चकवा

ट्रेकर्ससाठी काही टिप्स
महाराष्ट्रात जवळपास ४०० किल्ले आहेत यापैकी निम्म्याहून अधिक किल्ले हे डोंगरी किल्ले आहेत. तरुणाईला या किल्ल्यांची भुरळ न पडेल तर नवलच. सध्या वीकएंड एन्जॉय करण्याचा तरुणाईचा आवडता फंडा ट्रेकला जाणं हा आहे. ट्रेकला जाताना थोडी काळजी घेतली तर अपघात नक्कीच टाळता येतील.
(१) ज्या ठिकाणी जायचे आहे त्या ठिकाणची सर्व माहिती गोळा करावी. या ट्रेकला पूर्वी कोणी गेलेल्यांपैरकी कोणाची सोबत मिळाली तर उत्तमच.
(२) ट्रेकला जाताना आपला कार्यक्रम आपल्या घरच्यांना तसंच मित्र-मैत्रिणींना सांगावा. आपल्याबरोबर असणाऱ्या लोकांची नावं व मोबाइल नंबर देऊन ठेवावे. परत येण्याचा दिवस व वेळ सांगून ठेवावी म्हणजे त्या वेळात आपण न आल्यास आपले स्नेही संपर्क साधून विचारणा करू शकतील.
(३) जर आपण व्यावसायिक कंपनी अथवा संस्थेबरोबर ट्रेकला जात असाल तर त्या संस्थेकडे अनुभवी इन्स्ट्रक्टर आहेत की नाही याची चौकशी करावी.
(४) ज्या गावातून आपण किल्ल्यावर चढाई करता त्या गावातदेखील आपण ट्रेकसाठी आल्याचं व गडावर जात असल्याचं सांगावं, जेणेकरून याबाबतची माहिती स्थानिक लोकांना असेल व अडचणीच्या प्रसंगी त्यांची मदत आपल्याला मिळेल.
(५) जर ग्रुपमधल्या कोणीच हा ट्रेक केला नसेल तर गावातून वाटाडय़ा अवश्य घ्यावा. त्याची आपल्याला मदतच होईल.
(६) ट्रेकला जाताना सोबत पुरेसं पाणी आणि खाऊ घ्यावा. हेड टॉर्च (जास्तीच्या सेलसह), स्लिपिंग बॅग, कमरेला बांधायला रोप स्लिंग इत्यादी वस्तू असणं गरजेचं आहे. तसंच सर्व ग्रुपसाठी म्हणून जरुरीची, प्रथमोपचारास उपयोगी औषधं,  रोप आदी साहित्य बाळगलं तर खूपच चांगले.
(७) आजकाल बाजारात अ‍ॅडव्हेंचर स्पोर्ट्ससाठी खूप वस्तू मिळतात. यामध्ये सव्‍‌र्हायवल किटदेखील मिळते. शक्य असेल तर असं किट आपण जरूर बरोबर ठेवावं. या किटमध्ये डिस्ट्रेस व्हिसल, आरसा, थरमल ब्लँॅकेट, सूपचं पाकीट इत्यादी अनेक गोष्टी असतात.
ओळखीच्या खुणा
ट्रेकरूटवर जात असताना आपण भरकटलो तर नाही ना, वाट बरोबर आहे की नाही, हे तपासत राहणं गरजेचं आहे. अनेक ठिकाणी बाण अथवा दगडगोटय़ांच्या कॅरन आपल्याला वाट दाखविण्यासाठी असतात. बऱ्याच वेळा अनेक ठिकाणी आम्हा गिर्यारोहकांना बोलावणं येतं ते अशा कारणासाठी की, ट्रेकला गेलेले लोक वाट चुकून अशा ठिकाणी पोहोचतात की त्यांना पुढे जाता येत नाही, तसंच भीतीमुळे मागेदेखील येता येत नाही. पावसाळ्याच्या दिवसात पाऊस खूप आल्यास ओढय़ांना अचानक खूप पाणी येतं. मग असे ओढे पार करणंदेखील खूप धोक्याचं असतं. जर आपल्याजवळ रोप असेल तर असे ओढे पार करणं सोयीचं जाईल.
अपघात झाल्यास काय?
ट्रेकला गेल्यावर जर काही अपघात झालाच तर सर्वप्रथम आपण स्वत: आधी सुरक्षित आहात का हे पाहावं व नंतरच दुसऱ्यास मदत करावी. सुरक्षित असलेल्यांनी पोलीस तसंच आपल्या स्नेह्य़ांना झालेल्या अपघाताबाबत व आपल्याला आवश्यक असलेल्या मदतीबाबत माहिती द्यावी. ही माहिती देण्याचं काम कोणीतरी एकानेच करावं म्हणजे गोंधळ होणार नाही. अनेक वेळा एकाच अपघातासंदर्भात अनेक गिर्यारोहण संस्थांना कळविले जातं व गरज नसताना अनेक गिर्यारोहक सगळी कामं सोडून या ठिकाणी रेस्क्यूसाठी जातात. या गोष्टी होऊ नयेत म्हणूनदेखील माहिती एकानेच द्यावी. आपण योग्य ती माहिती दिली तर आपल्याला मदत मिळणं सोपं जाईल. जर आपण एखाद्या गिर्यारोहण संस्थेला मदतीसाठी फोन केला तर आपण आणखी कोणाला मदतीसाठी सांगितलं आहे ते सांगावं.
 थोडक्यात काय ट्रेकचा आनंद उपभोगायचा असल्यास थोडी काळजी घेणे गरजेचं आहे. सध्या अनेक गिर्यारोहण संस्था ३ ते ४ दिवसांचे बेसिक रॉक क्लाइंबिंगची शिबिरं घेतात. अशा शिबिरातलं प्रशिक्षणदेखील फायदेशीर ठरू शकेल. एन्जॉय मान्सून ट्रेकिंग !