Page 18 of अद्वयबोध

समुद्रमंथनाची कथा बहुधा सगळ्यांना ठाऊक असतेच.

अनुभूतीपूर्ण विभूतींच्या शब्दांना ज्ञानदेव उपमा देतात सूर्यबिंबाची. संतबोल दिसतात मोटकेच, परंतु असतात मात्र असंभाव्य अर्थभरित.

शांभवाद्वयाचे उद्गाते असणारे परमशिव कृपाळू असल्याचा दाखला काश्मिरी शैवमत देते.

शिव आणि विष्णू या दोन तत्त्वांमधील अद्वयाचे नाते उलगडून मांडताना नामदेवरायांनी योजलेले शब्दलाघव जितके लोभस, तितकेच आशयगर्भही

कृष्ण-विठ्ठलभक्तीचा नामदेवरायांपर्यंतचा प्रवास त्याआधीच्या दोन टप्प्यांचे आकलन करून घेतल्याखेरीज उलगडणार नाही

कौरव-पांडवांना शस्त्रविद्या शिकविणाऱ्या द्रोणाचार्याचा एकुलता एक मुलगा म्हणजे अश्वत्थामा.

विभिन्न छटा लाभलेले जवळपास आठ ते नऊ अर्थ ‘नाट’ या संज्ञेसाठी शब्दकोशात सापडतात. ‘

निखळ लौकिकासाठी अनेक गोष्टी आपण करत असतो अथवा आपल्याला कराव्या लागतात.

 ‘बहिणाबाई’ म्हटले की बुचकळ्यात पडायला होते. नेमक्या कोणत्या बहिणाबाईंबद्दल बोलतो आहोत याचा अनेकदा उलगडा होत नाही.

प्रथम ‘ज्ञानेश्वरी’, मग ‘चांगदेवपासष्टी’ आणि पुढे ‘अमृतानुभव’ अशा तीन टप्प्यांमधून अद्वयानंदाच्या तत्त्वज्ञानाचा ओघ प्रवाहित राहतो

गाथेमध्ये तुकोबांचा एक विलक्षण गोड अभंग आहे.

वाडवडिलांपासून घराण्यामध्ये तब्बल आठ पिढ्या ज्याची अविरत सेवा चालू आहे त्या पांडुरंगाला आपण साकडे घातले याचा महाराजांना अतीव खेद वाटला.