आयुर्वेदात तुळशीला औषधी वनस्पतींची राणी म्हटले जाते. या वनस्पतीमध्ये केवळ औषधी गुणधर्मच नाहीत तर त्याचे विशेष धार्मिक महत्त्व देखील आहे. अनेक संशोधनांमध्ये त्याचे फायदे देखील नमूद केले गेले आहेत. तुळशीच्या पानांनी दिवसाची सुरुवात करणे ही एक सोपी आणि प्रभावी आरोग्य सवय आहे. तुळशीच्या पानांमध्ये अँटीऑक्सिडंट, दाहक-विरोधी आणि जीवाणूविरोधी गुणधर्म असलेले पदार्थ असतात.
तुळशीचे सेवन केल्याने रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते आणि रोगांना प्रतिबंध होतो. जर त्याचे पाणी बनवून प्यायले तर ते शरीरातील विषारी पदार्थ बाहेर काढण्यास मदत करते. तुळशीचे पाणी हे एक नैसर्गिक हेल्द ड्रिंक आहे जे शरीराला निरोगी आणि ऊर्जावान ठेवते. ४ ते ५ ताजी तुळशीची पाने घ्या आणि रात्रभर पाण्यात भिजवा. जर तुम्ही ती रात्रभर पाण्यात भिजवत नसाल तर ती गरम पाण्यात थोडा वेळ भिजवा आणि नंतर प्या.
आयुर्वेदिक तज्ज्ञ आचार्य बालकृष्ण यांच्या मते, घरात तुळशीचे रोप लावल्याने घरात जंतू, बॅक्टेरिया आणि विषाणू वाढू शकत नाहीत. आयुर्वेदानुसार, ते शुद्धता आणि स्वच्छता राखून रोग आणि नकारात्मक उर्जेपासून संरक्षण करते. तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की,”तुळशीची पाने मानसिक आरोग्य देखील सुधारतात. घरात तुळशीचे रोप असल्याने आनंद, शांती आणि प्रेम वाढते. ते रजोगुण आणि तमोगुणामुळे निर्माण होणाऱ्या नकारात्मक प्रवृत्तींना कमी करते. तुळशीच्या पानांचे सेवन आणि त्यापासून तयार केलेले पाणी प्यायल्याने कोणते आरोग्य फायदे होतात हे आपण तज्ञांकडून जाणून घेऊया.
संसर्गजन्य रोगांपासून संरक्षण करते
तुळशीच्या पानांचे पाणी दररोज प्यायल्याने रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत होते आणि संसर्गजन्य रोगांपासून संरक्षण होते. तुळशीच्या पानांचे पाणी दररोज सेवन केल्याने खोकला, कफ, सर्दी, सायनस, ऍलर्जी आणि न्यूमोनियासारख्या आजारांपासून आराम मिळतो. तुळशीच्या पानांचे पाणी मुलांसाठी आणि प्रौढांसाठी फायदेशीर आहे. वाळेलेली तुळशीची पाने, आले, काळी मिरी आणि वेलची मधात मिसळून सेवन केल्याने खोकला आणि कफ बरा होण्यास मदत होते.
ताप आणि अशक्तपणा बरा होतो
खडीसाखरेसह उकडलेले तुळशीचे पाणी प्यायल्याने ताप बरा होतो. हे पाणी अशक्तपणा दूर करण्यास मदत करते. ते प्यायल्याने ऊर्जा वाढते आणि सहनशक्ती सुधारते.
पोट आणि पचनासाठी आवश्यक
तुळशीची पाने आले आणि काळी मिरीसह बारीक करून रिकाम्या पोटी सेवन केल्याने पेचिश, कोलायटिस आणि संसर्ग यासारख्या पोटाच्या समस्यांवर फायदेशीर ठरते.
स्मरणशक्ती सुधारते
सकाळी रिकाम्या पोटी तुळशीच्या पानांचे पाणी साखरेबरोबर प्यायल्याने स्मरणशक्ती तीक्ष्ण होते आणि मानसिक शक्ती वाढते. हे पाणी मुलांसाठी आणि वृद्धांसाठी वरदान मानले जाते.
दात आणि हिरड्यांसाठी प्रभावी
तुळशीची पाने पाण्यात उकळा, त्यात खडे मीठ, काळी मिरी आणि लवंग घाला आणि कोमट असताना गुळण्या करा. हे पाणी हिरड्यांची जळजळ, दातदुखी आणि तोंडाची दुर्गंधी दूर करते.
कानातील जंतुसंसर्ग देखील हे प्रभावी आहे.
तुळशीची पाने तिळाच्या तेलात उकळून थंड केलेले तेल टाकल्यास कानदुखी आणि संसर्ग दूर होतो.
