What To Eat To Remove Waste From Lungs :आपण जिवंत राहण्यासाठी प्रत्येक मिनिटाला अनेक वेळा श्वास घेतो, पण या साध्या कृतीचं महत्त्व अनेकांना तेव्हाच जाणवतं, जेव्हा श्वास घेण्यास त्रास होतो. फुफ्फुसं ही आपल्या शरीराची ऑक्सिजन फॅक्टरी आहेत, ती पेशींना ऑक्सिजन पुरवतात आणि कार्बन डायऑक्साइड बाहेर टाकतात. पण जसजसं वायुप्रदूषण वाढतं आहे, तसतशी फुफ्फुसांची कार्यक्षमता कमी होत आहे.
ग्रामीण भागात चुलीचा धूर, तर शहरी भागात धुळीने भरलेली हवा आणि सिगारेटचा धूर, वाहनांचा धूर— हे सगळे घटक हळूहळू फुफ्फुसांना नुकसान पोहोचवतात.
‘हेल्थलाइन’च्या अहवालानुसार, काही लोकांना थोडं चाललं तरी श्वास घ्यायला त्रास होतो, तर काहींना सतत कोरडा खोकला जाणवतो. हिवाळ्यात ही समस्या आणखीनच वाढते. मात्र तज्ज्ञ सांगतात की,”काही साध्या सवयी बदलून फुफ्फुसांचे आरोग्य टिकवता येऊ शकते.
नियमित व्यायाम करा (Exercise regularly)
शरीराची हालचाल केल्याने म्हणजेच व्यायाम फुफ्फुसांचे कार्य सुधारते. वेगाने चालणे, सायकलिंग करणे किंवा पोहणे यासारखे एरोबिक व्यायाम श्वास घेण्याची क्षमता सुधारतात. व्यायामामुळे हृदय गती वाढते आणि रक्तातील ऑक्सिजन वापरण्याची कार्यक्षमता सुधारते. दिवसातून फक्त ३० मिनिटे चालणे देखील फुफ्फुसांचे कार्य सुधारू शकते. संशोधनातून असे दिसून आले आहे की,”जे लोक नियमितपणे व्यायाम करतात त्यांना COPD सारखे आजार होण्याची शक्यता कमी असते.”
श्वास घेण्याचे व्यायाम (Breathing exercises)
फुफ्फुसांचे कार्य केवळ व्यायामानेच नव्हे तर योग्य श्वासोच्छवासाने देखील सुधारते. पोटातून श्वास घेणे (डायाफ्रामॅटिक श्वास घेणे) आणि ओठांना घट्ट करून हळूहळू श्वास सोडणे हे विशेषतः दमा किंवा दीर्घकालीन श्वसन समस्या असलेल्यांसाठी फायदेशीर आहे. हे व्यायाम वायुमार्ग जास्त काळ उघडे ठेवतात, श्वास घेण्यास त्रास कमी करतात आणि शरीराला अधिक ऑक्सिजन प्रदान करतात. दिवसातून काही मिनिटे देखील या व्यायामांचा सराव केल्याने परिणाम मिळू शकतात.
वजन नियंत्रण (Weight control)
पोटाच्या अतिरिक्त चरबीमुळे डायाफ्राम(diaphragm)वर दबाव येतो, फुफ्फुसांचा विस्तार कमी होतो. यामुळे श्वास घेणे कठीण होते. संशोधनातून असे दिसून आले आहे की जास्त वजन असलेल्या लोकांना स्लीप एपनिया होण्याची शक्यता जास्त असते. फळे, भाज्या, संपूर्ण धान्य आणि अँटिऑक्सिडंटयुक्त पदार्थ फुफ्फुसांच्या पेशींचे संरक्षण करतात. वजन नियंत्रण राखणे म्हणजे फुफ्फुसांना मुक्तपणे कार्य करू देते.
हवेच्या गुणवत्तेकडे लक्ष द्या (Pay attention to air quality)
फुफ्फुसांचे आरोग्य आपण श्वास घेत असलेल्या हवेशी थेट जोडलेले आहे. धुराची हवा, वाहनांचे प्रदूषण, औद्योगिक धूळ किंवा घरातील धूर फुफ्फुसांच्या विकासावर परिणाम करतात. लहान मुलांमध्ये हा परिणाम आणखी तीव्र असतो. म्हणून, शक्य तितके स्वच्छ हवेत चालणे, घरात धूर टाळणे आणि हवेच्या गुणवत्तेकडे लक्ष देणे महत्वाचे आहे.
पाणी आणि पाण्याने समृद्ध अन्न खा (Eat water and water-rich foods)
हायड्रेशन तुमच्या फुफ्फुसांमध्ये आणि श्वसनमार्गांमधील श्लेष्मा पातळ करण्यास मदत करते, ज्यामुळे तुमच्या फुफ्फुसांना श्लेष्मा बाहेर काढणे आणि त्यात असलेले कोणतेही बॅक्टेरिया किंवा विषाणू काढून टाकणे सोपे होते. हायड्रेशन फुफ्फुसांच्या नैसर्गिक शुद्धीकरण प्रणालीला चालना देते, ज्याला म्यूकोसिलरी क्लिअरिंग सिस्टम म्हणतात. पाणी, हर्बल टी आणि काकडीसारखे पाणीयुक्त पदार्थ मदत करू शकते.
