मराठा समाजासाठी असलेल्या ‘सारथी’ संस्थेत निधीची तरतूद, लाभार्थीची वानवा

मुंबई : मराठा व कुणबी समजाच्या सामाजिक, शैक्षणिक व आर्थिक विकासाकरिता पुण्यात स्थापन करण्यात आलेल्या ‘छत्रपती शाहू महाराज संशोधन, प्रशिक्षण व मानव विकास संस्थे’ला (सारथी) निधी पाठबळ आहे, पण पात्र लाभार्थी मिळत नसल्याने दरवर्षी मंजूर निधीपैकी अर्धा निधी खर्चाविना राहतो आहे. परिणामी, मराठा आरक्षणाचा प्रश्न मराठा व कुणबी समाजातील युवकांना मदतीच्या योजना देऊन थंड करण्याचे राज्य सरकारचे प्रयत्न अपयशी ठरले आहेत.

मराठा आरक्षणाचा प्रश्न सोडवणे कठीण असल्याने तत्कालीन सरकारने प्रशिक्षण, शिष्यवृत्ती अशा योजना देण्याचे ठरवले. त्यातून ‘सारथी’ संस्थेची नोंदणी झाली. २०१८ पासून ‘सारथी’ पुण्यात कार्यन्वित झाली. वर्ष २०२० – २१ मध्ये संस्थेला १३० कोटी मंजूर झाले, ३३ कोटी वितरित झाले, खर्च २६ कोटी झाला. वर्ष २०२१- २२ मध्ये २९५ कोटी मंजूर झाले, सर्व वितरित झाले, पण ७३ कोटी खर्च झाले. वर्ष २०२२- २३ मध्ये ३०० कोटी मंजूर झाले. मागच्या वर्षीचे २२१ कोटी शिल्लक होते. खर्च केवळ ४४ कोटी झाले. यंदा ३०० कोटी मंजूर झालेले आहेत.

हेही वाचा >>>कल्याणवरून कोकणात जाणारी एकही गणपती विशेष रेल्वेगाडी नाही; कोकणवासियांचा संताप

सारथी संस्थेची राज्यात ८ विभागवार कार्यालये स्थापन केली जाणार आहेत. वर्ष २०२२-२३ मध्ये सारथी संस्थेचे एकुण लाभधारक १ लाख ३३ हजार २३६ होते. याविषयी संस्थेचे कार्यकारी अधिकारी अशोक काकडे म्हणाले, संस्थेचे लाभधारक ठरण्यासाठी वार्षिक ८ लाखांच्या आत कुटुंबाचे उत्पन्न (क्रिमी लेअर) असणे आवश्यक आहे. आमच्याकडे अर्ज मोठय़ा संख्येने येतात, मात्र लाभार्थी पात्र ठरावा लागतो. त्यामुळे लाभार्थी वाढत नाहीत. सध्या १८ योजना कार्यन्वित असून यंदा १० योजनांची भर पडणार आहे. सारथी संस्थेच्या स्थापनेपासून पाठपुरवा करणारे व अखिल भारतीय मराठा महासंघाचे अध्यक्ष राजेंद्र कोंढरे यांनी संस्थेकडे मनुष्यबळ अपुरे असल्याने योजनेचे लाभधारक अल्प असल्याचा आरोप केला.

पूर्वी संस्था कौशल्य विभागाकडे होती. संस्था नवी आहे, त्यामुळे संस्थेच्या योजनांची जनजागृती कमी झाल्याने लाभार्थीकडून पुरेसा प्रतिसाद मिळत नाही. – सौरभ विजय, नियोजन विभागाचे प्रधान सचिव