उत्तर प्रदेशातील बहराइच जिल्ह्यातील एका गावातील १८ वर्षीय रिक्षा चालक तरुणीला थेट युकेमधील प्रतिष्ठित पुरस्कार देऊन गौरवण्यात आले. या आठवड्यात लंडनमध्ये प्रतिष्ठित महिला सक्षमीकरण पुरस्कार तिला देण्यात आला. बकिंगहॅम पॅलेसमध्ये तिसरे राजा चार्ल्स यांची भेट घेण्याची संधी या भारतीय तरुणीला मिळाली आहे.
लंडनमधील प्रिन्स ट्रस्ट अवॉर्ड्समध्ये, जगप्रसिद्ध मानवाधिकार बॅरिस्टरच्या नावावर असलेला अमल क्लूनी महिला सशक्तीकरण पुरस्कार (Amal Clooney Women’s Empowerment Award) उत्तर प्रदेशातील आरती हिला मिळाला आहे. त्यानंतर २२ मे रोजी ७५ वर्षीय राजाची भेट घेण्याची सुवर्णसंधी देखील मिळाली.
सरकारच्या पिंक ई-रिक्षा उपक्रमातंर्गत रिक्षा चालवणाऱ्या आरतीने समाजातील इतर तरुण मुलींना प्रेरणा दिल्याबद्दल तिला सन्मानित करण्यात आले. पिंक रिक्षा हा उपक्रम महिलांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम बनवण्यासाठी आणि रोजगार देण्याच्या उद्देशाने सुरु केला आहे. पिंक रिक्षामुळे समाजातील महिलांना सुरक्षित वाहतूक सेवा मिळते आहे.
“अनेक आव्हानांना तोंड देणाऱ्या इतर मुलींना प्रेरणा देऊ शकल्याचा मला अभिमान वाटतो. या नव्या स्वातंत्र्यामुळे मला जग वेगळ्या दृष्टिने पाहायला मिळाले आहे. आता मी केवळ माझीच नव्हे तर माझ्या मुलीचेही स्वप्नेही पूर्ण करू शकते,” असे आरती म्हणाली, आरतीला पाच वर्षांची एक मुलगी आहे जिच्यासाठी तिने लंडनला पहिल्याच भेटीत काही केक आणि शुज खरेदी केले आहेत.
” राजा चार्ल्स यांची भेट होणे हा एक अविश्वसनीय आश्चर्यकारक अनुभव होता, जो खूप छान होता आणि त्याने माझ्या कुटुंबाला नमस्ते म्हटले. मला माझी ई-रिक्षा चालवायला किती आवडते, त्याबद्दल मी बोललो तेव्हा त्याने देखील लक्षपूर्वक ऐकले. ई रिक्षा डिझेल किंवा पेट्रोलवर चालणाऱ्या रिक्षांसारखे प्रदुषण निर्माण करत नाही पण माझी रिक्षा मी रोज रात्री घरी चार्ज करते,”आरतीने हिंदी बोलताना सांगितले.
किंग चार्ल्स यांनी प्रिन्स ऑफ वेल्स असताना स्थापन केलेले, ‘प्रिन्स ट्रस्ट इंटरनॅशनल’ आता ‘किंग्स ट्रस्ट इंटरनॅशनल’मध्ये रूपांतरित होईल कारण ते रोजगार, शिक्षण आणि एंटरप्राइझ प्रोग्रॅमद्वारे २० देशांतील तरुणांना समर्थन देण्याचे कार्य करत आहे. प्रिन्स ट्रस्ट वुमन एम्पॉवरमेंट अवॉर्ड हा तरुण महिलांच्या जागतिक कार्याला मान्यता देतो ज्यांनी प्रतिकूलतेच्या विरोधात यश मिळवले आणि त्यांच्या सभोवतालच्या लोकांसाठी बदल घडवून आणला.
“या वर्षीची विजेती, आरती, ही एक प्रेरणादायी उदाहरण आहे जिचे सामान्यत: पुरुष क्षेत्रामध्ये उत्कृष्ट काम केल्याने तिच्या समाजातील महिला अधिक सुरक्षित होतात. आरतीने एक असे जग निर्माण करण्याचा निर्धार केला आहे जिथे तिची मुलगी तिने सामना केलेल्या अडथळ्यांना तोंड देणार नाही,”असे अमल क्लूनी यांनी सांगितले ज्यांनी ब्रिटिश कार्यकर्ता-बॅरिस्टर पुरस्कार जिंकला आहे.
बकिंघम पॅलेसमध्ये आरती पिंक रिक्षा चालवत आली. ही कृती केवळ वाहतुकीची एक शाश्वत पद्धतच नाही तर एक कल्पना आणि चळवळ देखील दर्शवते.
हेही वाचा – गरिबीवर मात करून स्वतःच्या हिमतीवर बनली भारतातील सर्वात तरुण IPS अधिकारी! कोण आहे जाणून घ्या
जुलै २०२३ मध्ये, प्रिन्स ट्रस्ट इंटरनॅशनल आणि आगा खान फाऊंडेशन (AKF) च्या भागीदारीमध्ये वितरित केलेल्या प्रोजेक्ट लेहरने, भारत सरकारच्या पिंक ई-रिक्षा योजना आरतीसमोर सांदर केली. या योजनेचा उद्देश महिलांचे सक्षमीकरण आणि देशभरात त्यांच्या उत्पन्नाच्या संधींचा विस्तार करण्याच्या उद्देशाने आहे.नाविन्यपूर्ण योजनेंतर्गत, बहराइच जिल्हा प्रशासनाने महिला चालकांसाठी अनुदानासह पिंक ई-रिक्षा प्रदान केल्या होत्या. या योजनेचे उद्दिष्ट असुरक्षित महिलांसाठी, विशेषत: विधवा आणि आरती सारख्या एकल मातांसाठी रोजगाराच्या संधी वाढवणे, तसेच सुरक्षित वाहतुकीसाठी महिलांच्या प्रवेशामध्ये सुधारणा करणे, ज्यामुळे त्यांची गतिशीलता आणि स्वातंत्र्य वाढते.
“आरती खरोखरच धैर्य, चिकाटी आणि सर्व अडचणींवर यशस्वी होण्यासाठी दृढनिश्चय करते, तिच्या गावातील महिलांसाठी एक आदर्श म्हणून उदयास येत आहे. आरतीची स्वप्ने आणि आकांक्षा आहेत – स्वतःवर विश्वास ठेवा आणि कधीही आपल्या महत्त्वाकांक्षेचा प्रकाश अंधुक होऊ देऊ नका,” असे AKF (इंडिया) च्या सीईओ टिन्नी साहनी म्हणाल्या, ज्यांनी आरतीची पुरस्कार सोहळ्यासाठी मदत केली होती. .
प्रिन्स ट्रस्ट इंटरनॅशनलचे सीईओ विल स्ट्रॉ पुढे म्हणाले: “या वर्षीचा महिला सक्षमीकरण पुरस्कार जिंकल्याबद्दल मला आरतीचा खूप अभिमान आहे. ती सामाजिक अडथळे मोडत आहे आणि तिच्या सामर्थ्याने आणि दृढनिश्चयाने एक उदाहरण प्रस्थापित करत आहे.
