तांब्याची बाटली वापरून पाणी पिणे आरोग्यासाठी फायदेशीर मानले जाते. पाणी शुद्ध होते, पचन सुधारते आणि शरीराला आवश्यक खनिजे मिळतात, असे सांगितले जाते. परंतु हे सर्वांसाठी योग्य नाही. काही लोकांमध्ये तांब्याचे जास्त प्रमाण गंभीर आरोग्य समस्या निर्माण करू शकते. अशा परिस्थितीत, या लोकांनी तांब्याची बाटली वापरण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.

१. मूत्रपिंडाचे आजार असलेले लोक

मूत्रपिंडाचे आजारअसलेल्या लोकांनी तांब्याची बाटली वापरणे टाळावे. मूत्रपिंड शरीरातून खनिजे आणि विषारी घटक बाहेर काढते, पण मूत्रपिंडाचा आजार असल्यास तांबे शरीरात जमा होऊ शकतो, ज्यामुळे मूत्रपिंडाचे कार्य कमकूवत होऊ शकते. जर्नल ऑफ अमेरिकन सोसायटी ऑफ नेफ्रोलॉजी मध्ये प्रकाशित अभ्यासानुसार, दिर्घकाळापासून मूत्रपिंडाचे आजार असलेल्या लोकांमध्ये मूत्रपिंडाचे कार्य कमी होत असल्यास शरीरात तांब्याची पातळी वाढते, जी मूत्रपिंडाला हानी पोहचवू शकते. अशा लोकांनी ग्लास किंवा BPA-मुक्त प्लास्टिकची बाटली वापरावी आणि नियमित वैद्यकीय तपासणी करावी.

२. विल्सन आजार असलेले लोक

विल्सन आजार (wilson disease) ही एक आनुवंशिक समस्या आहे, ज्यात शरीरात तांब्याचे नियमन योग्य प्रकारे होत नाही. या अवस्थेत तांबे यकृत, मेंदू आणि इतर अवयवांमध्ये जमा होतो, ज्यामुळे गंभीर आरोग्य समस्या निर्माण होऊ शकतात. विल्सन आजार असलेल्या लोकांनी तांब्याची बाटली वापरणे टाळावे आणि डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसारच आहार घ्यावा.

३. तांब्याला अलर्जी किंवा संवेदनशीलता असलेले लोक

तांब्याची अलर्जी फार सामान्य नाही, पण काही लोक तांब्याची अॅलर्जी असू शकते. अशा लोकांनी तांब्याची बाटली वापरल्यानंतर खाज, जखम, त्वचेवर लालसर डाग किंवा पचनासंबंधी त्रास अनुभवू शकतो. जर अशा प्रतिक्रिया दिसल्या, तर तांब्याची बाटली वापरणे लगेच थांबवावे.

४. गर्भवती आणि स्तनपान करणाऱ्या महिला

गर्भावस्था आणि स्तनपान काळात महिलांनी अतिरिक्त तांब्यापासून बचाव करणे आवश्यक आहे. थोड्या प्रमाणात तांबा आवश्यक असले तरी, तांब्याची बाटली नियमित वापरल्यास शरीरात तांब्याची पातळी वाढू शकते, जी आई आणि बाळासाठी हानिकारक ठरू शकते.

५. मुले आणि लहान बाळ

लहान मुले आणि बाळांचे शरीर अजून विकासाच्या टप्प्यावर असते आणि त्यांचे चयापचय तांब्याचे प्रमाण नीट हाताळू शकत नाही. जास्त प्रमाणात तांब्याचे सेवन करणे मुलांमध्ये तांब्याच्या विषबाधेचे (Copper Toxicity) कारण बनू शकते, ज्यामुळे उलटी, पोटदुखी, मळमळ किंवा गंभीर परिस्थितीत यकृताचे नुकसान होऊ शकते. त्यामुळे लहान मुलांनी तांब्याची बाटली वापरू नये.