डायबिटीज (Diabetes) आणि प्रीडायबिटीज (Pre-diabetes) रुग्णांची संख्या देशात आणि जगभरात झपाट्याने वाढत आहे. प्रीडायबिटीज ही ती अवस्था आहे जेव्हा रक्तातील साखरेची पातळी (Blood Sugar Level) सामान्यापेक्षा जास्त असते, पण डायबिटीजच्या मर्यादेत पोहोचत नाही. जीवनशैलीत आणि आहारात योग्य बदल करून या अवस्थेतून पूर्ण बरे होता येते. जर बदल केला नाही, तर ही अवस्था टाइप-2 मधूमेह (Type-2 Diabetes) मध्ये रूपांतरित होऊ शकते, ज्यामुळे हृदयाचे आजार (Heart Disease) आणि स्ट्रोक (Stroke) होण्याचा धोका वाढतो.
बर्‍याच लोकांचा असा समज आहे की मधूमेह असताना फळं खाऊ नयेत. पण प्रत्यक्षात, फळांमध्ये फायबर (Fiber), जीवनसत्त्वे (Vitamins) आणि अँटीऑक्सिडंट्स (Antioxidants) मुबलक प्रमाणात असतात, जे शरीराला निरोगी ठेवतात आणि रक्तातील साखरेवर (Blood Sugar) नियंत्रण ठेवण्यास मदत करतात.
१. सफरचंद खा (Apple)
हेल्थलाइन (Healthline) नुसार, सफरचंदात पेक्टिन (Pectin) नावाचे सॉल्युबल फायबर (Soluble Fiber) असते, जे साखरेच्या (Sugar) अवशोषणाला हळू करतो. सफरचंदाचा ग्लायसेमिक इंडेक्स (Glycemic Index) सुमारे ३०–४० आहे, त्यामुळे हे मधूमेह रुग्णांसाठी सुरक्षित आहे. सालीसह सेवन केल्यास फायबर अधिक मिळतो आणि रक्तातील साखरेत (Blood Sugar) वाढण्याचा होण्याचा धोका कमी होतो.
२. चेरी खा (Cherries)
चेरी (Cherries) अँटीऑक्सिडंट्स (Antioxidants), विशेषतः एंथोसायनिन (Anthocyanin), आणि जीवनसत्त्व क (Vitamin C) ने समृद्ध असतात. यांचे ग्लायसेमिक इंडेक्स (GI) खूप कमी असल्यामुळे रक्तातील साखर (Blood Sugar) झपाट्याने वाढत नाही. डायबिटीज रुग्ण दही (Yogurt) किंवा नट्स (Nuts) सह चेरी खाऊ शकतात.
३. स्ट्रॉबेरी खा (Strawberries)
स्ट्रॉबेरी (Strawberries) फायबर, पाणी आणि जीवनसत्त्व C ने भरपूर असतात. यात नैसर्गिक साखर (Natural Sugar) कमी असते आणि ग्लायसेमिक इंडेक्स (GI) २५–३० इतका आहे. स्ट्रॉबेरी खाल्ल्याने पोट भरलेले राहते आणि वजन तसेच साखरनियंत्रणात राहते. नाश्त्यात (Breakfast) किंवा डेजर्ट (Dessert) च्या ऐवजी ते खाल्ले जाऊ शकते.
४. नाशपाती खा (Pear)
नाशपाती (Pear) फायबर चा उत्तम स्रोत आहे, विशेषतः सालीसह खाल्ली तर त्याचा GI ३०–३५ आहे, ज्यामुळे रक्तातील साखरेवर नियंत्रण राहते. नाशपाती जीवनसत्त्व C आणि K (Vitamin C & K) तसेच पोटॅशियम (Potassium) देऊन हृदयाचे आरोग्य (Heart Health) सुधारते.
५. संत्रा, लिंबू आणि इतर आम्लयुक्त फळे खा (Citrus Fruits)
संत्रा, लिंबू आणि इतर आम्लयुक्त फळांमध्ये जीवनसत्त्व C ), फायबर (Fiber) आणि फ्लेवोनॉइड्स (Flavonoids) मुबलक प्रमाणात असतात. हे फळे रक्तातील साखर हळूहळू वाढवतात, त्यामुळे मधूमेह रुग्णांसाठी सुरक्षित आहेत. तसेच, हे फळे रोगप्रतिकारक शक्ती (Immunity) वाढवण्यास मदत करतात. संत्रा नाश्त्यात किंवा व्यायाम करण्यापूर्वी किंवा नंतर खाल्ले जाऊ शकते
