चिंतनधारा: विशिष्ट वर्गाची चंगळ, ही दिवाळी नव्हे!

जो तो आपल्यातच खूश आहे आणि तिकडे शेकडो प्रश्न जनतेच्या गळय़ाला तात लावत आहेत. आमचे धार्मिक लोक, बुवामहात्मे, राजकीय पुढारी आणि समाजसुधारक खरोखरच हजारो पीडित, दलित, अशिक्षित, अर्धपोटी व आजारी अशा करोडो भारतीयांच्या उन्नतीचा व सुखशांतीचा प्रश्न हा सर्वात पहिला प्रश्न समजून सेवेसाठी कंबर कसायला हवी! देव पंढरपूरच्या मंदिरातच किंवा तिजोरीच्या पूजनातच नाही. आमच्या देशातील हजारो लोक झाडाखाली, रस्त्यांवर, भटक्या अवस्थेत व दारिद्र्याच्या खाईत पिचत पडले आहेत. ही जितीजागती ३३ कोटी देवांची मंदिरे आता आपण सजविली पाहिजेत; त्याऐवजी नवनवी गोटय़ामातीची मंदिरे बांधण्याचा हव्यास म्हणजे निव्वळ खुळेपणा आहे! या विशाल मानवसमुदायाचे जर आम्ही योग्य पोषण व संरक्षण केले; जर त्यांच्यातील सुप्त अशा शक्तीचा विकास घडवून आणला तर जगात आपले राष्ट्र सर्वतोपरी अजिंक्य व आदर्श ठरल्याशिवाय राहणार नाही. या दिशेने विचार केल्यास, तलवारीचा मुकाबला जशी ढाल करू शकते, त्याप्रमाणे अणुबॉम्बचा प्रतिकारदेखील ही सेवाच करू शकेल ! सेवेच्या प्रभावाने सर्व लोकात माणुसकी जागून मतभेद मिटल्यास जी अभेद्य शक्ती उत्पन्न होईल तीच शांतीचे जीवन जगणारा आदर्श मानवसमाज निर्माण करू शकेल! त्यासाठी सर्वानी आपल्यापुरतेच न पाहता घराघरांतून दीप उजळण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे. ही दिवाळी जर आपण राष्ट्रात साजरी न केली तर होळी पेटायला वेळ लागणार नाही हे लक्षात ठेवावे.

महाराज ग्रामगीतेत लिहितात :

दिवाळीचा सण आला। सर्वानीच पाहिजे केला।

परि पाहावा कोण राहिला। भुकेला घरी॥

त्यास आमंत्रित करावे।  गोडधड भोजन द्यावे।

परस्परांनी मिळून चालवावें। वैभव सर्वाचे॥

राजेश बोबडे