वेध विषयाचा : गळय़ान् साखळी धोक्याची..

महिलांवर हल्ला करण्याच्याही घटना
सोनसाखळी चोर दिवसेंदिवस हिंसेचा मार्ग अवलंबू लागल्याचेही दिसून येत आहे. अनेकदा सोनसाखळी खेचताना महिला त्यास प्रतिकार करतात आणि चोरटय़ापासून दागिने वाचविण्याचा प्रयत्न करतात. मात्र, महिलांनी असा प्रतिकार केलाच तर त्यांच्यावर हल्ला करण्याचा किंवा रस्त्यावर त्यांना ढकलून देण्याचा मार्ग सोनसाखळी चोरांनी अवलंबिला आहे. त्यामुळे महिला जखमी झाल्याचे अनेक घटनांमधून समोर आले आहे. मोटारसायकलवरून पाठीमागून यायचे आणि महिलांच्या मानेवर जोरात थाप मारायची, पुढे दागिने खेचून पोबारा करायचा, असे प्रकार गेल्या काही महिन्यांपासून सुरू आहेत. काही वस्त्यांमध्ये तसेच गृहसंकुलांमध्ये सोनसाखळी चोरटे दबा धरून बसतात, असेही तपासात स्पष्ट झाले आहे. महिलांनी ओळखू नये म्हणून चोरटे आता त्यांच्या डोळ्यात मिरची पूड फेकू लागले आहेत. त्यामुळे महिलांच्या सुरक्षिततेविषयीही चिंता व्यक्त होऊ लागली आहे.

चोरांच्या पाठिराख्यांचे काय?
सोनसाखळी चोरीच्या गुन्ह्य़ात एखाद्या चोराला अटक होते, मात्र या चोराकडून दागिने विकत घेणाऱ्या सोनाराला अटक होत नाही हे वारंवार दिसून आले आहे. मुळात चोरलेले दागिने विकत घेणारे नसतील तर या गुन्ह्य़ांना अटकाव बसू शकेल. असे असताना या गुन्ह्य़ांचा खोलवर तपास करण्याऐवजी पोलीस वरवरची मलमपट्टी करण्यात धन्यता मानत असल्याचे चित्र आहे. चोरीचे दागिने विकत घेण्याच्या व्यवसायात ठरावीक सोनार कार्यरत असून ठाणे, कल्याण, भिवंडी आणि इतर आसपासच्या शहरांत ते आढळून येतात. काही झोपडपट्टय़ांमधून अशा सोनारांनी दुकाने थाटली आहेत. एक लाखाचा दागिना असेल तर हे सोनार अध्र्या किमतीत म्हणजेच ५० हजारांत खरेदी करतात. सोनसाखळी चोरांकडून दागिने घेतल्याप्रकरणी काही सोनारांवर अटकेची कारवाई झाली आहे. मात्र, हे प्रमाण नगण्य आहे.

सोनारांची पळवाट..
एखाद्या गुन्ह्य़ात चोरलेले दागिने सोनाराकडून जप्त झाले तर तक्रारदाराला ते दागिने दाखविण्यात येतात. हे दागिने त्याचेच आहेत का, याची खातरजमा करण्यात येते. न्यायालयात आरोप सिद्ध करताना दागिने महत्त्वाचा पुरावा असतो. यामुळेच कायद्याच्या कचाटय़ात सापडू नये म्हणून सोनारांनी पळवाट शोधून काढली आहे. सोनसाखळी चोरांकडून चोरीचे दागिने घेत नाहीत तर त्या दागिन्यांची ‘लगड’ घेतात. त्यासाठी पाचशे ते हजार रुपये मोजतात. मात्र, पोलिसांच्या कारवाईची भीती असल्याने कारागीर लगडचे काम घेत नाहीत. यामुळे सोनसाखळी चोरटे आता स्वत:च सोन्याचे दागिने वितळवून लगड तयार करतात आणि सोनारांना विकतात.

सोनसाखळी चोरांची कार्यपद्धत
* सकाळी फेरफटका मारण्याची ठिकाणे, बसस्थानक, भाजी मंडई आणि निर्जनस्थळे असे सोनसाखळी चोरांचे प्रमुख अड्डे आहेत.
* मोटारसायकल चालविताना एकटय़ाला सोनसाखळी खेचणे शक्य होत नाही. त्यामुळे जोडीदार निवडला जातो.
* महिलेच्या जवळ मोटारसायकल येताच सोनसाखळी खेचण्याची जबाबदारी जोडीदारावर सोपवली जाते.  
* रस्त्याने पायी जाणाऱ्या महिलेला टिपायचे, मोटारसायकलचा वेग कमी करायचा आणि संधी मिळताच पाठीमागे बसलेल्या जोडीदाराने दागिने खेचायचे आणि मोटारसायकलचा वेग वाढवत धूम ठोकायची, अशी या चोरटय़ांची काम करण्याची पद्धत आहे.
नीलेश पानमंद