Donald Trump on Pakistan: अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी पाकिस्तानचे लष्करप्रमुख फील्ड मार्शल असिम मुनीर यांचं अमेरिकेत आदरातिथ्य करत सहभोजन घेतलं. तसेच या प्रसंगाआधी माध्यमांना प्रतिक्रिया देताना त्यांनी आय लव्ह पाकिस्तान, अशी प्रतिक्रिया देत पाकिस्तानबद्दलचं प्रेम व्यक्त केलं. त्यांच्या या प्रेमाच्या धुमाऱ्यावर आता जगभरातील माध्यमं चर्चा करत आहेत. तसंच पाकिस्तानबद्दल ट्रम्प यांनी यापूर्वी काय विचार व्यक्त केले होते, त्या पोस्टचे स्क्रिनशॉटही सोशल मीडियावर व्हायरल होत आहेत. मनीकंट्रोल या वृत्त संकेतस्थळाने ट्रम्प यांच्या बदललेल्या राजनैतिक दृष्टीकोनाचा आढावा घेतला आहे. ट्रम्प यांना पाकिस्तानची साथ का हवी आहे, याचा उहापोह या लेखात करण्यात आला आहे.
डोनाल्ड ट्रम्प यांचं अलीकडील वर्तन हे चमत्कारीक असल्याचं दिसलं. ते कुणाबद्दलही जास्त काळ राग किंवा प्रेम बाळगत नाहीत. याचं ताजं उदाहरण म्हणजे अब्जाधीश एलॉन मस्क. निवडणुकीच्या आधीपासून त्याचं आणि मस्क यांचं सूत जुळलं होतं. मात्र एका विधेयकावरून त्यांच्यात तणाव आला. हा तणावही दोनच दिवसात निवळला. तसेच युक्रेनचे राष्ट्राध्यक्ष झेलेन्स्की यांनाही त्यांनी व्हाईट हाऊसमध्ये अपमानास्पद वागणूक दिली. पण काही दिवसांनी त्यांचंही कौतुक केलं.
त्यामुळंच बुधवारी ट्रम्प यांनी पाकिस्तानचे लष्करप्रमुख असीम मुनीर यांची भेट घेण्यापूर्वी त्या देशाबद्दल प्रेम व्यक्त केलं, याचं जगभरातील राजकीय विश्लेषकांना आश्चर्य वाटलं नाही. पाकिस्तान हा तोच देश आहे, ज्याला ट्रम्प २०१८ साली खोटारडा आणि कपटी म्हणाले होते. दहशतवादाविरोधात लढण्यात पाकिस्तान सहकार्य करत नसल्याचा आरोप त्यांनी केला होता.
२०१८ साली केलेल्या पोस्टमध्ये त्यांनी म्हटले, “अमेरिकेने गेल्या १५ वर्षांत पाकिस्तानला ३३ अब्ज डॉलर्सपेक्षा अधिकची मदत दिली. हा निर्णय मूर्खपणाचा होता. कारण पाकिस्ताननं आपल्याला मूर्खात काढत आपल्याशी खोटेपणा आणि कपटीपणा केला. आम्ही अफगाणिस्तानात ज्या दहशतवादाचा शोध घेत होतो, त्यांना पाकिस्ताननं सुरक्षित आश्रय दिला होता.”
ट्रम्प यांच्या रणनीतीचा भाग?
ट्रम्प आणि मुनीर यांच्या भोजनानंतर अमेरिकेतील दक्षिण आशिया विश्लेषक मायकेल कुगेलमन यांनी निदर्शनास आणून दिलं की, ट्रम्प यांनी पुन्हा एकदा भारत-पाकिस्तानमधील शस्त्रसंधीचं श्रेय घेण्याचा प्रयत्न केला. कुगेलमन पुढे म्हणाले, “पाकिस्तानबद्दलचा ट्रम्प यांचा दृष्टीकोन त्यांच्या व्यापक आणि अनपेक्षित आंतरराष्ट्रीय धोरणाचा एक भाग असू शकतो. ट्रम्प हे दीर्घकालीन उद्दीष्टांऐवजी अल्पकालीन उद्दीष्टांना महत्त्व देत आहेत.”
अमेरिका भारताकडे एक दीर्घकालीन धोरणात्मक भागीदार म्हणून पाहतो. इंडो-पॅसिफिक प्रदेशात चीनच्या प्रभावाला रोखण्यात भारताची मदत होऊ शकते. तर पाकिस्तानचा वापर ट्रम्प तात्काळ रणनैतिक लाभांसाठी करत आहेत, असे कुगेलमन म्हणाले.
अमेरिकन वृत्त संकेतस्थळ वोक्सनं म्हटलं की, ट्रम्प यांच्याकडे परराष्ट्र धोरण नाही. ट्रम्प हे धोरणात्मकदृष्ट्या परराष्ट्र संबंध प्रस्थापित करत नसून वैयक्तीक आवेगावर त्यांचं काम सुरू आहे.
आताच पाकिस्तानशी जवळीक का?
मनीकंट्रोलमधील लेखानुसार, भारत-पाक या दोन अण्वस्त्रधारी देशांमधील संघर्ष थांबवल्याचा पोकळ दावा ट्रम्प यांनी केल्यानंतर असीम मुनीर यांनी ट्रम्प यांना नोबेल शांतता पुरस्कारासाठी पाठिंबा दिला आहे. ट्रम्प यांची जागतिक पातळीवरील प्रतिमा चांगली करण्यासाठी याचा लाभ होऊ शकतो.
तर दुसरं कारण म्हणजे, इराण-इस्रायल युद्धात तेहरानच्या (इराणची राजधानी) जवळ असलेला पाकिस्तान महत्त्वाची भूमिका बजावू शकतो. ट्रम्प माध्यमांशी बोलताना म्हणाले, “त्यांचे (पाकिस्तानी नेतृत्व) इराणशी चांगले संबंध आहेत. सध्या जे काही चाललं आहे, ते पाकिस्तानला पटलेलं नसून ते माझ्याशी सहमत आहेत.”