दखल : सुरेल जीवनप्रवास

शास्त्रीय संगीताचा मानिबदू असलेले पं. प्रभाकर कारेकर यांचे हे अमृत महोत्सवी वर्ष. यानिमित्ताने ‘स्वर प्रभाकर’ हे मंगला खाडिलकर लिखित चरित्र, कौशिक प्रकाशनाने प्रसिद्ध केले आहे. कारेकरांचा सुरेल जीवनप्रवास उलगडणारे हे चरित्र, हा एक अनमोल ठेवाच म्हणायला हवा. गोव्यात जन्मलेल्या नि कुटुंबासोबत काही काळ तिथेच व्यतीत केलेल्या कारेकरांची संगीताशी नाळ कशी जुळली इथपासून ते पं.अभिषेकींकडे त्यांनी गिरवलेले धडे आणि गायक म्हणून त्यांची घडण असा सारा प्रवास खाडिलकर यांनी तितक्याच रसाळ पद्धतीने या चरित्रातून मांडला आहे. कारेकरांची सांगीतिक कारकीर्दच नव्हे, तर त्यापलीकडे ते माणूस म्हणून कसे आहेत, त्यांच्या व्यक्तिमत्त्वाचे विविध पलू या पुस्तकातून उलगडलेले आहेत. नाटय़ संगीताचा बहरलेला काळ, रसिकांनी कारेकरांच्या गाण्याला दिलेले उदंड प्रेम हा सगळा यशशिखरावरचा अनुभव वाचायला मिळतोच पण कारेकर जेव्हा पं. प्रभाकर कारेकर नव्हते, तो एक होतकरू, गुणी मुलगा होता, तेव्हापासून त्यांनी गाण्यासाठी घेतलेली मेहनत, आपली कला अधिकाधिक समृद्ध करण्यासाठी केलेला संघर्ष यामध्ये मांडलाय, तो आजच्या तरुण पिढीसाठी प्रेरणादायी आहे. पं अभिषेकी बुवांचे शिष्यत्व, दिग्गजांसोबतच्या मफिली, अनेक गुरुतुल्य व्यक्तिमत्त्वांचा सहवास अशा अनेक आठवणींसोबतच, त्यांची जन्मभूमी असलेली गोव्याची भूमी, तिथली संस्कृती, कोंकणी भाषेबद्दल त्यांना वाटणारा विलक्षण जिव्हाळा हे सारेही त्यांच्या आयुष्याचा अविभाज्य भाग आहे. याचे प्रतििबब त्यांच्या व्यक्तिमत्त्वात न पडते तरच नवल. तेव्हा प्रभाकर कारेकरांचा जीवनप्रवास समजून घेण्यासाठी आवर्जून वाचावे असे हे पुस्तक आहे.