नदीपात्राची कचराभूमी

पालघर-मनोर मुख्य रस्त्यावरील मनोर ग्रामपंचायत हद्दीतील खुल्या मैदानासमोर असलेल्या स्मशानभूमीशेजारील परिसरात नदीपात्रात  शेकडो किलो कचरा दररोज ग्रामपंचायतीमार्फत  टाकला जात आहे.  गेल्या अनेक वर्षांपासून हा प्रकार राजरोस सुरू आहे. ही कचरा टाकण्याची जागा अधिकृत नाही. अनेक पर्यावरणप्रेमी तसेच ग्रामपंचायतीच्या नागरिकांनी हा मुद्दा ग्रामपंचायतीच्या ग्रामसभेमध्ये अनेक वेळा मांडल्यानंतरही सत्ताधारी ग्रामपंचायत या विषयाकडे कानाडोळा करताना दिसत आहे.   कचरा नदीपात्र परिसरात टाकल्यामुळे पावसाळ्यादरम्यान नदीचे पाणी वाढले की, तो नदीच्या प्रवाहासह नदीच्या पाण्यात वाहून सर्वत्र पसरत आहे. त्यामुळे नदीचे पाणीच नव्हे तर नदी काठावर दोन्ही बाजूला असलेल्या शेतीवर त्याचा परिणाम होत आहे. नदीमध्ये असलेल्या जलचर प्राण्यांच्या खडकाळ प्रदेशात तो पसरून राहत असल्यामुळे पर्यावरणाला मोठा धोका निर्माण झाला आहे.  त्याचप्रमाणे गावतील कचराही वेळच्या वेळी उचलला जात नसल्याची ग्रामस्थांची तक्रार आहे.  एकीकडे ग्रामपंचायत प्रशासन गाव स्वच्छतेचा नारा देते व दुसरीकडे गोळा केलेल्या कचऱ्याचे कोणतेही वर्गीकरण न करता कचरा थेट नदीपात्रात उघड्यावर टाकून देत आहे.  कचरा नदीपात्रात म्हणून फेकून दिल्यामुळे गेल्या अनेक वर्षांत कचऱ्याचे अनेक थर निर्माण झाले आहेत.  मनोरमध्ये सुमारे पंचवीस हजार इतकी लोकसंख्या आहे. ग्रामपंचायतीत आठ प्रभाग असून या आठही प्रभागांमधून सुमारे अडीच टन घनकचरा दररोज निघत आहे. या घनकचरा व्यवस्थापनासाठी ग्रामपंचायतीने चौदा कर्मचारी व चार घंटागाड्यांचे नियोजन केलेले आहे.

कचराभूमीच्या प्रशनाबाबत उदासीनता

ग्रामपंचायतीच्या क्षेत्रातील गावठाण किंवा ग्रामपंचायतीच्या जागेवर आरक्षण टाकून सर्वानुमते कचराभूमीचा प्रश्न सोडवला जाणे आवश्यक होते. परंतु प्रशासकीय उदासीनतेमुळे  हा प्रश्न अनेक वर्षांपासून प्रलंबित आहे. परिणामी कोणताही विचार न करता गावातला हा कचरा स्वच्छता कर्मचारी थेट पदाधिकाऱ्यांच्या व प्रशासनाच्या सांगण्यावरून स्मशानभूमी शेजारील परिसरात नदीपात्रात टाकत आहे.  ग्रामपंचायत गाव स्वच्छतेसाठी  चौदा कर्मचारी कार्यरत आहेत. तरीही स्वच्छता होत नसेल तर या कर्मचाऱ्यांचे काम काय, असा प्रश्न विचारला जाऊ लागला आहे.

प्रत्येक ग्रामसभेत कचराभूमीचा मुद्दा प्रकर्षाने समोर येतो. मात्र सत्ताधारी पदाधिकारी व हतबल प्रशासन यांच्या उदासीनतेमुळे हा प्रश्न अनेक वर्षांपासून प्रलंबित आहे. – संतोष जनाठे, नागरिक, मनोर

घनकचरा व्यवस्थापनासाठी प्रकल्प व त्यासाठी लागणारी जमीन तातडीने उपलब्ध करून घेण्याच्या सूचना मनोर ग्रामपंचायतीला दिलेल्या आहेत. – चंद्रशेखर जगताप, गटविकास अधिकारी, पं. स.पालघर