काही औषधी वनस्पती इतक्या प्रभावी असतात की त्यांच्या नियमित सेवनाने कित्येक आजारांवर उपचार करण्यासाठी फायदेशीर ठरतात. कडूलिंब अशीच एक आयुर्वेदिक औषधी वनस्पती आहे ज्याची त्वचेपासून शरीरच्या विविध अवयवांचे आरोग्य जपण्यासाठी उपयोगी ठरते. कडूलिंबामध्ये अँन्टीऑक्सिडंट, अँन्टीबॅक्टेरिअल आणि इम्युनोमॉड्यूलेटरी गूण मिळतात.
ते रक्त साफ करते आणि पचनसंस्था दुरूस्त करते आणि त्वचेचे रंग उजळवतो. पण त्याचे सेवन केल्याने पुरळ, डाग आणि खाज सुटणे यासारख्या त्वचेच्या समस्यांवर उपचार होण्यास मदत होते.
कडुलिंबाचे सेवन केल्याने रक्तातील साखर, रक्तदाब आणि यकृताचे आरोग्य सुधारण्यास मदत होते. आयुर्वेदात, रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवण्यासाठी, दिर्घकाळ त्रास देणारे आजार रोखण्यासाठी आणि शरीर स्वच्छ करण्यासाठी कडुलिंबाच्या पानांचा आणि फुलांचा रस किंवा काढा नियमितपणे सेवन केला जातो. फक्त कडुलिंबाचे नव्हे तर त्याबरोबर खडीसाखरेचे सेवन केल्याने त्याचे फायदे वाढतात. दोन्ही घटक शरीराला थंड करतात, उष्णतेशी संबंधित समस्या दूर करतात आणि अंतर्गत कमकुवतपणा दूर करतात.
भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आयुर्वेदिक अन्नाच्या प्रेमासाठी ओळखले जातात. निरोगी शरीर राखण्यासाठी मोदी कडुलिंबाची पाने आणि खडी साखर खातात. कडुलिंबाच्या पानांसह खडीसाखर खाण्याचे आरोग्यावर होणारे परिणाम जाणून घेऊया.
कडुलिंबाच्या फुलांचे फायदे
आयुर्वेदानुसार, उन्हाळ्यात कडुलिंबाची फुले खाल्ल्यास ती शरीराला शांत करण्यास मदत करतात. ही फुले पित्त शांत करणारी मानली जातात आणि म्हणूनच दक्षिण भारतात उन्हाळ्याच्या सुरुवातीला ती वापरली जातात. कडुलिंबाच्या गुणधर्मांबद्दल बोलायचे झाले तर, त्यात अँटीऑक्सिडंट, दाहक-विरोधी गुणधर्म असतात जे रोगप्रतिकारक शक्ती सुधारतात आणि दीर्घकालीन आजारांचा धोका कमी करतात. कोवळ्या कडुलिंबाच्या पानांमध्ये अँटीमायक्रोबियल, अँटीव्हायरल आणि अँटीऑक्सिडंट गुणधर्म असतात जे रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करतात.
या पानांचे सेवन केल्याने पचन सुधारते. ही पाने आतड्यांमध्ये असलेले वाईट बॅक्टेरिया मारतात आणि चांगले बॅक्टेरिया वाढवतात. त्यांचे सेवन केल्याने मोठ्या आतड्याची सफाई होते. हे पान कर्करोगाचे व्यवस्थापनासाठी उपयुक्त आहेत. दाहक-विरोधी आणि मधुमेहविरोधी गुणधर्मांनी समृद्ध, ही पाने साखर सामान्य करते. कडुलिंबाच्या गोळ्या बनवून देखील सेवन करू शकतात.
खडीसाखरेचे फायदे
आयुर्वेदानुसार, खडी साखर चवीला गोड असते, ज्यामुळे ते सेवन केल्याने खोकला कमी होतो. खडीसाखर सर्दी आणि फ्लू प्रतिबंधित करते. ते रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करते आणि हिमोग्लोबिनची पातळी वाढवते. खडीसाखर अशक्तपणा, कावीळ, चक्कर येणे, थकवा आणि अशक्तपणा दूर करतात. जेवणानंतर बडीशेपबरोबर खडीसाखर खाल्ल्याने पचनक्रिया सुधारते. हे नैसर्गिक माउथ फ्रेशनर म्हणूनही काम करते.
