शहरातील नियमबाह्य़ ‘मोबाईल कॅन्टिन’ला अभय कोणाचे?

उपराजधानीत नियम धाब्यावर बसवून शंभरावर ‘मोबाईल कॅन्टिन’सदृष्य वाहने थेट रस्त्यांवर धावत असून प्रत्येक महिन्यात त्यात वाढ होत आहे. या वाहनांत विविध खाद्य पदार्थ तयार करण्याकरिता सर्रास दोन सिलिंडरचीही वाहतूक होत असून त्याचा काही कारणाने स्फोट झाल्यास अनेकांचे जीव धोक्यात येऊ शकतात. या वाहनांमुळे बऱ्याच रस्त्यांवर अडथडा निर्माण होत असून त्याकडे प्रादेशिक परिवहन विभागासह वाहतूक पोलिसांचे दुर्लक्ष असल्याने त्यांना अभय कोणाचे? हा प्रश्न उपस्थित झाला आहे.

भारताच्या मध्यभागी असल्याने नागपूरला देशात विशेष महत्त्व आहे. नागपूरला केंद्र व राज्य शासनाची अनेक कार्यालयांसह खासगी उद्योगांचीही अनेक कार्यालये आहेत. येथे सेवा देण्याकरिता देशाच्या विविध भागातील नागरिक मोठय़ा संख्येने येत असतात. उपराजधानीत अनेक अभियांत्रिकी, विविध प्रकारचे वैद्यकीय व इतर महाविद्यालये असल्याने महाराष्ट्रच नव्हे तर देशाच्या विविध भागातील विद्यार्थीही येथे मोठय़ा संख्येने अद्ययावत शिक्षण घेण्याकरिता येत असतात. रोजगाराच्या वाढलेल्या संधी बघता ग्रामीण भागातील नागरिकांचेही नागपुरात स्थलांतर वाढलेआहे. शहरात वाढलेल्या नागरिकांची संख्या बघत काही नागरिकांनी जास्त पैसा कमवण्याकरिता ‘मोबाईल कॅन्टिन’ची अजब योजना आखली.

परवानगी नसतानाही सर्रास शंभरावर अवैध वाहने शहराच्या विविध भागात मनमानी पद्धतीने बदल करून थेट रस्त्यांवर व्यवसाय करीत आहेत. हे वाहन शहराच्या विविध भागात थेट रस्त्यांवर खाद्य पदार्थ तयार करून त्याची खुर्ची व टेबल थाटून विक्री करतात. संध्याकाळनंतर या वाहनांची संख्या रस्त्यांवर वाढत असते. नागपूरच्या सदर येथील व्ही. सी. ए. ग्राऊंड, फुटाळा तलाव, कमाल चौक, गोकुल पेठ, चिल्ड्रन ट्रॅफीक पार्क, अंबाझरी परिसर, व्ही. एन. आय. टी. परिसर, पोलीस प्रशिक्षण केंद्र परिसरसह अनेक भागात या वाहनांवर सर्रास व्यवसाय होताना दिसत आहे. या वाहनांत नियमानुसार बदल करण्याकरिता एकाही वाहन चालकांकडून परवानगी घेण्यात आली नाही.

या वाहनांमध्ये दोनहून जास्त सिलिंडरची विविध खाद्य पदार्थ तयार करण्याकरिता सर्रास वाहतूक केली जाते. हे पदार्थ तयार करतांना सिलिंडर ते गॅस शेगडीला लावल्या जाणाऱ्या पाईपसह विविध वस्तूही निकृष्ठ दर्जाच्या राहत असून तेथे आग विझवण्याकरिता काहीही यंत्रणा नसते. तेव्हा या सिलिंडरचा स्फोट वा त्याला आग लागल्यास केव्हाही मोठी दुर्घटना होऊन नागरिकांचा जीव धोक्यात येण्याची शक्यता नकारता येत नाही. हा अवैध प्रकार शहरात सर्रास सुरू असताना त्याकडे नागपूरच्या ‘आरटीओ’सह वाहतूक पोलिसांकडून दुर्लक्ष केले जात आहे. तेव्हा या दोन्ही विभागाचे कारवाई न करण्यामागे काही आर्थिक हीत आहे काय? हा प्रश्न नागपूरकर विचारत आहे.

वाहनात बदल करण्याची प्रक्रिया

नागपूरला ‘मोबाईल कॅन्टिन’सदृष्य वाहने ही मारूती ओम्नी वा टाटा मॅजिकसह विविध वाहनांमध्ये मोठय़ा प्रमाणावर अंतर्गत बदल करून तयार केली जातात. हे बदल करायचे असल्यास आरटीओ कार्यालयातून ‘अल्टरेशन’ला परवानगी घ्यावी लागते. त्यानंतर नागपूरच्या वाहतूक पोलिसांकडून त्यावर संबंधित वाहनधारकाला वाहतुकीस अडथळा होऊ नये म्हणून ना हरकत प्रमानपत्र घ्यावे लागते. महापालिकेकडून खाद्य पदार्थ विक्रीची परवानगी घेणे आवश्यक आहे. परंतु यातील महापालिकेची एखादी परवानगी वगळता एकही परवानगी घेतल्या जात नाही.

कारवाई करणार

नागपूरला ‘मोबाईल कॅन्टिन’सदृष्य वाहने अवैध असून त्यावर ‘आरटीओ’कडून वेळोवेळी कारवाई केली जाते. वाहनांत सिलिंडरही वाहून नेले जात असून त्यातून धोका होण्याची शक्यता नकारता येत नाही. लवकरच या वाहनांविरुद्ध कारवाई मोहीम सुरू केली जाईल. – रवींद्र भुयार,प्रादेशिक परिवहन अधिकारी (अतिरिक्त कारभार)