भारतात पायात घालणाऱ्या स्लीपरला ‘हवाई चप्पल’ का म्हणतात? जाणून घ्या यामागील रंजक कथा

स्लीपरला हवाई चप्पल का म्हणतात?

अनेकांना असे वाटते की, ही स्लीपर घातल्याने पायांना मोठ्या प्रमाणात आराम मिळतो. त्यामुळे या चपलेला ‘हवाई चप्पल’ असे नाव पडले असेल; पण असे अजिबात नाही. वास्तविक हवाई चप्पल हे नाव त्याच्या निर्मिती किंवा उत्पत्तीशी संबंधित आहे. इतिहासकारांच्या मते, अमेरिकेत ‘हवाई आयलँड’ नावाचं बेट आहे. या बेटावर एक वैशिष्ट्यपूर्ण असा वृक्ष आढळतो. हा वृक्ष ‘टी’ नावाने ओळखला जातो. या झाडापासून एक विशेष रबरासारखे फॅब्रिक तयार केले जाते. हे फॅब्रिक अतिशय लवचिक असते. या फॅब्रिकपासून चप्पल तयार केली जाते. त्यामुळे त्यास ‘हवाई चप्पल’, असे म्हणतात. इतिहासकारांनुसार, हवाई चप्पल ही अमेरिकेतील हवाई आयलॅंडमुळे मिळाली.

(हे ही वाचा : खोदकाम करणाऱ्या JCB मशीनचा रंग पिवळाच का असतो? ‘हे’ आहे त्यामागील खरं कारण…)

तथापि, या प्रकरणात आणखी एक तर्कदेखील केला जातो की, जपानमध्ये चपलांचा वापर फार पूर्वीपासून होत होता. या चप्पलांना ‘जोरी’ असे म्हटले जाते. अनेक वर्षांपूर्वी जेव्हा जपानी मजूर अमेरिकेच्या या बेटावर काम करण्यासाठी आले होते तेव्हा त्यांनी एक वेगळ्या प्रकारची रबरी चप्पल घातली होती; जी पाहून हवाई येथील काही कंपन्यांनी अशाच प्रकारच्या चपला बनविण्यास सुरुवात केली होती. म्हणून चप्पल आणि हवाई आयलँड यांचा संदर्भ जोडला जात आहे. दुसऱ्या महायुद्धात अमेरिकन सैनिकांनी ‘हवाई चप्पल’ वापरली होती. त्यानंतर जगभरात या नावाने ती प्रसिद्ध झाली.

असे म्हटले जाते की, दुसऱ्या महायुद्धानंतर जेव्हा चप्पल संपूर्ण जगात पोहोचली तेव्हा त्याचे श्रेय ब्राझीलच्या शू-ब्रँड कंपनी ‘हवाईनाज’ला देण्यात आले. त्यानंतर १९६२ मध्ये हवाईनाज कंपनीने प्रथम पांढऱ्या आणि निळ्या रंगाच्या निळ्या स्ट्रीप चपला बनवल्या आणि तेव्हापासून हवाईयन चप्पल जगभरात निळी-पांढरी चप्पल म्हणून लोकप्रिय झाली. हीच चप्पल आजही प्रत्येक घरात पाहायला मिळते. चपलांच्या इतिहासाविषयी बोलायचे झाले, तर हवाई चपलेचा इतिहास खूप जुना आहे. अनेक देशांमधून प्रवास करीत ही चप्पल भारतात दाखल झाली. भारतात ही चप्पल आणण्याचे श्रेय बाटा (Bata) या कंपनीला जाते.