‘ऑनलाईन’ खरेदीकडे तरुणाईचा कल

‘ऑनलाईन’ खरेदी करण्याकडे युवावर्गाचा कल दिवसेंदिवस वाढत असून अव्वाच्या सव्वा किमती वसूल करणाऱ्या अशा संकेतस्थळामार्फत फसवणुकीचीही उदाहरणे समोर आली आहेत. ऑनलाईन खरेदीचे लोण उपराजधानीतही येऊन पोहोचले असून तरुणाई ऑनलाईन खरेदीला प्राधान्य देत आहे.
गेल्या तीन-चार वर्षांंतच ऑनलाईन खरेदी मोठय़ा प्रमाणात वाढली आहे. तीन वर्षांपूर्वी २०१२मध्ये अशा ऑनलाईन खरेदीसाठी प्रोत्साहित करणाऱ्या संकेतस्थळांची संख्या १०० वरून ६०० पर्यंत गेली होती. आतातर देशभरात हजारच्यावर ऑनलाईन दुकाने असल्याचे म्हणणे वावगे ठरू नये. जॉ ड्रोपिंग डिल, सनडे फ्लि डिल, पेटीएम करो, ईबे, अ‍ॅमेझोन लायटनिंग डिल, संकल्प डिल, होमशॉप १८ डॉट कॉम, फ्लिपकार्ट ऑफर्स आणि अ‍ॅमेझोन हॅपी आवर्स अशी काही संकेतस्थळांची नावे देता येतील. या संकेतस्थळावरून खरेदी करावी याच्या जाहिरातीही मोठय़ा संख्येने अलीकडच्या काळात दूरचित्रवाणीवर दिसू लागल्या आहेत. घरी बसून खरेदी, वेळेची बचत, वेगळ्या प्रकारच्या खरेदीचा अनुभव, २४ तास खरेदी करण्याची संधी इत्यादी फायदे असल्याचे या ऑनलाईन खरेदीसाठी प्रवृत्त करणाऱ्या संकेतस्थळावरून ग्राहकांच्या मनावर ठसवले जाते. शंभर-दोनशे नव्हे तर तब्बल अडीच कोटी उत्पादन ऑनलाईन खरेदीत मिळू शकतात, असेही सांगितले जाते.
अशा ऑनलाईन खरेदीचा आनंद लुटणाऱ्यांची संख्या जशी वाढते आहे तशीच काहींना त्याद्वारे फसवणुकीचाही अनुभव आहे. या संदर्भात संगणकावर वेब-डिझाईनमधील एक उदयोन्मुख उद्योजक पी. गायकवाड म्हणतात, संकेतस्थळावरून ब्लॅकबेरी खरेदी करताना केवळ विक्रेत्याचे नाव मिळाले. ते गुगलवर टाकल्यावर त्याचा मोबाईल क्रमांक प्राप्त झाला. त्याच्याशी थेट बोलणे झाले आणि ब्लॅकबेरी खरेदी करताना दोन हजार रुपये वाचले. ऑनलाईन खरेदी करताना भ्रमणध्वनीचा उपयोग न झाल्याने ई-मेल केला. एक बर्मोडा खरेदी केला. त्याची किंमत ऑनलाईन २५० रुपये होती. मात्र, त्याचे बाजार मूल्य जेमतेम ४० असावे. तरीही ऑनलाईन विक्रेता आंतरराष्ट्रीय गुणवत्ता स्पष्ट करून सांगत होता.
सुरभी डोंगरे या फॅशन डिझाईनचा अभ्यासक्रम करणाऱ्या बिंझाणी महाविद्यालयातील विद्यार्थिनीने ३२० रुपयांच्या घडय़ाळाची ऑनलाईन ऑफर अ‍ॅमेझॉनवर दिली आहे. सेवा करासह ते घडय़ाळ ३२० रुपयांमध्ये मिळणार असल्याने ती खूश आहे. घडय़ाळ कोणत्या का कंपनीचे असेना याविषयी तिला अजिबात शंका नाही. शेवटी काही दिवस वापरून फेकूनच द्यायचे असल्याने बँडेड कंपनीचेच घडय़ाळ हवे, असे ती म्हणाली. मात्र, एक गृहिणी सुनीता पाटील यांचा ऑनलाईन खरेदीतील अनुभव वेगळा आहे. नवऱ्याला मोबाईल घेऊन देण्याच्या नादात त्यांनी पाच हजार रुपये दिलेल्या क्रमांकावर भरले. टपाल कार्यालयातून त्या वस्तू घेऊन आल्या. ते उघडले तेव्हा त्यात काचेचा कासव होता. मोबाईल तर मिळाला नाहीच पण, त्यांचे पाच हजार रुपये गेल्याने फसवणूक झाल्याचे त्यांच्या लक्षात आले.