अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी गेल्या महिन्यात काढलेल्या आणखी एका कार्यादेशामुळे तेथील एका वर्गगटासमोर समस्या उभी राहिली आहे. यावेळी ट्रम्प यांनी ट्रकचालकांवर नेम साधला आहे. अमेरिकेत ट्रकचालकाची नोकरी करण्यासाठी यापुढे केवळ सफाईदारपणे ट्रक चालवता येणे पुरेसे नाही, तर त्यांना फाड-फाड इंग्रजीही आले पाहिजे असा नव्या नियम आहे.
अमेरिकेतील नवा नियम
अध्यक्ष ट्रम्प यांनी काढलेला कार्यादेश २५ जूनला लागू झाला. या कार्यादेशानुसार, ज्या ट्रकचालकांना इंग्रजी भाषा नीट वाचता आणि बोलता येत नाही त्यांना यापुढे कामासाठी अयोग्य मानले जाणार आहे. अमेरिकेचे वाहतूक मंत्री शॉन डफी यांनी या नियमाच्या अंमलबजावणी मार्गदर्शक तत्त्वांची घोषणा करताना सांगितले की, “ज्या वाहनचालकाला इंग्रजी समजत नाही त्याला या देशात व्यावसायिक वाहन चालवता येणार नाही. विषय संपला!”
नवा नियम का?
ही मार्गदर्शक तत्त्वे आंतरराज्यीय व्यापारातील ट्रक आणि बस चालकांना लागू आहेत. ट्रकचालकांना चिन्हे वाचता येत नसतील किंवा इंग्रजी बोलता येत नसेल तर त्यामुळे ते वाहतूक अपघातात मृत्युमुखी पडण्याची शक्यता असते. त्यामुळे हा निर्णय घेण्यात आला आहे असे वाहतूक विभागाने सांगितले.
नव्या नियमाचा परिणाम
या नव्या नियमामुळे ज्या ट्रकचालकांची मातृभाषा इंग्रजी नाही आणि ज्यांना केवळ कामचलाऊ इंग्रजी बोलता, वाचता आणि लिहिता येते त्यांच्यासमोरील अडचणी वाढल्या आहेत. आधीपासून काम करत असलेले ट्रकचालक किंवा सध्या ट्रक चालवण्याचे शिक्षण घेणारे प्रशिक्षणार्थी यांना आता स्वतःच्या कामाबरोबरच इंग्रजी सफाईदार बोलणे आणि वाचण्याचे शिक्षण घेणे अनिवार्य झाले आहे.
ट्रकचालकांची तपासणी
अमेरिकेच्या वाहतूक विभागाने अंमलात आणलेल्या अद्ययावत नियमानुसार व्यावसायिक वाहनचालक प्रश्नांची आणि निर्देशांची इंग्रजीत उत्तरे देऊ शकतात का ते पाहिले जाणार आहे. त्यांना महामार्गावरील वाहतूक चिन्हे आणि इलेक्ट्रॉनिक संदेश फलक समजतात का हेही तपासले जाणार आहे. जे ट्रकचालक इंग्रजी ही द्वितीय भाषा म्हणून शिकले आहेत, त्यांच्यासाठी हे आव्हानात्मक असू शकते. प्रश्नांची उत्तरे देताना त्यांनी चुका केल्या किंवा त्यांचे उच्चार जड असतील तर त्यांना अयोग्य ठरवले जाण्याची भीती आहे. चालकांना वाहतुकीची कागदपत्रे, प्रवासाचे मूळ आणि गंतव्यस्थान याबद्दल आणि ते किती काळ कामावर आहेत याबद्दलच्या प्रश्नांची उत्तरे देणे आवश्यक असेल.
जुन्या आणि नव्या नियमातील फरक
अमेरिकेत यापूर्वी २०१६मधील राष्ट्रीय पातळीवरील नियमांप्रमाणे, व्यावसायिक चालकांना वाहतूक चिन्हे वाचण्यापुरते इंग्रजी समजणे आवश्यक होते. त्यांना इंग्रजी येत नसेल तर त्यांना तसे प्रमाणपत्र दिले जाई, पण त्यांना काम करण्यास मनाई केली गेली नव्हती. आता नव्या नियमांनुसार, चालकांना इंग्रजी भाषेवर प्रभुत्व मिळवणे आवश्यक आहे. अर्थातच जुन्या नियमापेक्षा नवा नियम कठीण आहे.
ट्रकचालकांसमोरील आव्हान
कार्यादेश काढल्यानंतर चार आठवड्यांच्या कालावधीत ठिकठिकाणी ट्रकचालकांना इंग्रजी शिकवण्याचे वर्गही सुरू झाले. रोजगार टिकवण्यासाठी ट्रकचालकांनी अशा वर्गांना हजेरी लावून, स्क्रिप्ट वाचून आणि शिकवणारे व्हिडिओ पाहून आपल्या इंग्रजी बोलण्यात सुधारणा करण्यासाठी मेहनत घेतली. टेक्सासमधील ‘लारेडो मोटर कॅरियर्स असोसिएशन’चे अध्यक्ष जेरी माल्डोनाडो यांनी ‘असोसिएटेड प्रेस’शी बोलताना सांगिते की, “जर ही तुमची रोजच्या वापरातील भाषा नसेल तर तु्म्हाला काहीशी भीती वाटू शकते. ‘जर मी चुकीचे बोललो तर काय होईल,’ असा तणाव तुम्हाला येऊ शकतो.” ‘लारेडो मोटर कॅरियर्स असोसिएशन’शी २०० ट्रक कंपन्या संलग्न आहेत. आपल्याला इंग्रजी येते की नाही याचा निर्णय अधिकारी घेणार आहेत, त्यामुळे चालकांमध्ये घबराट असणे स्वाभाविक आहे असे माल्डोनाडो यांचे म्हणणे आहे.
भेदभावाची भीती
वाहतूक विभागाने वितरित केलेल्या मार्गदर्शक सूचनांमधून चालकाला इंग्रजीची पुरेशी माहिती आहे की नाही हे निरीक्षक कसे ठरवतील याबाबतीत सूचनांचा भाग वगळण्यात आहे. त्यामळे चालकाबाबत भेदभाव होण्याची भीती व्यक्त केली जात आहे. शीख ट्रकचालकांना कामावर ठेवण्यात आणि माल चढवण्या-उतरवण्याच्या केंद्रावर आधीासूनच भेदभावाचा सामना करावा लागतो, असे एका शीख संघटनेच्या अधिकारी मननिर्मल कौर यांनी ‘असोसिएटेड प्रेस’ला सांगितले.nima.patil@expressindia.com