Pakistani Plane: ‘३०० किमी अंतरावरून पाडले पाकिस्तानी विमान’; ऑपरेशन सिंदूरदरम्यान भारतीय लष्कराचा दुर्मिळ विक्रम

पहलगाममधील दहशतवादी हल्ल्यानंतर भारताने ऑपरेशन सिंदूर अंतर्गत पाकिस्तानमधील ९ दहशतवादी छावण्यांवर हवाई हल्ले केले होते.

भारतीय हवाई दलाच्या एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने द इंडियन एक्सप्रेसला सांगितले की, ३०० किलोमीटर अंतराच्या बाबतीत हा आतापर्यंतचा सर्वात मोठा हल्ला होता. जेव्हा हवाई दल प्रमुख म्हणाले की, आपण याबद्दल बोलू शकतो, तेव्हा त्याचा अर्थ असा होतो की जगभरात अशा हल्ल्यांची पुष्टी करणे कठीण आहे कारण अशा विमानांचे अवशेष त्या देशाच्या सीमेत पडतात.

हवाई दलाच्या अधिकाऱ्याने असेही म्हटले की, लांब पल्ल्याच्या हल्ल्यांची नोंद किंवा त्यांची जाहीर घोषणा क्वचितच केली जाते.

इलेक्ट्रॉनिक ट्रॅकिंगच्या पुष्टीनंतरच हवाई दल प्रमुखांचे हे विधान आले आहे. हवाई दलाच्या अधिकाऱ्याने सांगितले की, आमच्याकडे इलेक्ट्रॉनिक प्रणाली आहेत ज्याद्वारे आम्ही लक्ष्य पाडण्याच्या घटनेची चौकशी करू शकतो.

आता प्रश्न असा आहे की, ३०० किलोमीटर अंतरावरून लक्ष्य पाडण्याची घटना इतकी महत्त्वाची का आहे आणि जगात यापूर्वी कुठेही असे हल्ले झाले आहेत का? इतक्या अंतरावरून लक्ष्य गाठण्यासाठी, लांब पल्ल्याच्या इंटरसेप्टर क्षेपणास्त्राव्यतिरिक्त (सरफेस-टू-एअर क्षेपणास्त्र किंवा एसएएम) अचूक आणि सातत्यपूर्ण ट्रॅकिंग आणि फायरिंग सोल्यूशन राखणे महत्वाचे असते.

एस-४०० ट्रायम्फ सिस्टीमची मदत

भारतीय हवाई दलाला रशियाकडून मिळालेल्या एस-४०० ट्रायम्फ सिस्टीममुळे ही क्षमता मिळाली आहे. हवाई दलाच्या अधिकाऱ्याने सांगितले की, पाकिस्तानविरुद्धच्या कारवाईत एस-४०० ट्रायम्फ सिस्टीमचा पूर्णपणे वापर करण्यात आला. या सिस्टीमची ४०० किलोमीटरची जबरदस्त मारा क्षमता आहे, ज्यामुळे पाकिस्तानची लढाऊ विमाने भारतावर लांब पल्ल्याच्या बॉम्बने हल्ला करू शकली नाहीत.

गेल्या काही वर्षांत, जगभरात इतक्या लांब अंतरावरून एखाद्या लक्ष्याला पाडल्याचे ऐकायला मिळणे फारच दुर्मिळ आहे. पण काही घटना आपल्यासमोर आहेत.

फेब्रुवारी २०२४ मध्ये, युक्रेनने दावा केला की, त्यांनी रशियाचे ए-५० गुप्तचर विमान पाडले होते आणि ते २०० किलोमीटरपेक्षा जास्त अंतरावर होते. फेब्रुवारी २०२२ मध्ये, रशियाच्या एस-४०० ने युक्रेनचे एसयू-२७ विमान १५० किलोमीटर अंतरावरून पाडले होते.