पुण्यातील हवामान शास्त्रज्ञांच्या नेतृत्वाखालील एका नवीन अभ्यासात हिंदी महासागर क्षेत्रातील समुद्रातील उष्णतेच्या लाटांच्या घटनांमध्ये वाढ होत असल्याचे दिसून आले आहे. भविष्यातील मान्सून आणि चक्रीवादळांसह सागरी जीवनावर याचा वाईट परिणाम होणार असल्याचे त्यांचे म्हणणे आहे. अलिकडच्या दशकांमध्ये, अरबी समुद्र चक्रीवादळांच्या 'तीव्र' श्रेणींचे मंथन करत आहे. गरम होणारे महासागर हे प्रवाळ खडकांसह सागरी जीवसृष्टीलाही धोका आहे. समुद्राच्या तापमानवाढीमुळे मासेमारी आणि मत्स्य व्यवसायावर आधारित उपजीविका देखील सतत धोक्यात आहे. सागरी उष्णतेच्या लाटेच्या वेळी, समुद्राच्या पृष्ठभागाचे तापमान त्यांच्या कमाल ९० टक्क्यांच्या वर वाढते आणि हवामानशास्त्रीय सामान्यपेक्षा एक ते दोन अंश जास्त राहू शकते, असे तज्ज्ञांनी सांगितले. ज्याचा आगाऊ अंदाज लावला जाऊ शकतो अशा जमिनीवर परिणाम करणाऱ्या उष्णतेच्या लाटांच्या विपरीत, सागरी उष्णतेच्या लहरींना विशिष्ट कालावधी नसतो. शिवाय, त्या एका दिवसापासून काही दिवस किंवा महिनाभर टिकू शकतात. अलीकडच्या काळात, तमिळनाडूच्या मन्नारच्या आखातावर एक महिनाभर समुद्रातील उष्णतेची नोंद झाली होती. त्यामुळे घटनांचा अंदाज बांधणे कठीण होते. हिंद महासागर प्रदेशातून मिळालेल्या महासागर निरीक्षणांच्या नेटवर्कमध्ये प्रचलित अंतरांमुळे, महासागराच्या पृष्ठभागावरील तापमान निरीक्षणे मर्यादित आहेत, ज्यामुळे घटनांचा अंदाज लावणे कठीण होते. या अभ्यासाचे नेतृत्व करणारे इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ ट्रॉपिकल मेटिऑरॉलॉजी (IITM) चे रॉक्सी मॅथ्यू कोल म्हणाले की, हवामान मॉडेल्समध्ये ते एक इनपुट असू शकेल यासाठी अधिक निरीक्षण आवश्यक आहे. IITM सोबतच कोची विज्ञान आणि तंत्रज्ञान विद्यापीठ आणि केरळ कृषी विद्यापीठातील संशोधक संशोधनाचा एक भाग होते आणि त्यांनी पश्चिम हिंदी महासागराच्या बाजूने दर दशकात १.५ महासागरातील उष्णतेच्या लाटेच्या वाढत्या घटना पाहिल्या. तर, १९८२ ते २०१८ या काळात उत्तर बंगालच्या उपसागरात दर दशकात ०.५ घटनांनी वाढ होत होती. JGR Oceans या जर्नलमध्ये मंगळवारी प्रकाशित झालेल्या संशोधनात या काळात बंगालच्या उपसागरात एकूण ९४ घटना आणि पश्चिम हिंदी महासागरात ६६ घटना आढळल्या आहेत. पश्चिम हिंद महासागरातील महासागरातील उष्णतेच्या लहरींचा अर्थ असाही होऊ शकतो की कमकुवत मान्सून वारे मध्य भारतीय उपखंडात - मुख्य मान्सून प्रदेश आणि पावसावर आधारित कृषी क्षेत्रापर्यंत पोहोचतात. याव्यतिरिक्त, अलनीनो मध्य आणि विषुववृत्तीय पॅसिफिक महासागराच्या बाजूने एक असामान्य तापमानवाढीची घटना हिंद महासागराच्या प्रदेशात सागरी उष्णतेच्या लाटांची वारंवारता आणि तीव्रता वाढवण्यास देखील कारणीभूत होती. पश्चिम हिंदी महासागरात ऑक्टोबर ते डिसेंबर या कालावधीत सर्वाधिक घटना घडल्या, तर उत्तर बंगालच्या उपसागरात ते मे आणि ऑक्टोबरमध्ये होते, असे संशोधकांनी सांगितले.
