तोंडाची दुर्गंधी ठरू शकते ‘या’ जीवघेण्या आजारांचे लक्षण; अजिबात दुर्लक्ष न करता वेळीच करा ‘हे’ उपाय

तोंडाची दुर्गंधी ही एक अत्यंत कॉमन समस्या आहे. शक्यतो सकाळी झोपेतून उठल्यावर अनेकांना याचा त्रास जाणवतो. तोंडाची दुर्गंधी ही नैसर्गिक असूनही त्याकडे दुर्लक्ष करणे हे अपायकारक ठरू शकते. तज्ज्ञांच्या माहितीनुसार तोंडाच्या दुर्गंधीचे मुख्य कारण म्हणजे नीट ब्रश न करणे किंवा स्वच्छतेची काळजी न घेणे. काहीवेळा अपचनामुळेसुद्धा तोंडाच्या अपचनाचा त्रास जाणवू शकतो. ही समस्या काही गंभीर आजारांचे लक्षण असल्याचे तज्ज्ञांचे मत आहे. केवळ तोंडाच्या आरोग्याशीच नव्हे तर मधुमेह, किडनीचे विकार यांच्याशीही तोंडाच्या दुर्गंधीचा संबंध असू शकतो.

तोंडाला दुर्गंध का येतो?

तोंडाची दुर्गंधी कशाचे लक्षण आहे व सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे तोंडाच्या दुर्गंधीवर उपाय काय हे जाणून घेऊयात…

तोंडाची दुर्गंधी ‘या’ आजारांचे आहे लक्षण

• डॉ. आलोक परमार सांगतात की, तोंडाची दुर्गंधी ही गॅस्ट्रोओसोफेगल रिफ्लक्स रोगाचे लक्षण मानले जाते. या आजारात पोटात बनणारे ॲसिड हे अन्ननलिकेत पसरू लागते, काहीवेळा हा त्रास अधिक जेवण झाल्यास होऊ शकतो. पण, जर तुम्हाला नेहमीच असा त्रास होत असल्यास तो एक गंभीर आजार असू शकतो.
• याशिवाय तोंडाची दुर्गंधी ही पोटात जंत झाल्याचेसुद्धा लक्षण ठरते. मुख्यतः हेलिकोबैक्टर पाइलोरी संक्रमण, ज्यामुळे पोट व छोट्या आतड्यांवर प्रभाव होतो; याचा सुरुवातीचा टप्पा तोंडाची दुर्गंधी वाढणे हे असते.
• तसेच तोंडाची दुर्गंधी हे डायबिटीस, फुफ्फुसांचा विकार, यकृताचे आजार यांचे लक्षण असू शकते. जसे हे आजार आणखी गंभीर होऊ लागतात तशी तोंडाच्या दुर्गंधीची समस्याही वाढू लागते.

आयुर्वेदिकतज्ज्ञ आचार्य बालकृष्ण यांच्या मते, भारतातील मौखिक आरोग्याची परिस्थिती गेल्या काही काळापासून चिंताजनक बनली आहे. या समस्या केवळ बाह्य स्वरूपावरच परिणाम करत नाहीत, तर एकूण आरोग्यावरही परिणाम करतात. तोंडातील बॅक्टेरिया, तोंड व्यवस्थित स्वच्छ न करणे, चहा, कॉफी, तंबाखू किंवा कोल्ड्रिंक्सचे जास्त सेवन ही यामागील मुख्य कारणे आहेत. खरंतर, खाण्याच्या चुकीच्या सवयी आणि तोंडाच्या आरोग्याकडे दुर्लक्ष केल्यामुळे, दातांमध्ये पोकळी, हिरड्यांच्या समस्या आणि दातदुखी यांसारख्या समस्या, दातांमध्ये चिकट घाण साचणे, जबडा आणि हिरड्यांमध्ये सूज येणे यांसारख्या समस्या लोकांना जास्त त्रास देतात.

त्रिफळा पावडर

आचार्य बाळकृष्ण यांच्या मते, त्रिफळा हा एक प्राचीन आणि विश्वासार्ह आयुर्वेदिक उपाय आहे. त्यात भरपूर प्रमाणात अँटीऑक्सिडंट्स असतात, जे दातांवरील प्लेक आणि टार्टर काढून टाकण्यास मदत करतात. हे तोंडातील बॅक्टेरिया नष्ट करते आणि पोकळी आणि तोंडाची दुर्गंधी रोखते. झोपण्यापूर्वी एक चमचा त्रिफळा पावडर कोमट पाण्यासोबत घ्या. त्रिफळा पचन सुधारते, शरीरातील विषारी पदार्थ काढून टाकते आणि तोंडाची दुर्गंधी दूर करते.

कडुलिंबाच्या पानांचा वापर

कडुलिंबामध्ये नैसर्गिक अँटीबॅक्टेरियल गुणधर्म भरपूर असतात. तोंडाची दुर्गंधी दूर करण्यासाठी कडुलिंबाची पाने खूप फायदेशीर ठरू शकतात. दररोज सकाळी ४-५ कोवळ्या कडुलिंबाची पाने चावल्याने तोंडातील बॅक्टेरिया नष्ट होतात आणि तुमचा श्वास ताजा राहतो. कडुलिंबाने दात घासणेदेखील फायदेशीर आहे.

लवंग आणि वेलची

लवंग आणि वेलची हे तोंडाच्या आरोग्यासाठी रामबाण उपाय मानले जातात. लवंगामध्ये अँटीसेप्टिक गुणधर्म असतात, जे तोंडातील जंतू नष्ट करतात आणि तोंडाची दुर्गंधी कमी करतात. दररोज एक किंवा दोन लवंग किंवा लहान वेलची तोंडात ठेवल्याने त्वरित आराम मिळतो आणि कायमचा ताजेपणा मिळतो.