येस बँकेच्या प्रस्तावित पुनर्बाधणीची म्युच्युअल फंडांना मोठी झळ

निप्पॉन इंडिया,अ‍ॅक्सिस ट्रस्टीकडून मुंबई उच्च न्यायालयात याचिका

मुंबई : रिझव्‍‌र्ह बँकेने येस बँकेच्या पुनर्बाधणीच्या प्रस्तावित मसुद्यात रोख्यांपोटीचे ८,४०० कोटी रुपयांचे दायित्व नाकारण्यात आले आहे. भारतीय बँकिंग क्षेत्राच्या इतिहासामध्ये प्रथमच, कोणत्याही बँकेच्या रोख्यांचे दायित्व रिझव्‍‌र्ह बँकेने मान्य न करण्याचे ठरविले आहे. रोख्यांपोटीचे दायित्व अस्वीकृतीचा मोठा फटका म्युच्युअल फंड गुंतवणूकदारांना बसणार असल्याचे दिसत आहे.

रोख्यांचे दायित्व अमान्य करण्याच्या प्रस्तावाला निप्पॉन इंडिया म्युच्युअल फंड आणि अ‍ॅक्सिस ट्रस्टी यांनी मुंबई उच्च न्यायालयात याचिका दाखल करून आव्हान दिले असल्याचे सूत्रांकडून समजते. बुधवारी न्यायालयात हे प्रकरण सुनावणीला येणे अपेक्षित आहे.  अनेक संस्थात्मक गुंतवणूकदार या विरोधात एकत्र येण्याची शक्यता आजमावत आहेत.

चालू वित्तीय वर्षांत बॅसल-३ भांडवलाची पूर्तता करण्यासाठी विविध १६ भारतीय बँकांनी रोखे बाजारात ‘एटी-१ बाँड’ म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या शाश्वत रोख्यांच्या माध्यमातून ९३,६६९ कोटी रुपयांचे भांडवल उभे केले आहे. बँका भांडवल उभारणीसाठी नियमित विकत असलेल्या ‘टियर -२’ रोख्यांपेक्षा या रोख्यांवर अधिक व्याज दर दिला गेला. कारण या रोख्यांतील गुंतवणूक अधिक जोखीमयुक्त होती. हे रोखे शाश्वत असून त्यांना मुदतपूर्तीची तारीख नाही. परंतु पाच वर्षांनी रोख्यांची मुदतपूर्ती करण्याची शक्यता (कॉल ऑप्शन) असल्याने आणि म्हणून या रोख्यांवर कायम अधिक व्याज मिळते. रोखे गुंतवणूक करणाऱ्या म्युच्युअल फंडासाठी निधी गुंतविण्याची ही एक आकर्षक संधी होती. ‘मॉìनगस्टार’कडून ५ मार्चच्या उपलब्ध आकडेवारीनुसार म्युच्युअल फंडांनी २,८०० कोटी रुपये या रोख्यांत गुंतविले आहेत. या रोख्यांचे दायित्व अमान्य केल्याने अनेक फंड घराण्यांनी या रोख्यांचे बाजार मूल्य शून्य धरल्याने फंडाच्या मालमत्ता मूल्यात मोठी घट झाली आहे. याचा फटका गुंतवणूकदारांना बसल्याचे दिसत आहे.

र्निबधातून सुटका शनिवापर्यंत?

स्टेट बँकेचा प्रस्ताव

मुंबई : वारेमाप बुडीत कर्ज आणि कारभारातील अनियमिततेमुळे येस बँकेवर गेल्या आठवडय़ात आलेले आर्थिक र्निबध येत्या शनिवापर्यंत मुदतीआधीच शिथिल होण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे.

येस बँकेचे संचालक मंडळ बरखास्त करताना रिझव्‍‌र्ह बँकेने बँकेच्या खातेदार, ठेवीदारांना महिन्याभराकरिता (३ एप्रिलपर्यंत) ५०,००० रुपये काढण्याचीच परवानगी दिली. त्याचबरोबर बँकेवर प्रशासक नेमून बँकेचा पुनर्बाधणीचा आराखडाही सादर करण्यात आला. येस बँकेच्या प्रवर्तकांना तपास यंत्रणांनी ताब्यात घेतले आहे.

येस बँकेवर रिझव्‍‌र्ह बँकेने टाकलेले र्निबध येत्या ३ एप्रिलपर्यंत असतील, असे स्पष्ट करण्यात आले असले, तरी येत्या शनिवार, १४ मार्चपर्यंत ते शिथिल होण्याचीही शक्यता वर्तविली जात आहे. या अडचणीतील बँकेत स्टेट बँकेने ४९ टक्के भागभांडवली मालकीची तयारी सुरू करताना, पुनर्रचित येस बँकेसंदर्भात येत्या आठवडय़ापर्यंत ठोस आराखडाही तिच्याकडून सादर केला जाणार आहे. हा आराखडा लवकरच केंद्रीय मंत्रिमंडळासमोर सादर केला जाण्याचीही शक्यता आहे.

येस बँक क्रेडिट कार्डधारकांना ‘एनईएफटी’ हस्तांतरणास मुभा

मुंबई : आर्थिक र्निबध आलेल्या येस बँकेच्या क्रेडिट कार्डधारकांना त्यांची परतफेडीची रक्कम अन्य बँकांच्या खात्यांमार्फत हस्तांतरणाद्वारे  करण्याची मुभा देण्यात आली आहे.

बँकेच्या ग्राहकांना तूर्त  इंटरनेट बँकिंग तसेच डिजिटल हस्तांतरणास मज्जाव करण्यात आला आहे. क्रेडिट कार्डाद्वारे खरेदी विनिमयही त्यांना शक्य नव्हता.

आता मात्र रिझव्‍‌र्ह बँकेने अन्य बँकांतील खात्यातून ‘आयएमपीएस’ तसेच ‘एनईएफटी’द्वारे येस बँक खात्यामध्ये व्यवहार करण्यास मुभा दिली आहे. परिणामी, बँकेच्या क्रेडिट कार्डधारकांना परतफेड करावयाची झाल्यास त्यांना येस बँकेव्यतिरिक्त त्यांच्या अन्य बँक खात्याद्वारे व्यवहार करता येतील.

निर्धारीत ५०,००० रुपयांच्या मर्यादेपर्यंत एटीएमद्वारे पैसे मिळण्यात ग्राहकांना कोणतीही अडचण येणार नाही, असेही येस बँकेने नमूद केले आहे. या मर्यादेपर्यंत अन्य बँकांच्या एटीएमचा वापर करून खातेदारांना रक्कम काढता येईल, असेही स्पष्ट केले आहे.