छातीत साचलेला कफ? न थांबणाऱ्या खोकल्यामुळे वैतागलाय? Cough syrup नव्हे, ४ घरगुती उपायांमुळे झटक्यात मिळेल आराम, आयुर्वेदिक डॉक्टरांचा सल्ला

हरिद्वारमधील आयुर्वेदिक तज्ज्ञ डॉ. दीपक कुमार म्हणाले की खोकल्याचे दोन प्रकार आहेत: कोरडा खोकला आणि कफयुक्त खोकला. दोन्ही प्रकारचे खोकला खोकला देणारे असतात. खोकल्यामुळे छातीत दुखणे राहते आणि घशातही त्रास होऊ लागतो. या ऋतूत खोकल्यावर उपचार करण्यासाठी कफ सिरप वापरणे धोकादायक आहे. कफ सिरप प्यायल्याबरोबर तुम्हाला झोप येऊ लागते आणि तुमचे शरीर ताकद नसल्यासारखे वाटू लागते.

लहान मुलांपासून वृद्धांपर्यंत, थंड हवामानात खोकला ही समस्या असू शकते. त्यामुळे घसा खवखवतो आणि खोकला देखील घसा खवखवू शकतो. जर खोकल्याचा लवकर उपचार केला नाही तर खोकला छातीत दुखतो. जर तुम्हाला बदलत्या हवामानात खोकला येत असेल तर काही घरगुती उपाय करा आणि कफ सिरप पिण्याऐवजी हे घरगुती आयुर्वेदीक उपाय करून पाहा.

कोमट पाणी — सर्वात सोपा उपाय (Lukewarm Water Therapy)

कोमट पाणी पिणे हा सर्दी-खोकल्यावर सर्वात सोपा आणि प्रभावी उपाय आहे. हे घशाला आराम देते, कफ पातळ करते आणि श्वसननलिकांमधील दाह कमी करते. दिवसभरात अनेकदा कोमट पाणी प्यायल्यास शरीरातील विषारी घटक बाहेर पडतात आणि रोगप्रतिकारशक्ती मजबूत राहते. त्यात हलकं हळद, मध किंवा आल्याचा रस मिसळल्यास परिणाम दुप्पट होतो.

वाफ घेणे (Steam Inhalation)

गरम पाण्याची वाफ घेतल्याने नाक, घसा आणि फुफ्फुसातील जमा झालेला कफ मोकळा होतो. दिवसातून दोन वेळा ५–१० मिनिटे वाफ घेतल्यास खोकल्यावर लगेच आराम मिळतो. वाफ घेताना पाण्यात हळद, तुळस किंवा पुदीना टाकल्यास जंतूसंसर्ग आणि सूज कमी होते.

ओवा आणि तुळशीचा वापर (Carom Seeds & Tulsi Leaves)

ओवामध्ये जंतुनाशक गुणधर्म असून ती कफ पातळ करते आणि घशातील खवखव कमी करते. तुळशीमध्ये विषाणू (व्हायरस) पासून संरक्षण करणारे घटक असतात.असल्याने ती रोगप्रतिकारशक्ती वाढवते आणि श्वसननलिकेतील अडथळे दूर करते. ओवा थोडा भाजून पाण्याबरोबर घेता येतो किंवा तुळशीची पाने चावून खाल्ली जाऊ शकतात.

तुळस, काळी मिरी, गूळ, लवंग आणि आलं यांचा काढा (Ayurvedic Kadha for Cough)

हा पारंपरिक काढा सर्दी आणि खोकल्यासाठी अतिशय उपयोगी आहे. तुळस आणि आल्यामध्ये अँटीव्हायरल गुणधर्म आहेत, तर काळी मिरी आणि लवंग कफ बाहेर काढण्यास मदत करतात. गूळामुळे चव सुधारते आणि घशाला आराम मिळतो. रोज १–२ वेळा हा काढा पिल्यास कफ आणि सर्दी दोन्हीपासून आराम मिळतो.

तुळस-आल्याची चहा (Tulsi-Ginger Tea)

सर्दी-खोकल्यात तुळस आणि आलं घातलेला चहा शरीराला उब देते आणि घशाची सूज कमी करते. दिवसातून १–२ वेळा ही चहा प्यायल्यास रोगप्रतिकारशक्तीवाढते आणि कफ सहज बाहेर पडतो.

तज्ज्ञांचा सल्ला:

खोकल्यावर लगेच सिरप घेण्याऐवजी घरगुती आणि आयुर्वेदिक उपाय अवलंबावेत. हे उपाय शरीराला नैसर्गिकरित्या बरे करतात आणि दीर्घकालीन परिणाम देतात.

आरोग्य सूचना:

थंड पाणी, आइसक्रीम टाळा. धूर आणि धूळमध्ये जाणे टाळा. शरीर उबदार ठेवा आणि पुरेशी झोप घ्या. यामुळे खोकला आणि कफाची समस्या नैसर्गिकरित्या कमी होईल.