डॉ. उमेश करंबेळकर आपल्यापैकी अनेकांना बोलताना एखादा विशिष्ट शब्द किंवा शब्दप्रयोग वारंवार वापरण्याची सवय असते. काही कवींचेही असे लाडके शब्द असतात. म्हणजे त्या कवीच्या कवितांमध्ये एखादा विशिष्ट शब्द वारंवार भेटतो. ‘हळदिवी’ या शब्दाबाबत असं म्हणता येईल. हळदिवा किंवा हळदिवी याचा शब्दकोशातील अर्थ आहे हळदीच्या रंगाचा, पिवळा. हा शब्द आरती प्रभूंच्या कवितांमधे अनेकदा आपल्याला भेटतो. प्रामुख्याने ‘जोगवा’ या काव्यसंग्रहातील कवितांमध्ये. हळदिवी हा शब्द किती वेगवेगळ्या संदर्भात आणि तरीही चपखलपणे या कवितांमध्ये आलाय ते पाहा. ‘हिरव्याशा गवतांत हळदिवीं फुलें हलकेच केसरांत दूध भरूं आले’ (गंध) तर ‘मिळालेले खूळ’ या कवितेत पिकून पिवळ्या झालेल्या फळाचं वर्णन करताना तो असा आलाय, ‘फळा हळदिव्या झाकी हिरवासा पंख रस गळे.. करी चोंच लालसर डंख’. मात्र कधी कधी अर्थ आकळत नाही जसे.. ‘धुकें फेसाळ पांढरे दर्वळून दवे शून्य शृंगारते आता होत हळदिवें’ (शून्य शृंगारते) या शब्दाची नशा आपल्याला चढते. पण सर्वात भन्नाट म्हणजे ‘हळदीची पाने हळदिवी झाली, कुठे कोण जाणे पिंगाळी पळाली’ (हिरव्या चुका) हळदीच्या सुकलेल्या पिवळ्या पानांना हळदिवीची उपमा देणे म्हणजे थोरच. या कविता वाचल्यावर वाटते की, हळदिवी हा शब्द आरती प्रभूंचाच. त्यांनीच तो वापरावा. मात्र आणखीही एका कवयित्रीने हा शब्द फार सुंदर वापरला आहे. कविता महाजन यांच्या ‘कुहू’मध्ये. त्या आता आपल्यात नाहीत पण त्यांनी वापरलेला हा शब्द मात्र नक्की लक्षात राहण्याजोगाच. मृदु मंद हळदिवी उन्हे जांभळा गर्द गारवा अशा क्षणी झाडावर का पक्षी नवा उतरावा.
