व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेमुळे येतो हार्ट अटॅक? डॉक्टर्स काय सांगतात? धोका टाळण्यासाठी काय करावे?

व्हिटॅमिन डीची पातळी कमी असल्यास हृदयविकाराचा धोका वाढतो, असे वृत्त ‘द टाइम्स ऑफ इंडिया’ने दिले आहे. व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेमुळे लोक गोळ्या किंवा व्हिटॅमिन डीचा डोस (इंजेक्शन) घेतात. अमेरिकन हार्ट असोसिएशनच्या संशोधकांनी सांगितले आहे की, व्हिटॅमिन डीचा डोस हृदयविकार असलेल्या रुग्णांच्या गरजा पूर्ण करण्यात अपयशी ठरतो. त्याऐवजी, ते रक्तातील व्हिटॅमिन डीच्या पातळीचे निरीक्षण करण्याची आणि त्यानुसार डोसमध्ये बदल करण्याची शिफारस करतात. यामुळे रुग्णांच्या शरीरातील संप्रेरकाची पातळी सुनिश्चित होते, ज्यामुळे हृदयाला जास्तीत जास्त फायदे मिळू शकतात.

व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेमुळे हार्ट अटॅकचा धोका?

जगभरात हृदयविकार हे मृत्यूचे प्रमुख कारण मानले जाते आणि आज प्रत्येकामध्ये व्हिटॅमिन डीची कमतरता असताना व्हिटॅमिन डी पूरक आहाराचे प्रमाण व्यवस्थित करणे यासारखे साधे आणि किफायतशीर उपाय सार्वजनिक आरोग्यावर मोठा प्रभाव टाकू शकतात. युटा येथील इंटरमाउंटन मेडिकल सेंटरने केलेल्या एका महत्त्वपूर्ण क्लिनिकल चाचणीमध्ये, तीव्र हृदयविकाराचे निदान झालेल्या ६३० प्रौढांचे सहा वर्षांहून अधिक काळ परीक्षण करण्यात आले. जवळपास अर्ध्या सहभागींना यापूर्वी हृदयविकाराचा झटका आला होता आणि ८५ टक्क्यांहून अधिक लोकांमध्ये व्हिटॅमिन डीची पातळी ४० नॅनोग्राम प्रति मिलीलीटर (ng/mL) पेक्षा कमी होती.

या अभ्यासातील निकाल अत्यंत महत्त्वाचे होते. ज्या गटाला वैयक्तिकृत व्हिटॅमिन डी पूरक आहार मिळाला, त्या गटात पुन्हा येणाऱ्या हृदयविकाराच्या झटक्यांमध्ये ५२ टक्क्यांनी घट दिसून आली. हृदयविकार संशोधनात हा परिणाम खूप मोठा मानला जातो आणि यामुळे हे सूचित होते की, व्हिटॅमिन डीची कमतरता एका विशिष्ट पद्धतीने दूर करणे हृदयविकार टाळण्यासाठी सर्वात प्रभावी असू शकते. त्यासाठी रक्ताची पातळी दर तीन महिन्यांनी तपासली जावी, असेही तज्ज्ञ सांगतात.

पुन्हा उद्भवणारा हृदयविकार टाळण्यात व्हिटॅमिन डीची महत्त्वाची भूमिका

पोषक तत्वांची पातळी योग्य करून, डॉक्टर सध्या हृदयविकार असलेल्या रुग्णांमध्ये पुन्हा होणाऱ्या हृदयविकाराची शक्यता लक्षणीयरीत्या कमी करू शकतात, ज्यामुळे जीवनाची एकूण गुणवत्ता वाढू शकते. कमी व्हिटॅमिन डी पातळीचा संबंध उच्च रक्तदाब, हृदयविकार आणि स्ट्रोकसह हृदयाच्या समस्यांच्या वाढलेल्या धोक्याशी जोडलेला आहे. सूर्यप्रकाश, आहार किंवा पूरक आहारातून पुरेसे व्हिटॅमिन डी सुनिश्चित केल्यास रक्तदाब नियंत्रित करण्यास, रक्तवाहिन्यांचे कार्य सुधारण्यास आणि जळजळ कमी करण्यास मदत होते, ज्यामुळे हृदयाचे आरोग्य सुधारते. व्हिटॅमिन डीची पातळी राखताना तुमच्या हृदयाचे संरक्षण करण्यासाठी खालील उपाय प्रभावी ठरू शकतात…

• नियमित सूर्यप्रकाश घ्या: व्हिटॅमिन डी प्रामुख्याने त्वचेत सूर्यप्रकाशाच्या संपर्कात आल्यावर तयार होते. आठवड्यातून अनेक वेळा १५ ते ३० मिनिटे थेट सूर्यप्रकाशात घालवल्याने व्हिटॅमिन डीची पातळी नैसर्गिकरित्या वाढू शकते, ज्यामुळे हाडे आणि हृदय दोघांनाही आधार मिळतो.
• तुमच्या व्हिटॅमिन डी पातळीचे निरीक्षण करा: जर तुम्हाला हृदयविकार किंवा त्याचा धोका असेल तर दर तीन महिन्यांनी तुमच्या व्हिटॅमिन डीची पातळी तपासा, जेणेकरून पूरक आहार अचूकपणे दिला जाऊ शकेल.
• वैयक्तिकृत पूरक आहार: रक्त तपासणीच्या आधारावर, तुमच्या शरीरासाठी योग्य व्हिटॅमिन डीचा डोस ठरवण्यासाठी तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या. संशोधन दर्शवते की, व्हिटॅमिन डीची पातळी सामान्यतः ४० नॅनोग्राम प्रति मिलीलीटरपेक्षा जास्त असते. ही पातळी राखल्यास हृदयविकाराचा धोका लक्षणीयरीत्या कमी होऊ शकतो.
• हृदय-निरोगी जीवनशैली: संतुलित आहार, नियमित शारीरिक हालचाली आणि धूम्रपान टाळणे यासारख्या जीवनशैलीच्या उपायांचा अवलंब करा.

• रक्तदाब आणि कोलेस्टेरॉल नियंत्रित करा: व्हिटॅमिन डी रक्तदाब नियंत्रित करण्यास आणि हृदयाच्या स्नायूंच्या कार्याला मदत करते. योग्य व्हिटॅमिन डी पातळीला योग्य रक्तदाब आणि कोलेस्टेरॉल व्यवस्थापनाशी जोडल्यास हृदयविकाराचा धोका आणखी कमी होतो.
• व्हिटॅमिन डीचे प्रमाण जास्त वाढू देऊ नका: जास्त व्हिटॅमिन डीमुळे हायपरकॅल्सेमियासारखे दुष्परिणाम होऊ शकतात. नेहमी तुमच्या डॉक्टरांच्या मार्गदर्शनाचे पालन करा आणि जास्त डोस घेण्याऐवजी नियमित निरीक्षणाच्या आधारावर डोस घ्या.
• इतर पोषक तत्व: कॅल्शियम आणि मॅग्नेशियमसह इतर पोषक तत्वांचे संतुलित सेवन व्हिटॅमिन डीचे हृदय व रक्तवाहिन्यांवरील फायदे वाढवू शकते आणि एकूण हृदयाच्या आरोग्याला मदत करू शकते.