Smog Relief Drinks दिल्ली, मुंबई, पुणे आणि इतर मोठ्या शहरांमध्ये हवेतील प्रदूषण आणि धुक्याची समस्या दिवसेंदिवस वाढत आहे. वातावरणातील धूर, धूळ, रसायने आणि सूक्ष्मकण थेट आपल्या श्वसन संस्थेवर (Respiratory System) परिणाम करतात. यामुळे श्वास घेण्यास त्रास होणे, डोळ्यांत जळजळ, घशात खवखव, डोकेदुखी आणि थकवा अशा तक्रारी सामान्य झाल्या आहेत. लहान मुले, वृद्ध व्यक्ती, तसेच अस्थमा किंवा हृदयरोग असणाऱ्यांसाठी ही परिस्थिती अधिक धोकादायक ठरते.
तज्ज्ञांच्या मते, दीर्घकाळ प्रदूषित हवेत राहिल्याने फुफ्फुसांची कार्यक्षमता कमी होते, शरीरातील ऑक्सिजनची पातळी घटते आणि क्रॉनिक ऑब्स्ट्रक्टिव पल्मोनरी डिसीज (COPD), ब्रॉंकीटिस किंवा फुफ्फुसांचा कॅन्सर यांसारख्या आजारांचा धोका वाढतो.
अशा वेळी केवळ औषधांवर अवलंबून न राहता आपण दैनंदिन आहारात काही नैसर्गिक आणि आयुर्वेदिक पेये (Ayurvedic Drinks) समाविष्ट करू शकतो. ही पेये फुफ्फुसांचं डिटॉक्सिफिकेशन करतात, श्वसनमार्ग स्वच्छ ठेवतात आणि शरीराची इम्युनिटी मजबूत करतात.
चला पाहूया कोणती ५ आयुर्वेदिक पेये धूके आणि प्रदूषणापासून बचावासाठी उपयुक्त ठरतात —
१. दालचिनीचा चहा (Cinnamon Tea)
दालचिनीमध्ये अँटिऑक्सिडंट आणि अँटी-इंफ्लेमेटरी गुणधर्म असतात. या चहामुळे शरीरातील सूज कमी होते, मेटाबॉलिझम सुधारतो आणि फुफ्फुसांतील सूक्ष्म नुकसान भरून निघण्यास मदत होते.
कसे बनवावे:
एक कप पाण्यात अर्धा चमचा दालचिनी पावडर किंवा एक स्टिक टाका, ५ मिनिटे उकळवा आणि गाळून मग प्या. सकाळी आणि संध्याकाळी सेवन केल्यास विशेष फायदा होतो.
२. आल्याचा चहा (Ginger Tea)
आल्याचा हे प्रदूषणाच्या काळात सर्वात उपयुक्त औषधी मानले जाते. यात असलेले जिंजरॉल कंपाउंड्स गळा आणि फुफ्फुसातील सूज कमी करतात, तसेच म्यूकस (कफ) बाहेर काढण्यास मदत करतात.
कसे बनवावे:
पाण्यात ताज्या आल्याचााचे काही तुकडे टाकून ७ मिनिटे उकळा आणि छानून रिकाम्या पोटी प्या. हे फुफ्फुसांतील विषारी घटक दूर ठेवण्यास मदत करते.
३. हळदीचे दूध (Turmeric Milk)
हळदीतील कर्क्यूमिन हे एक शक्तिशाली अँटिऑक्सिडंट आहे जे फुफ्फुसांना प्रदूषणाच्या हानिकारक प्रभावापासून संरक्षण देते.
कसे बनवावे:
एक कप गरम दुधात अर्धा चमचा हलद टाकून रात्री झोपण्यापूर्वी प्या. यामुळे खोकला, सर्दी आणि छातीतली कफपासून सुटका मिळते
४. पुदिना चहा (Peppermint Tea)
पुदिन्यातील मेंटॉल श्वसनमार्ग मोकळा करतो, बंद नाक उघडतो आणि ताजेतवानेपणा देतो.
कसे बनवावे: 
काही पुदिन्याची पाने पाण्यात उकळा, ५ मिनिटांनी गाळून घ्या आणि गरमागरम प्या. हा चहा श्वसन संक्रमण टाळण्यात मदत करतो.
५. जेष्ठमधचा काढा (Licorice Drink)
जेष्ठमध ही फुफ्फुसांची स्वच्छता करण्यासाठी ओळखली जाते. ती खोकला कमी करते, कफ कमी करते आणि फुफ्फुसातील सूज कमी करते.
कसे बनवावे:
एक कप पाण्यात अर्धा चमचा जेष्ठमध टाका, १० मिनिटे उकळा आणि हळूहळू प्या. यामुळे श्वसन तंत्र मजबूत होते आणि फुफ्फुसांतील जंतुसंसर्गापासून बचाव होतो.
धूके आणि प्रदूषणाच्या वाढत्या पातळीमुळे आरोग्याचं रक्षण करण्यासाठी आपली जीवनशैली आणि आहार दोन्ही सुधारण्याची गरज आहे. वरील नैसर्गिक पेये नियमित घेतल्यास फुफ्फुसांची क्षमता वाढते, इम्युनिटी मजबूत होते आणि शरीर प्रदूषणाच्या विषारी प्रभावांपासून स्वतःचा बचाव करू शकते.
