अन्वयार्थ: मस्क आणि मस्करी..

याची कारणे अनेक. अमेरिकेबाहेर चीन ही टेस्लाची सर्वात मोठी बाजारपेठ ठरते. शिवाय टेस्लाच्या सर्वाधिक मोटारी जगात चीनमध्येच उत्पादित होतात. चीनने २०१७मध्येच टेस्लाला त्या देशात उत्पादनासाठी मार्ग मोकळा करून दिला. त्यावेळी आपण येथे धोरणांची आखणी करत होतो . एलॉन मस्क २०१५मध्ये अमेरिकेत मोदींना भेटले होते. तरीदेखील टेस्लासाठी भारतीय बाजारपेठ खुली करण्यासाठी इलेक्ट्रिक वाहन (ईव्ही) धोरणाची निव्वळ घोषणा आपण अलीकडेच केली. ‘टेस्ला’साठी असे का म्हणावे? कारण इलेक्ट्रिक वाहनांच्या आयातीवरील शुल्क केंद्र सरकारने कमी करून ते १५ टक्क्यांवर आणले. अशा प्रकारच्या शुल्क सवलतीची मागणी टेस्लाने केली होती. यापूर्वी संपूर्ण तयार आयात मोटारीवर (सीबीयू) ६० ते १०० टक्के आयातशुल्क आकारले जायचे. मूळ किंमत, विमा आणि वाहतूक खर्च मिळून ज्या मोटारीची किंमत ४० हजार डॉलरपेक्षा (साधारण ३३,१६,०५८ रुपये) अधिक असेल, तिच्यावर १०० टक्के शुल्क, तर कमी किमतीच्या मोटारीवर ६० टक्के शुल्क आकारले जायचे. यावर २०२१मध्ये टेस्ला कंपनीने केंद्र सरकारला पत्र लिहून अशा मोटारींवरील आयात शुल्क १५ ते ४० टक्क्यांवर आणावे, अशी अपेक्षा व्यक्त केली होती. आता ती विनंती मान्य करून आपण गाजावाजा करत ईव्ही धोरण आणले आणि तरीही तिकडे भारत दौरा टाळून मस्क यांना चीनला जावेसे वाटले! कारण मस्क अडचणीत आहेत आणि अशा परिस्थितीत त्यांना चीनचाच आधार वाटतो.

ज्या क्षणी स्वयंचलित चालक प्रणाली चिनी मोटारींमध्ये उपलब्ध होईल, त्या क्षणापासून एक अजस्र बाजारपेठ टेस्लाच्या सर्वाधिक महागडय़ा मोटारींसाठी खुली होईल. त्याच वेळी पुढील वर्षी मेक्सिको किंवा भारतात स्वस्त मोटारींसाठी कारखाना उभारला जाण्याची शक्यता आहे. म्हणजे मस्क यांची दोन्हीकडून मजा! या असल्या उच्छृंखल व्यक्तीच्या नादी भारताने फार लागू नये. त्याचबरोबर, चीनकडून उच्च तंत्रज्ञानाधारित कंपन्या भारताकडे वळू लागल्यात या भ्रमातही फार राहू नये. आकार, आवाका आणि उद्योगस्नेही परिसंस्था या तिन्ही आघाडय़ांवर हा देश आपल्यापेक्षा कैक योजने पुढे आहे. तत्परतेने जमीन, यंत्रणा, कामगार उपलब्ध करून दिले नाहीत, तर मस्कसारखे अनेक आपली मस्करी करून चीनकडेच वळतील.