Iran attack on Israel: अमेरिकेने इराणवर हल्ला केल्यानंतर इराणने इस्रायलवर क्षेपणास्त्रांचा जोरदार मारा केला आहे. इस्रायलमधील तेल अविव आणि इतर काही शहरांमध्ये यामुळे मोठे नुकसान झाले आहे. या हल्ल्यात जवळपास २० नागरिक जखमी झाले आहेत. इराणने इस्रायलवर ३० क्षेपणास्त्रे डागल्याची माहिती आहे. इराणने ही क्षेपणास्त्रे सोडल्यावर ती अडवायला किंवा निकामी करायला इस्रायलला वेळच मिळाला नाही. या हल्ल्याबाबत लष्कराने इशारा दिल्यानंतर काही वेळातच तेल अविव आणि जेरूसलेम या शहरांमध्ये स्फोट झाले. या हल्ल्यात वापरली गेलेली क्षेपणास्त्रे ही खूप तीव्र क्षमतेची असल्याचे बोलले जाते. अमेरिका आणि इस्त्रायलची क्षेपणास्त्र क्षमता इराणपेक्षा खूपच जास्त आहे.
अमेरिकेने आता उघडपणे इस्त्रायलची बाजू घेतली आहे. राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या निर्णयामुळे मध्य पूर्वेतील युद्धाच्या आगीत आणखी तेल ओतले गेले आहे. त्यामुळे इराणने आता या हल्ल्यात त्यांच्या सर्वात धोकादायक खोरमशहर-४ या बॅलेस्टिक क्षेपणास्त्राचा वापर केला आहे आणि इस्रायल या क्षेपणास्त्राचा हल्ला रोखण्यात अपयशी ठरले आहे. परिस्थिती आता खरोखरच तापत आहे. अमेरिकेने तेहरानच्या अणुकेंद्राच्या तीन अणवस्त्र तळांवर हल्ला केल्यानंतर काही तासांतच इराणने इस्रायलच्या दिशेने क्षेपणास्त्रांचा मारा करून प्रत्युत्तर दिले. आतापर्यंत इराणने गुरियन विमानतळ, लॉजिस्टिक केंद्र आणि कमांड अँड कंट्रोल सेंटरच्या विविध स्तरांवर केलेल्या हवाई हल्ल्यात ८६ जण जखमी झाले आहेत. “येथील घरांना मोठा फटका बसला आहे. सर्व लोक सुरक्षित आहेत; मात्र नुकसान खूप मोठे झाले आहे”, असे तेल अविवचे महापौर रॉन हुलदाई यांनी एएफपी या वृत्तसंस्थेला सांगितले.
इराणच्या आयआरजीसीने सांगितले की, हल्ल्यांमध्ये वापरल्या गेलेल्या अनेक क्षेपणास्त्रांमध्ये प्राणघातक खोरमशहर-४ क्षेपणास्त्र होते. त्याला खेइबार, असेही म्हणतात. सातव्या शतकात मुस्लिमांनी जिंकलेल्या ज्यू किल्ल्याचे हे नाव आहे. इराणने डागलेल्या क्षेपणास्त्राबाबत सविस्तर जाणून घेऊ…
१. खोरमशहर-४ हे क्षेपणास्त्र इराणी द्रव इंधनावर चालणारे, मध्यम पल्ल्याचे बॅलेस्टिक क्षेपणास्त्र आहे. ते इराणी सरकारी मालकीच्या संरक्षण कंपनी एरोस्पेस इंडस्ट्रीज ऑर्गनायजेशनने विकसित केले आहे.
२. या क्षेपणास्त्राची पहिली चाचणी जानेवारी २०१७ मध्ये घेण्यात आली. सप्टेंबर २०१७ मध्ये तेहरानमध्ये झालेल्या लष्करी संचलनामध्ये सार्वजनिकरीत्या ते प्रदर्शित करण्यात आले. क्षेपणास्त्राच्या मागील आवृत्तीपेक्षा लहान व वजनाने हलक्या री-एंट्री व्हेइकलसह खोरमशहरची आणखी एक आवृत्ती सप्टेंबर २०१९ मध्ये तेहरानमधील संचलनामध्ये दिसून आली.
३. काही संरक्षण तज्ज्ञांच्या मते, खोरमशहर-४ हे क्षेपणास्त्र उत्तर कोरियाच्या ह्यासोंग-१० इंटरमिडिएट रेंज बॅलेस्टिक क्षेपणास्त्राचे प्रारूप आहे. उत्तर कोरियाचे हे क्षेपणास्त्र कालबाह्य सोविएत आर-२७ पाणबुडी-प्रक्षेपित बॅलेस्टिक क्षेपणास्त्राचे सुधारित रूप आहे.
४. असे असताना इराणची क्षेपणास्त्रे आणि उत्तर कोरियाची क्षेपणास्त्रे यांमध्ये काही फरक आहेत. १३ मीटर लांबीचे खोरमशहर-४ क्षेपणास्त्र उत्तर कोरियाच्या ह्यासोंगपेक्षा मोठे आहे.
५. हे क्षेपणास्त्र वातावरणात मॅक १६ आणि पुन्हा प्रवेश करताना मॅक ८ पर्यंत पोहोचू शकते. त्यामुळे त्याला उच्च गतीचा धोका होऊ शकतो.
६. इराणी अधिकाऱ्यांच्या मते, या क्षेपणास्त्राचा पल्ला २००० किमी आहे आणि ते १८०० किलोग्रॅमपर्यंतचे एक वॉरहेड वाहून नेण्यास सक्षम आहे. असं असताना काही विश्लेषकांच्या मते हा पल्ला २५०० किमीपर्यंत इतका खूपच जास्त असू शकतो.
७. हे क्षेपणास्त्र लक्ष्य क्षेत्रात पोहोचल्यानंतर ८० लक्ष्यांवर मारा करण्यास सक्षम आहे. वॉरहेड उड्डाणाच्या शेवटच्या टप्प्यावर वेगळे होते आणि वेगाने अचूकतेने आपल्या लक्ष्यांवर मारा करते. त्यामुळे शत्रूच्या हवाई संरक्षण प्रणालींना क्षेपणास्त्र शोधण्यापासून, ट्रॅक करण्यापासून किंवा प्रभावीपणे रोखण्यासाठी ते सक्षम ठरते.
८. विश्लेषकांच्या मते, खोरमशहर-४ क्षेपणास्त्र इस्रायलच्या हवाई संरक्षण प्रणालींसाठी खरा धोका निर्माण करते. ज्यू राष्ट्राचे आयर्न डोम ते रोखण्यास असमर्थ ठरले. डेव्हिडची स्लिंग प्रणाली चांगली संधी ठरू शकते; मात्र क्षेपणास्त्राचे संरक्षण करणेदेखील अवघड होईल. नॅशनल इंटरेस्टच्या अहवालानुसार, अॅरो टू आणि अॅरो थ्री हाय-अल्टिट्यूड इंटरसेप्शन सिस्टीम सर्वांत प्रभावी असेल; मात्र खोरमशहर-४ मधून तैनात केली गेलेली अनेक वॉरहेड्स दिलेल्या लक्ष्यांकडे पोहोचण्यापूर्वीच ती नष्ट करण्यासाठी इस्रायलला निकराने झुंज देत प्रयत्न करावे लागतील