नाशिकमधील कांदा व्यापाऱ्यांच्या २५ गोदामांवर छापे

देशांतर्गत बाजारात कांद्याचे भाव वधारण्यामागे साठेबाजी हे कारण असल्याचे गृहीत धरत प्राप्तिकर विभागाने गुरुवारी जिल्ह्य़ातील सात बडय़ा व्यापाऱ्यांच्या २५ गोदामांवर छापे टाकल्याने व्यापारी वर्गात घबराट पसरली आहे. त्याचा परिणाम घाऊक बाजारावर झाला असून लासलगाव बाजारात एकाच दिवसात ६०० रुपयांनी भाव गडगडले. कमी भाव पुकारल्याच्या निषेधार्थ शेतकऱ्यांनी लिलाव बंद पाडत माल परत नेला. छापासत्रामुळे बहुतांश व्यापारी बाजार समित्यांमधून गायब झाले. गुरुवारी कांद्याला प्रति क्विंटलला सरासरी ९०० ते १५५० रुपयांच्या दरम्यान भाव मिळाला.

महानगरांमध्ये कांदा ४० ते ५० रुपये वा त्याहून अधिकने विक्री होऊ लागल्याने केंद्र सरकारने त्याची दखल घेत हालचाली गतिमान केल्या. अलीकडेच पंतप्रधान कार्यालयाने जिल्हा प्रशासनाकडून कांद्याच्या सद्य:स्थितीविषयी अहवाल मागविला. व्यापारी कांद्याची मोठय़ा प्रमाणात साठवणूक करत दर वाढवीत असल्याच्या संशयावरून प्राप्तिकर विभागाने गुरुवारी सकाळपासून जिल्ह्य़ातील लासलगाव, चांदवड, येवला, सटाणा, पिंपळगाव बसवंत आदी तालुक्यांतील बडय़ा व्यापाऱ्यांची गोदामे व घरांवर छापे टाकले.

छापा टाकण्यात आलेल्यांमध्ये सतीश लुंकड, खंडू देवरे, प्रवीण हेडा, ओमप्रकाश राका, संतोष अटल, कांतीलाल सुराणा आणि सोहनलाल भंडारी या व्यापाऱ्यांचा समावेश आहे. संबंधितांच्या घर व कार्यालयात कांदा व्यवहाराची कागदपत्रे व मालाची तपासणी सुरू आहे. ही कारवाई दोन ते तीन दिवस सुरू राहणार असून व्यापाऱ्यांची गोदामे गोठविण्याची कारवाई केली गेल्याचे प्राप्तिकर विभागाच्या वरिष्ठ अधिकाऱ्यांनी सांगितले. या कारवाईचा परिणाम बाजार समित्यांमधील कांदा लिलावावर झाला. १५ बाजार समित्यांकडे बहुतांश कांदा खरेदीदार व्यापारी फिरकले नाही.

कांद्याची सर्वात मोठी बाजारपेठ असलेल्या लासलगाव बाजारात सकाळच्या सत्रात प्रति क्विंटलला ९०० रुपये भाव पुकारला गेला. आदल्या दिवशी कांद्याला १४३० रुपये भाव मिळाला होता. एकाच दिवसात भाव ५३० रुपयांनी घसरल्याने शेतकरी संतप्त झाले. त्यांनी लिलाव बंद पाडले. यामुळे दिवसभरात लिलाव झाले नसल्याचे सभापती जयदत्त होळकर यांनी सांगितले. शेकडो शेतकरी आपला माल परत घेऊन गेले. ज्या व्यापाऱ्यांवर छापे पडले, ते दररोज एकूण आवकपैकी ३० ते ४० टक्के माल खरेदी करतात. त्यांच्यासह अनेकांनी खरेदीकडे पाठ फिरवली. २०१३ मध्ये कांद्याचे भाव ६५०० रुपये प्रति क्विंटलपर्यंत गेले होते, परंतु तेव्हादेखील या पद्धतीने छापे टाकले गेले नव्हते याकडे होळकर यांनी लक्ष वेधले. स्थानिक बाजारात दीड ते दोन महिन्यांपासून कांद्याची आवक टिकून आहे. ऑगस्टच्या तुलनेत भावही हजार रुपयांनी कमी होऊन दीड हजारावर आले होते. उत्पादन खर्चाचा विचार करता हे दर फारसे उंचावलेले नाही. या स्थितीत कारवाईद्वारे कांदा भाव पाडणे हा एकमेव उद्देश असल्याची प्रतिक्रिया उमटत आहे. दुसरीकडे सटाणा बाजार समितीत कांद्याला सरासरी प्रति क्विंटल १५५० रुपये भाव मिळाला.