ग्रामस्थांशी घरोबा झालेल्या मोराची गोष्ट 

एखाद्या चित्रपटात शोभेल अशी ही क्वचित आढळणारी घटना. पुणे जिल्ह्याच्या मावळातील पवन मावळ भागात धान गव्हाण या नावाचे गाव आहे. तेथे घडलेली ही घटना आहे. पाच वर्षांपूर्वी या गावातील हनुमंत कृष्णा कानगुडे या शेतकऱ्याला शेतात ही अंडी सापडली. आकाराने थोडीशी मोठी असलेली अंडी नेमकी कोणत्या पक्ष्याची आहेत, हे त्यांच्या लक्षात आले नाही. त्यांनी ती घरी आणून कोंबडय़ांच्या खुराडय़ात ठेवून दिली. कोंबडय़ा त्या अंडय़ांना उब देत होत्या. वीस दिवसांनी जेव्हा अंडय़ामधून मोराच्या पिलांनी जन्म घेतला, तेव्हा सर्वाना आश्चर्य वाटले आणि उलगडाही झाला की, ही अंडी राष्ट्रीय पक्षी मोराची होती.

गावातील सर्वानी मिळून मोरांच्या दोन्ही पिलांचे संगोपन सुरू केले. पाणी असो की चणे, शेंगदाणे, गहू, तांदूळ, बाजरी, ज्वारी असे खाद्य मोरांना गावकऱ्यांकडून देण्यात येऊ लागले. मोरांची वाढ होत होती, तसा त्यांचा गावकरी, महिला, लहान मुलांशी घरोबा होत गेला. कोंबडय़ा, शेळय़ा, गायी, म्हशी, बकरी यांच्यासमवेत मोर खेळू-बागडू लागले. नेहमीच्या ओळखीपैकी कोणी आल्यास मोर पिसारा फुलवून थुई थुई नाचत असत. ग्रामस्थांना मोरांचा लळा लागला, घरातील एक सदस्य असल्याप्रमाणे मोरांना वागणूक मिळू लागली. मात्र, करोनाच्या तडाख्यात एका मोराचा मृत्यू झाला. सर्व जण हळहळले. त्या दु:खातून सावरतानाच दुसऱ्या मोराची खूपच काळजी घेण्यात येऊ लागली. आजमितीला दुसरा मोर उत्तम स्थितीत असून सर्वाच्या गळय़ातील ताईत बनला आहे. गावकऱ्यांच्या या लाडक्या मोराची आणि त्याच्या गावात होणाऱ्या पाहुणचाराची पंचक्रोशीत चर्चा आहे.

हा मोर गावचा आहे, असे आम्ही मानतो. पाच वर्षांपासून तो आमच्याकडे आहे. सर्वाकडून त्याचा पाहुणचार सुरू आहे. मोराचा कोणाला त्रास नाही की गावकऱ्यांकडून मोराला कोणताही त्रास होत नाही. तो सकाळपासून सर्वत्र मुक्तपणे बागडत असतो. मुलांशी खेळत असतो. सर्वाना मोराचा लळा लागलेला आहे.

– राजू चंदू घारे, ग्रामस्थ, धान-गव्हाणं मावळ