मुंबई : गणिताच्या पदवी अभ्यासक्रमात नारदीय पुराणातील उदाहरणे, पंचांगानुसार कालगणना, गणित आणि ध्यान अशा संकल्पनांचा समावेश करण्यात आला असून त्याला देश-विदेशातील गणितज्ञ, शिक्षणतज्ज्ञांनी विरोध केला आहे. मसुद्यात असलेल्या काही मूलभूत त्रुटींमुळे गणित शिक्षणावर आणि त्यातील संशोधनावर विपरीत परिणाम होऊ शकतो, अशी भीती गणितज्ञांनी व्यक्त केली.
कला आणि विज्ञान शाखेसाठी नवा अभ्यासक्रम आराखडा विद्यापीठ अनुदान आयोगाने नुकताच जाहीर केला. राष्ट्रीय शिक्षण धोरण २०२० च्या अनुषंगाने ऑगस्टमध्ये आयोगाने बीए आणि बीएस्सी गणितासाठी तयार केलेल्या मसुद्यात वैदिक गणित, भारतीय बीजगणित, पुराणे आणि प्राचीन भारतीय खगोलशास्त्राच्या कल्पना यांसारख्या संकल्पनांचा समावेश केला आहे. विद्यार्थ्यांना नारद पुराणातील भूमितीचे उदाहरणे, पंचांग वापरून मोजल्या जाणाऱ्या विधींमध्ये मुहूर्त आणि जगातील प्रमाणवेळ मोजण्यासाठी असलेल्या ग्रीनविच मीन टाइमसारख्या समकालीन प्रणालींच्या तुलनेत प्राचीन भारतीय वेळेसाठीची एकके शिकवली पाहिजेत, अशीही अपेक्षा व्यक्त करण्यात आली आहे.
तसेच विद्यार्थ्यांना भारतीय बीजगणिताचा इतिहास आणि उत्क्रांती यांसह बहुपदी भागाकारासाठी परावर्त्य योजना सूत्र अशा जुन्या सूत्रांचा वापर शिकवण्याचा प्रस्ताव मांडण्यात आला आहे. गणितज्ञ व शिक्षणतज्ज्ञांनी या मसुद्याला विरोध केला. देशातील २० पद्मा पुरस्कार विजेते आणि शांतीस्वरूप भटनागर पुरस्कार प्राप्त व्यक्तींसह परदेशातील जवळपास ९०० तज्ज्ञांनी या मसुद्याला विरोध करणारी याचिका आयोगाला पाठविली आहे.
संशोधन आणि संधींवर परिणाम
मसुद्यात असलेल्या काही मूलभूत त्रुटींमुळे गणित शिक्षणावर आणि त्यातील संशोधनावर विपरीत परिणाम होऊ शकतो. देशभरातील संशोधन आणि उद्याोगाची गुणवत्ता कमी होऊ शकते, असे तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. ‘गणित आणि ध्यान’ अशा विषयांचा पदवी अभ्यासक्रमात काहीही संबंध नसतानाही अशा अभ्यासक्रमांना प्राधान्य देण्यात आले आहे. तसेच कृत्रिम बुद्धिमत्ता, मशीन लर्निंग आणि डेटा सायन्स यांसारख्या अत्याधुनिक क्षेत्रांकडे काहीसे दुर्लक्ष केले आहे. त्यामुळे विद्यार्थ्यांना पुढील उच्च शिक्षण किंवा उद्याोग-तंत्रज्ञान क्षेत्रातील संधींपासून वंचित राहावे लागेल. यूजीसीने हा मसुदा मागे घेऊन नव्या अभ्यासक्रमासाठी पात्र आणि अनुभवी गणितज्ञांची समिती तयार करावी, अशी मागणी आयोगाचे अध्यक्ष विनीत जोशी यांच्याकडे करण्यात आली.
कुणाचा विरोध?
चेन्नई मॅथेमॅटिकल इन्स्टिट्यूट, बंगळूरुतील इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ सायन्स, मुंबईतील टाटा इन्स्टिट्यूट ऑफ फंडामेंटल रिसर्च, आयआयटी मुंबई, अशोका विद्यापीठ, शिव नादर विद्यापीठ, कोलकाता येथील आयआयएसईआर आणि इंडियन स्टॅटिस्टिक्स इन्स्टिट्यूट यांसारख्या संस्थांमधील गणिताच्या शिक्षकांनी विरोध दर्शवला आहे.
