Page 362 of नवनीत

बंदिस्त शेळीपालनात ५० शेळ्यांचा कळप फायदेशीर ठरतो. कळपामध्ये २५-३० माद्यांसाठी एक नर असावा. पारंपरिक शेळीपालनामध्ये शेळ्यांना रानात चरण्यासाठी मोकळे सोडल्यामुळे…

बंदिस्त शेळीपालनात शेळ्यांसाठी विशिष्ट पद्धतीने गोठा बांधून त्यातच त्यांच्या चारा-पाण्याची सोय करतात. गोठय़ाची जागा शक्यतो उंचावरची, उतार असलेली व पाण्याचा…

शेळ्या आपली भूक ६०-७० टक्के झाडपाल्यावर आणि २५-३० टक्के गवतावर भागवतात. शेळीच्या गाभण काळातील सुरुवातीचे तीन महिने गर्भाची वाढ सावकाश…

शेळीपालनाचे उत्पन्न कळपामध्ये जन्माला येणाऱ्या करडांवर अवलंबून असते. सुदृढ करडे मिळवण्यासाठी शेळ्यांचे प्रजनन

शेळ्यांच्या संख्येमध्ये जगात भारताचा दुसरा क्रमांक लागतो. दरवर्षी साधारणपणे १५ टक्के मांसासाठी

जगातील एकूण शेळ्यांपकी भारतात चौदा टक्के शेळ्या आहेत. दरवर्षी ३५-४० टक्के शेळ्या मांसोत्पादनासाठी वापरल्या जात असल्या तरी शेळ्यांची जुळे व…

मासे पकडण्यासाठी विविध जाळ्यांचा वापर करतात. १. ट्रॉलजाळे : हे जाळे खास समुद्रातील तळालगतचे मासे पकडण्यासाठी बनवलेले आहे. कवचधारी मासेसुद्धा…

मरळ, मागूर, झिंगा हे मांसभक्षक मासे व्यापारीदृष्टय़ा महत्त्वाचे असतात. अ)मरळ : पृष्ठपर व गुदपर लांब, शेपटीचा पर गोलाकार असलेले हे…

गोडय़ा पाण्यात संवर्धन करता येतील असे काही उपयुक्त मासे आहेत. १. कटला : कटला या माशाचे तड वरच्या

मत्स्यसंवर्धन करण्यापूर्वी संवर्धन तलावाचे बांधकाम करताना मत्स्यसंवर्धन तज्ञांची मदत घेणे योग्य ठरते.

महाराष्ट्र राज्याला तळी, तलाव, जलाशयांचे सुमारे तीन लाख हेक्टर जलक्षेत्र आणि सुमारे वीस हजार किमी लांबीचा नदीभाग लाभला

मत्स्यखाद्य निर्मिती: मत्स्य संवर्धनात सर्वात खर्चीक परंतु खूप महत्त्वाची बाब असते मत्स्य खाद्य. माशांची वाढ जोमाने होण्यासाठी सकस व माशांना…