मुळा ही एक मुळाची भाजी आहे जी जवळजवळ वर्षभर उपलब्ध असते, जरी ते प्रत्यक्षात हिवाळ्यातील पीक आहे. पांढऱ्या रंगाचा मुळा हा सॅलड आणि भाजी म्हणून सर्वाधिक वापरला जातो. ही भाजी पोषक तत्वांनी समृद्ध आहे आणि कॅलरीज कमी आहेत, म्हणून ती आरोग्यासाठी खूप फायदेशीर मानली जाते. मुळा अनेक आरोग्य समस्यांमध्ये नैसर्गिक फायदे देतात आणि विशेषतः मधुमेहींसाठी उपयुक्त आहेत. मुळा अनेक आजारांमध्ये प्रभावी आहे. मुळा खाणे मूळव्याधांच्या समस्यांसाठी फायदेशीर आहे. मुळा मूत्रपिंडाच्या समस्यांमध्ये देखील फायदेशीर आहे कारण त्यात मूत्रवर्धक गुणधर्म आहेत आणि मुक्त लघवी करण्यास मदत करते.
आयुर्वेदिक तज्ज्ञ आचार्य बालकृष्ण यांनी मूळ्याबरोबर त्याच्या पानांचे सेवन केले तर तो सहज पचवता येतो. मुळ्याचे बिया देखील अत्यंत पौष्टिक असतात. या बिया थोड्याशा भाजून घेतल्या आणि त्यात पिठी साखर टाकून हे मिश्रण दुधात टाकून सकाळ संध्याकाळ खाल्यास तर शरीर तंदुरुस्त होण्यासाठी मदत मिळते. काही लोकांना मुळा खाल्यानंतर पचत नाही कारण ते चुकीच्या पद्धतीने मुळा खातात. तज्ज्ञांच्या सल्ल्यानुसार, जर मुळ्याचे संपूर्ण फायदे घ्यायचे असतील आणि पचनाच्या समस्या दूर करायच्या असतील तर मुळा सकाळच्या नाश्तामध्ये खाल्ले पाहिजे.
जर तुम्ही सकाळी रिकाम्या पोटी मुळा खाल्ला तर त्यानंतर अर्धा तास दुसरे काहीही खाऊ नका. दुसरीकडे, जर मुळा जेवणानंतर सॅलडच्या स्वरूपात खायचा असेल तर जेवणाच्या जवळजवळ शेवटीच तो खाण्यास सुरुवात करा. मुळा खाल्ल्याने आरोग्यावर कसा परिणाम होतो आणि पानांसह खाल्ल्याने पचनावर कसा परिणाम होतो ते जाणून घेऊया.
मुळाचे आरोग्यदायी फायदे
मुळा ही अशीच एक भाजी आहे जी पिताशयातील खडे(किडनी स्टोन) बरे करते. मुळा यकृत आणि किडनी निरोगी ठेवते. मुळा एक नैसर्गिक लघवीचे प्रमाण वाढवणारा पदार्थ आहे, जो शरीरातील विषारी पदार्थ बाहेर काढण्यास आणि मुत्रपिंडाचे कार्य सुधारण्यास मदत करतो. मुळामध्ये पोटॅशियम आणि अँटीऑक्सिडंट्स असतात, जे रक्तदाब नियंत्रित करण्यास आणि हृदयरोग रोखण्यास मदत करतात. त्याचा ग्लायसेमिक इंडेक्स कमी असतो, ज्यामुळे मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी ते फायदेशीर ठरते.
मुळा ही कमी कॅलरी आणि उच्च फायबर असलेली भाजी आहे, जी तुम्हाला जास्त काळ पोट भरलेले ठेवते आणि वजन कमी करण्यास मदत करते. मुळ्याचा रस श्लेष्मा साफ करण्यास आणि घशातील खवखव दूर करण्यास मदत करतो. मुळा पानांसह खाल्ल्याने कावीळ बरी होते. लक्षात ठेवा की, मुळा सकाळी आणि दिवसा खावा आणि रात्री खाऊ नये.
मुळ्याच्या पानांचा पचन क्रियेवर कसा परिणाम होतो आणि त्याचे फायदे
आचार्य बालकृष्ण यांनी सल्ला दिला की जर तुम्हाला ॲसिडिटीचा त्रास असेल तर तुम्ही त्याचे पान दाखवावे. मुळा पान पचन सुधारते, प्रगती यकृत बरे होते आणि योग्य पचन राखले जाते. घाऊक खाल्ल्याने बद्धकोष्ठता दूर होते आणि पचन सुधारते. मुळा खाल्ल्याने पोटदुखी, आणि आम्लता दूर होण्यास मदत होते. मुळ्याच्या पानामध्ये विरघळणारे आणि न विरघळणारे दोन्ही फायबर असते, जे आतडे स्वच्छ करते, बद्धकोष्टता दूर करते आणि पोट हलके ठेवते. मुळ्याची पाने पोटाशी संबधीत आजारांवर मदत करते. हे पाचक रस आणि एंजाइम्सचा स्राव वाढवतात ज्यामुळे अन्न सहज पचते आणि गॅसची समस्या दूर होते
