गौरव जोशी
मँचेस्टरचा भारत-पाकिस्तान सामना झाल्यानंतर जसे तुम्ही दक्षिण दिशेला जायला लागतात, तसे सगळीकडे छोटी-छोटी खेडेगावे तुम्हाला रस्त्यात लागतात. एक मात्र नक्की जाणवतं की, अजूबाजूला कुठेही बघा चारीही दिशांना गाडय़ा जात असतात. सगळीकडे हिरवंगार वातावरण असते. ही हिरवळ बाराही महिने असते. भारतात जरी बाराही महिने पाऊस पडत नसला तरी चार महिने जोरदार पाऊस पडून जातो. भारतात जशी पावसाची जोरदार सर येते, तशी सर इंग्लडमध्ये येत नाही. इंग्लडमध्ये तीनशे दिवस पाऊस पडला तरी तो भिरभिर असा पडत राहतो आणि आजूबाजूचे सगळे पावसाचे पाणी जमिनीत मुरते. कारण पाऊस रिमझिम असतो. त्यामुळे सगळीकडे हिरवळ पाहायला मिळते. अशाच या ठिकाणी छोटी-छोटी खेडेगावे आहेत.
अनेक माजी खेळाडू निवृत्तीनंतर पुढील आयुष्य घालवण्यासाठी या गावात राहतात. नट्सफोर्ड हे मँचेस्टरपासून २५ मैलावर एक सुरेख गाव वसले आहे. याला खेडेगाव असे म्हटले तरी इंग्लडमध्ये सगळ्या सुखसुविधा असतात. म्हणजे पूर्वीची टपाल कार्यालये, रेल्वे स्थानके, बससुविधा, हॉटेल्स. या गावात सगळ्या सुविधा असल्यामुळे सगळ्यांना व्यवस्थित राहता येते. तिथेच आम्हाला पीटर मार्टिन हा माजी क्रिकेटपटू भेटला. मार्टिन हा १९९६ची विश्वचषक स्पर्धा खेळला. तो १२ ते १५ वर्षे काऊंटी क्रिकेट खेळला. काऊंटी क्रिकेटमध्ये लँकेशायरमध्ये तो खेळायचा. बऱ्याच क्रिकेटपटूंना तो लहानपणापासून बघत आला आहे. अशी तो गंमत सांगत होता, ‘‘आमच्या आयुष्यात इंग्लडमध्ये राहण्याची मजा किंवा लँकेशायरमध्ये खेळताना मी फक्त मिड-ऑफला क्षेत्ररक्षणासाठी उभे राहायचो आणि वासिम अक्रम बळी घ्यायचा, ही खरेच एक मजा होती.’’
त्याने दोन सामन्यांचे किस्से सांगितले. त्यावेळी लख्ख सूर्यप्रकाश होता. २५ षटके टाकूनही फलंदाज बाद होत नव्हता. तेव्हा अक्रमला त्याने चेंडू दिला आणि त्याने चक्क पाच षटकांमध्ये सहा गडी बाद करून सामना संपवून टाकला. ही एक वेगळीच मजा आहे अक्रमची. फ्लिंटॉफ जेव्हा पहिल्यांदा ड्रेसिंग रूममध्ये आला, तेव्हा तो एक तगडा पोरगा होता, असे मार्टिन म्हणाला. मार्टिनचे वजन तरी साधारण १०० किलो होते आणि उंची जरी सहा फूट, पाच इंच असली तरी १७-१८ वर्षांच्या फ्लिंटॉफने त्याला सामना जिंकल्यानंतर चक्क उचलून पूर्ण ड्रेसिंग रूम फिरवले होते. जिमी अँडरसनबद्दल तो असेच काही सांगत होता. पहिल्या वेळी आला तेव्हा तो खूप शांत होता. आता मात्र सर्व बदलले आहे. त्याने ५०० कसोटी बळी घेतले आहेत. तो प्रत्येक चेंडूनंतर फलंदाजाला डिवचतो. परंतु तेव्हाचा अँडरसन हा एका कोपऱ्यात शांतपणे बसायचा.
व्हिव्हियन रिचर्ड्ससोबत शेवटचा सामना मार्टिन खेळला. याविषयी त्याने सांगितले, ‘‘मला रिचर्ड्स आल्यामुळे इतके समोरचे दडपण आले होते. माझ्या कर्णधाराने मला तेव्हा सांगितले. रिचर्ड्स आता म्हातारा झाला आहे. पहिला चेंडू एकदम यॉर्करसारखा टाक. परंतु लहानपणापासूनच रिचर्ड्स पाहात आल्यामुळे त्या दडपणाखाली येऊन मी पहिला चेंडू फूलटॉस त्याच्या डोक्यावरून टाकला.’’
पण इंग्लडची हीच गंमत आहे. आपले भारतीय क्रिकेटपटू हे क्रिकेटमध्येच राहतात. परंतु हा माणूस मात्र तसा नाही. मार्टिन हा व्यावसायिक कलाकार आहे. तो स्वत चित्रे काढतो. याशिवाय सायकल दुरुस्ती करतो. अशा छोटय़ा-छोटय़ा खेडेगावांत जाऊन या खेळाडूंना भेटून त्यांच्या आठवणी आणि त्यांचे खेळातील अनुभव ऐकायला मजा येते.
