसेंबर या कालावधीत पंधरा दिवस निश्चित करून त्याची आगाऊ यादी जाहीर करायची आहे.

राज्य शासनाने गेल्या वर्षी ५ सप्टेंबर २०१६ रोजी निश्चित केलेल्या पंधरा दिवसांपैकी आतापर्यंत पाच दिवसांची सूट राज्यभर उपभोगण्यात आली आहे. त्यानुसार सर्व संबंधित जिल्हाधिकाऱ्यांनी आगामी उत्सव कालावधी लक्षात घेऊन या वर्षांत उरलेले दहा दिवस तात्काळ घोषित करावेत, असे पर्यावरण विभागाच्या आदेशात म्हटले आहे.