अलिबाग – गणेशमुर्तीचे माहेरघर अशी ओळख असलेल्या पेण शहरात सध्या गणेश मूर्ती तयार करण्याची लगबग सुरू आहे. गणेशोत्सवाला जेमतेम महिना उरला असताना कारागीरांची घाई गडबड सुरू आहे. पीओपीच्या मूर्तींवरील बंदी उठल्याने मूर्तीकार खुश असले तरी यंदा गणेशमूर्तींच्या वाढत्या किंमतीची झळ गणेशभक्तांना बसणार आहे. यंदा गणेशमूर्तींच्या किंमती ३० टक्क्यांनी महागल्या आहेत.
पेण मध्ये गणेशमूर्ती बनवणाऱ्या साडे पाचशेहून अधिक कार्यशाळा आहेत. ज्यातून वर्षभर गणेशमूर्ती तयार करण्याचे काम सुरु असते, दरवर्षी साधारणपणे ३५ लाख गणेशमूर्ती तयार केला जातात, त्या देशा विदेशात पाठवल्या जातात. यातून सुमारे ८० कोटी रुपयांची उलाढाल होत असते. जवळपास २२ हजार लोकांना यातून रोजगार उपलब्ध होत असतो. मात्र या वर्षी या व्यवसायावर पीओपी गणेशमूर्ती बंदीचे सावट होते. याचा परिणाम गणेशमूर्तींच्या उत्पादनावर झाला आहे.
यंदा पीओपीवरील बंदीमुळे मुर्तीकारांमध्ये संभ्रमाचे वातावरण होते. बहुतांश कार्यशाळांमध्ये काम ठप्प होते. तिथं काम सुरू होते ते मंदगतीने सुरू होते. कारागीरांनाही काम नव्हते यंदा गणेशमूर्ती शाडूमातीच्या बनवायच्या की पीओपीच्या याबाबतचा संभ्रम जूनच्या पहिल्या आठवडयापर्यंत कायम होता. त्यामुळे निराशाजनक परिस्थिती होती. याचा परिणाम गणेशमूर्तींच्या उत्पादन यंदा कमी झाले आहे.
९ जून महिन्यात पीओपी गणेशमूर्तींवरील बंदी उठली. त्यामुळे गणेशमूर्ती बनवण्याच्या कामाला पुन्हा वेग आला, पण दरवर्षीच्या तुलनेत तयार झालेल्या मूर्तींची संख्या कितीतरी कमी असल्याचे मूर्तिकारांचे म्हणणे आहे. बंदी उठल्यानंतर व्यावसायिकांनी मोठया प्रमाणात पीओपी गणेशमूर्तींची मागणी नोंदवायला सुरवात केली, परंतु आता वेळेअभावी मागणी इतका पुरवठा करू शकत नाही, असं मूर्तीकार सांगतात.
दरवर्षी कच्च्या मालांच्या किमती वाढल्याने साधारणपणे गणेशमूर्तींच्या किमतत १० ते १५ टक्क्यांची वाढ होत असते. यंदा ती वाढ आहेच, पण मागणीच्या तुलनेत गणेशमुर्तींची कमी उपलब्ध असल्याने किमती आणखिन १५ टक्क्यांची भर पडली आहे. त्यामुळे यावर्षी गणेशमूर्तींच्या किमती ३० टक्क्यांनी महागल्याचे पेणच्या गणेशमूर्तीकारांकडून सांगितले जात आहे.
माघी गणेशोत्सवापासूनच पीओपीवरील बंदीचा मुद्दा चर्चेत आला तेव्हापासूनच मूर्तीकारांमध्ये निराशा पसरली होती. आता बंदी उठली असली तरी एवढया कमी वेळात जेवढी मागणी आहे त्या प्रमाणात आम्ही पुरवठा करू शकत नाही. या परीस्थितीत मूर्तींच्या किंमती 30 टक्क्यांनी वाढवण्याशिवाय पर्याय उरलेला नाही.-निलेश समेळ, मूर्तीकार
आज पेणच्या गणेशमूर्तींना मागणी खूप आहे. पण मूर्तीकार मूर्ती उपलब्धच करून देऊ शकत नाहीत. महत्वाची गोष्ट म्हणजे यंदा गणेशोत्सव जवळपास एक महिना अगोदर आला आहे. त्यामुळे आता गणेशमूर्ती तयार करून त्यांचे वितरण करणेही अशक्य आहे. त्यामुळे गणेशमूर्तींच्या किमती वाढल्या आहेत. –श्रीकांत देवधर, अध्यक्ष पेण गणेश मूर्तिकार संघटना