आचार्य चाणक्य हे विद्वान आणि अर्थशास्त्र तसेच नीतिशास्त्राचे जनक मानले जातात. त्यांच्या चाणक्य नीतित जीवनातील अनेक पैलूंचा विचार करून मार्गदर्शन दिले आहे. त्यापैकी एक महत्वाचा विषय म्हणजे पैसा – जो योग्य वापरल्यास मित्र बनतो, तर चुकीच्या वापरामुळे सर्वात मोठा शत्रूही ठरू शकतो.
पैसा कधी शत्रू ठरतो?
चाणक्य म्हणतात की, जर व्यक्ती आपला पैसा अयोग्य गोष्टींवर खर्च करतो, जसे की विनाकारण खर्चामुळे किंवा दिखाव्यासाठी खरेदी करणे. असे केल्यास त्यांचा पैसा त्याच्यासाठी धोका बनतो. काही लोकांच्या वागण्यात दिखावा करण्याची प्रवृत्ती असल्यामुळे त्यांचे आर्थिक व्यवस्थापन धोक्यात येते आणि पैसा त्यांच्या मित्रापेक्षा शत्रू अधिक ठरतो.
विनाकारण खर्चामुळे येते संकट
जो व्यक्ती आपले हौस, ऐश-आराम किंवा विलासी जीवन जगण्यासाठी अत्यधिक पैसा खर्च करतो, त्याला भविष्यात आर्थिक अडचणींना सामोरे जावे लागते. बचत न केल्यामुळे कर्ज, तणाव आणि आर्थिक असुरक्षा निर्माण होऊ शकते.
पैसा योग्य वापरल्यास मित्रासारखा मदत करतो
चाणक्य सांगतात की, जर व्यक्ती आपला पैसा आपल्या आणि कुटुंबाच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी वापरतो, तर तो पैसा मित्राप्रमाणे मदत करतो. तसेच भविष्यासाठी बचत आणि गुंतवणूक केल्यास कठीण काळात पैसा मदतीला येतो.
पैसा टिकवण्याचे मार्ग
चाणक्यांच्या मते, पैशावर नियंत्रण ठेवणे, फिजूलखर्ची टाळणे, भविष्याचे नियोजन करणे आणि गरजेच्या गोष्टींसाठीच खर्च करणे महत्त्वाचे आहे. तसेच, पैशाचे विविध मार्गांनी गुंतवणूक करणे आणि दिखाव्यापासून दूर राहणे हे आर्थिक सुरक्षिततेसाठी आवश्यक आहे.
निष्कर्ष: पैसा जर योग्य मार्गदर्शनानुसार वापरला गेला, तर तो मित्र ठरतो; अन्यथा, चुकीच्या वापरामुळे तो सर्वात मोठा शत्रू ठरतो. चाणक्य नीतिनुसार आर्थिक शिस्त, बचत आणि विवेकपूर्ण खर्च हा यशस्वी जीवनाचा भाग आहे.
टीप : वरील लेख प्राप्त माहितीवर आधारित आहे
