Ayurvedic Digestion gas relief home remedy :आजकाल गॅस, अ‍ॅसिडिटी आणि अपचन या समस्या जवळजवळ प्रत्येकालाच कधी ना कधी होतात. जेवणानंतर ढेकर येणं, पोट फुगणं, छातीत जळजळ होणं — या सर्व समस्या पचनतंत्र नीट काम न केल्यामुळे निर्माण होतात. काही लोकांना तर काहीही खाल्लं की लगेच पोटात गॅस तयार होतो आणि पोटात गडगड आवाज येतो, ढेकर येतात.
याच समस्येवर उपाय म्हणून आयुर्वेदिक आणि युनानी तज्ज्ञ डॉ. सलीम जैदी यांनी एक सोपा आणि प्रभावी घरगुती उपाय सुचवला आहे — जेवणानंतर बडीशेप आणि खडीसाखर खाणे.
बडीशेपचे गुणधर्म आणि पचनातील भूमिका
- बडीशेप हे आपल्या स्वयंपाकघरातील अतिशय उपयुक्त मसालेपैकी एक आहे. तिचा वापर फक्त वास किंवा चवेसाठी नव्हे तर आरोग्यासाठीसुद्धा फायदेशीर आहे.
- बडीशेपमध्ये झिंक, कॅल्शियम, पोटॅशियम, अँटीऑक्सिडंट आणि अँटी-इंफ्लेमेटरी घटक असतात.
- हे घटक पचनसंस्थेला चालना देतात आणि पचन एन्झाइम्स सक्रिय करतात.
- बडीशेपमधील ‘अ‍ॅनेथॉल’ नावाचं नैसर्गिक संयुग पचन क्रिया सुधारतं, गॅस कमी करतं आणि अपचनामुळे होणारी जळजळ थांबवतं.
- जेवणानंतर बडीशेप चघळल्याने तोंडातील दुर्गंधी दूर होते आणि तोंड ताजं राहतं.
खडीसाखरचे फायदे
- खडीसाखर केवळ गोड खाण्यासाठी नसून ती पचनासाठीही उपयुक्त आहे.
- खडीसाखरची तासीर थंड असल्याने ती पोटाला थंडावा देते.
- ती खाल्ल्याने लाळ तयार होण्याची प्रक्रिया वाढते, ज्यामुळे पचन एन्झाइम्स अधिक कार्यक्षमतेने काम करतात.
- खडीसाखरमुळे अ‍ॅसिडिटी, छातीतली जळजळ आणि पोटातील उष्णता कमी होते.
जेवणानंतर बडीशेप-खडीसाखर का खावी?
- जेवणानंतर बडीशेप आणि खडीसाखर समान प्रमाणात मिसळून चघळल्यास —
- पचन एन्झाइम्स अधिक सक्रिय होतात.
- अन्न पोटात सडत नाही, तर नीट पचतं.
- गॅस, अपचन, छातीतली जळजळ आणि पोट फुगण्यासारख्या समस्या कमी होतात.
- तसेच जेवणानंतरचा ताजेपणा आणि हलकं पोट मिळतं.
तज्ज्ञांचं मत
डॉ. सलीम जैदी यांच्या मते, “बडीशेप आणि खडीसाखर हे दोन्ही घटक एकत्र घेतल्यास ते नैसर्गिक पचन औषध म्हणून काम करतात. यात कोणतंही साइड इफेक्ट नाही. नियमित सेवन केल्याने पोटातील जडपणा, गॅस आणि अ‍ॅसिडिटीपासून दीर्घकाळ आराम मिळतो.”
