पुणे : दृष्टिहीन विद्यार्थ्यांचे शिक्षण सुलभ करणारी अनोखी कल्पना प्रत्यक्षात आणण्यात आली आहे. पुणे ब्लाइंड स्कूलमध्ये ‘ऐकाकी ऑडिओ लर्निंग लॅब’ची स्थापना करण्यात आली आहे. या अंतर्गत पहिली ते दहावीच्या पाठ्यपुस्तकातील प्रत्येक धडा श्राव्य माध्यमात रूपांतरित करण्यात आला असून, हे धडे ऐकून विद्यार्थी सहजपणे अभ्यास करू शकणार आहेत.
लर्नकीज एज्युटेन्मेंट आणि विकसित भारत इनोव्हेट यांच्यातर्फे ‘ऐकाकी ऑडिओ लर्निंग लॅब’ची या श्राव्य प्रयोगशाळेची निर्मिती करण्यात आली आहे. या प्रयोगशाळेच्या माध्यमातून पहिली ते दहावीच्या विद्यार्थ्यांसाठी अभ्यासक्रमावर आधारित श्राव्य आशय उपलब्ध करून देण्यात आला आहे. पाठ्यपुस्तकातील प्रत्येक धड्याचे श्राव्य माध्यमात रूपांतर केले आहे. विद्यार्थ्यांना हेडफोन, ऑडिओ प्लेअरद्वारे ते ऐकून सहजपणे अभ्यास करता येतो. शास्त्रीय दृष्टिकोनातून प्रत्येक धडा आवाजाच्या चढ-उतारासह वाचिक अभिनयातून ध्वनिमुद्रित केल्यामुळे विद्यार्थ्यांना ऐकण्यात विशेष रस निर्माण झाला आहे. विशेष म्हणजे, त्यांना न समजलेल्या गोष्टी ते कितीही वेळा पुन्हा ऐकू शकतात. स्व-अध्ययनासोबतच स्वतःच्या गतीप्रमाणे शिक्षण घेण्याची संधी उपलब्ध झाली आहे, असे विकसित भारत इनोव्हेटच्या मंजूषा वैद्य यांनी सांगितले. तर शैक्षणिक दृष्टिकोनातून हा महत्त्वाचा उपक्रम असल्याचे ऐकाकी ॲपचे निर्माते सचिन पंडित यांनी नमूद केले.
या प्रकल्पाला प्रतिष्ठित कंपनीच्या सामाजिक उत्तरदायित्व कार्यक्रमांतर्गत विशेष प्राधान्य देण्यात आले आहे. दृष्टिहीन विद्यार्थ्यांच्या अभ्यासाला नवी दिशा देणाऱ्या या प्रकल्पामुळे दृष्टिहीन विद्यार्थ्यांच्या शिक्षण क्षेत्रात एक आशादायक आणि परिणामकारक पाऊल उचलले गेले आहे, असे अंध शाळेच्या मुख्याध्यापिका वर्षा रांका यांनी सांगितले.
दृष्टी नसली तरी दृष्टिकोन असतो, ध्येय असते आणि त्या ध्येयापर्यंत पोहोचण्यासाठी योग्य दिशा मिळणे आवश्यक असते. ही दिशा आता पुण्यातील दृष्टिहीन विद्यार्थ्यांना ‘ऐकाकी ऑडिओ लर्निंग लॅब’च्या रूपाने मिळाली आहे. या प्रयोगशाळेच्या माध्यमातून दृष्टिहीन विद्यार्थ्यांसाठी शिक्षणाची प्रक्रिया सुलभ होण्यास मदत होणार आहे. तसेच शिक्षणाच्या प्रकाशाकडे नेणारा हा आवाज दृष्टिहीन विद्यार्थ्यांच्या आयुष्यात नवे दालन खुले करू शकणार आहे. विद्यार्थ्यांना ऐकून अभ्यास करून त्यांच्या करिअरकडे वाटचाल करणे शक्य होणार आहे.
