दंश उपचारांसाठी प्रशासन सज्ज; गतवर्षी २० हजार नागरिकांना श्वानदंश तर ४१८२ जणांना सर्पदंश

पालघर जिल्ह्यात वसई, पालघर, वाडा व डहाणू या तालुक्यातील शहरी भागात तसेच ग्रामीण भागातील नगरपंचायत क्षेत्रांमध्ये श्वान दंशचे प्रमाण अधिक असून गेल्या वर्षी जिल्ह्यात २० हजारांपेक्षा अधिक नागरिकांना श्वान दंश झाल्याचे दिसून आले आहे. त्याचप्रमाणे करोना संक्रमणाचा प्रभाव असणाऱ्या सन २०२०-२१ दरम्यान देखील श्वान दंश झालेल्या नागरिकांची संख्या १५ हजारांच्या जवळपास असल्याचे दिसून आले होते. सध्या शल्यचिकित्सक विभागांतर्गत आरोग्य केंद्राकडे १४ हजार तसेच प्राथमिक आरोग्य केंद्राकडे ४१ हजारांपेक्षा अधिक श्वान दंशवर इंजेक्शन उपलब्ध आहेत.

सर्पदंश, विंचू दंश झालेल्या रुग्णांना प्राथमिक आरोग्य केंद्रात उपचारांसाठी आणल्यास त्यांना त्या सर्पदंशावरील औषधोपचार दिला जातो. विषारी सापामुळे रुग्ण गंभीर असल्याचे वाटल्यास त्याला जवळच्या ग्रामीण रुग्णालयात पाठविण्यात येते. बिनविषारी सर्पदंश असल्यास रुग्णाला देखरेखीसाठी प्राथमिक आरोग्य केंद्रात काही काळ दाखल करण्यात येते असल्याचे सांगण्यात आले.

कोब्रा दंश घातक
अनेक प्रसंगी नाग (कोब्रा) व इतर विषारी प्रजातीच्या सापाचा दंश झाला व अशा रुग्णाला प्रथमोपचार मिळण्यास विलंब झाला तर रुग्ण गंभीर होण्याचे प्रकार घडत असतात. कोब्रा व अन्य काही विशिष्ट प्रजातींच्या सर्पदंशामुळे रुग्णांचे मृत्यू होण्याचे प्रकार घडल्याचे आरोग्य विभागाकडून सांगण्यात येते. विषारी व बिनविषारी सर्प दंश ओळखण्यासाठी व सर्प दंशावर उपचार करण्यासाठी आरोग्य विभागातर्फे नियमितपणे प्रशिक्षण आयोजित केले जात असल्याचे आरोग्य विभागाकडून सांगण्यात आले.

श्वानांची संख्या मर्यादित राखण्याचे आव्हान
जिल्ह्यातील श्वान दंशाचे प्रमाण शहरी तसेच किनारपट्टीच्या भागात अधिक असून महानगरपालिका, नगरपालिकेने मोकाट श्वानांची संख्या मर्यादित राखण्यासाठी नसबंदी कार्यक्रम प्रभावीपणे राबवणे गरजेचे आहे. जिल्ह्यातील समुद्र किनाऱ्यावरील गावांपैकी अनेक ठिकाणी किनाऱ्यांवर अंत्यविधी केले जातात, अशा वेळी शिल्लक राहिलेल्या मानवी अवशेषांचे श्वानांकडून सेवन होऊन ते हिंसक होण्याचे प्रकार घडत असल्याचे दिसून आले आहे. या दृष्टीने नागरिकांनी अधिक खबरदारी घेणे गरजेचे आहे.