पडसाद : यातच शोलेचं निर्विवाद यश

प्रेक्षकांना भुरळ पाडली

‘लोकरंग’ (१० ऑगस्ट) मधील ‘शोलेदाद!’ हा लोकेश शेवडे यांचा लेख वाचला. भारतीय चित्रपटसृष्टीने प्रेक्षकांना अनेक उत्तम चित्रपट दिले, परंतु तमाम भारतीयांच्या हृदयाला आजतागायत भुरळ पाडणाऱ्या शोलेने मात्र पन्नाशी ओलांडून तीच जादू कायम ठेवली आहे. सामाजिक जीवन आणि तत्संबंधीची सांस्कृतिक जाणीव आणि आर्थिकतेचा ताळमेळ बांधताना, सामान्य माणसाचे चरित्र रंगविण्यात शोलेने अद्भूत कथानक रंगवले खरे, पण त्यातील नायकांच्या भूमिकांनी सामान्य जनांच्या मनावर अमीट ठसा उमटवून आपलेसे केले. शोलेचं गारूड आजही मनामनात जिवंतपणाची साक्ष देत आहे. त्या वेळी स्टिरिओओफोनिक आवाज, सत्तर एम एम पडदा, प्रसन्न करणारे पार्श्वसंगीत, आणि नायकांची अप्रतिम देहबोली आणि भारदस्त संवादफेक म्हणजेच चित्रपटाच्या यशाचे गमक होते. आपल्या मुलाचे प्रेत पाहून ‘इतना सन्नाटा क्यूँ है भाई?’ हे एका अंध वडिलांचा प्रश्न ऐकून आजही मन भरून येते. ‘चल मेरी धन्नो’ म्हणत घोड्याशी संवाद साधणारी बसंतीने तर प्रेक्षकांना खिळवून ठेवले होते. वीरूचे जादूई आवाजातील संवाद आणि जय यांच्या भावनात्मक द्विधा अवस्थेतील आवाज आजही बेचैन करून जातो. पडद्यावर थरकाप उडवून देताना चंबळच्या खोऱ्यातील गब्बरसिंगने एकच खळबळ उडवून दिली होती. अमजद खान यांचा भारदस्त आवाज आणि घोड्यावर बसून, भीतीयुक्त देहबोलीतून दरारा निर्माण करताना समोर उभा असलेला ठाकूर… म्हणजेच शोलेचे यश! संवाद लेखक सलीम-जावेद यांच्या परिणामकारक शब्दांच्या समर्पक संवादाची पटकथा म्हणजेच शोलेचे यश! आर. डी. बर्मन यांच्या संगीताच्या गोडव्यातील चढउतार म्हणजेच शोलेचे यश. – डॉ. नूतनकुमार सी. पाटणी, औरंगाबाद</p>