Hiccups Reason and Solution: उचक्या त्रासदायक असू शकतात, कारण त्या अचानकच येतात. उचक्यांना ठोस कारण नसले तरी आपली खाण्यापिण्याची आणि जीवनशैलीची सवय नीट ठेवली, तर त्या टाळता आणि थांबवता येतात.
उचकी का येते? (Why Hiccups Occur)
“जेव्हा फुफ्फुसाखालील डायाफ्रॅगम नावाचा स्नायू अचानक आक्रसतो, तेव्हा उचकी येते,” असे कनिका मल्होत्रा, सल्लागार आहारतज्ज्ञ आणि मधुमेह प्रशिक्षक म्हणाल्या. हा स्नायू का आक्रसतो हे नेहमीच स्पष्ट नसते, पण काही गोष्टी उचकीला कारणीभूत ठरू शकतात.
मसालेदार आणि आंबट अन्न : मसालेदार अन्नामुळे होणारी चुरचूर डायाफ्रॅगम नियंत्रित करणाऱ्या नसांना उत्तेजित करू शकते. काही अन्नपदार्थांचे आम्लत्व अन्ननलिकेला त्रास देऊ शकते आणि त्यामुळे उचकी येऊ शकते.
सोड्याचे पेय आणि दारू :
खूप जास्त सोड्याचे पेय किंवा दारू घेतल्यास पोटाला त्रास होतो आणि त्यामुळे उचकी येऊ शकते.
खूप खाणे : पोट भरल्यावर डायाफ्रॅगमवर दाब येतो आणि त्यामुळे तो आकसतो, ज्यामुळे उचकी येते.
खाताना बोलणे किंवा खूप पटकन खाणे : यामुळे खाण्याच्या वेळी हवा गिळली जाते आणि त्यामुळे उचकी येऊ शकते.
खूप गरम किंवा खूप थंड पेय पिणे : अशा अचानक तापमान बदलामुळे अन्ननलिकेला त्रास होतो.
खूप वेळा च्युइंग गम चावणे : च्युइंग गम चावताना जास्त हवा गिळल्यास उचकी येऊ शकते.
उचकी थांबवण्यासाठी झटपट उपाय
उचकीपासून लगेच आराम मिळवायचा असेल तर मल्होत्रा खालील सात खाद्यपदार्थ खाण्याची शिफारस करतात:
पीनट बटर : एक पीनट बटर गिळल्यामुळे लक्ष दुसरीकडे जातं आणि श्वास घेण्याची पद्धत बदलते, ज्यामुळे उचकी थांबू शकते.
चॉकलेट पावडर : चॉकलेटचा तीव्र स्वाद मेंदूतील वेगवेगळ्या नसा सक्रिय करतो आणि उचकी थांबवू शकतो.
साखर : चॉकलेटप्रमाणेच साखरेचा गोड आणि जाडसर स्वाद मेंदूचे लक्ष विचलित करतो आणि उचकी थांबवू शकतो.
मध : साखरेसारखाच मधाचा गोडपणा आणि चिकटपणा उचकी थांबवण्यास मदत करू शकतो.
लिंबू : लिंबाची आंबट चव नसा उत्तेजित करते, ज्यामुळे उचकी थांबू शकते.
विनेगर : खूप आंबट चव डायाफ्रॅगमवर परिणाम करून उचकी थांबवू शकते.
थंड पाणी : थंड पाणी प्यायल्यामुळे “वेगस” नावाच्या नसेला उत्तेजना मिळते आणि त्यामुळे उचकी थांबू शकते.
मल्होत्रांच्या मते, या अन्नपदार्थांव्यतिरिक्त उचकी कमी करण्यासाठी आणखी काही पद्धती आहेत:
पाण्याच्या गुळण्या करणे : यामुळे मन दुसरीकडे लागते आणि उचकी थांबू शकते.
श्वास धरून ठेवणे : यामुळे शरीरात कार्बन डायऑक्साइड वाढतो आणि उचकी थांबू शकते.
कागदाच्या पिशवीत श्वास घेणे : यामुळे कार्बन डायऑक्साइड वाढतो आणि उचकी थांबू शकते.
पण हे लक्षात ठेवायला हवे की, हे उपाय काही वेळा काम करू शकतात पण नेहमीच नाही. कारण या उपायांच्या प्रभावाबद्दल मुख्यतः लोकांच्या अनुभवावर विश्वास ठेवला जातो आणि त्यासाठी ठोस वैज्ञानिक पुरावा नाही.
