What Really Happens When You Eat Curd At Night?: दही हे भारतीय आहारातील एक महत्वाचं आणि उपयुक्त अन्न आहे. त्याचे थंडसर गुणधर्म, पचनासाठी फायदेशीर प्रोबायोटिक्स आणि शरीराला ऊर्जा देणारी क्षमता यामुळे त्याला ‘सुपरफूड’ मानलं जातं. मात्र, दही खाण्याचीही योग्य वेळ असते का? सूर्यास्तानंतर दही खाणे सुरक्षित आहे का? झोपण्यापूर्वी दही खावे की नाही यावर गेल्या अनेक वर्षांपासून लोक वाद घालत आहेत. काही जण म्हणतात की त्यामुळे श्लेष्मा होतो, तर काही जण पचनशक्ती वाढवणारे म्हणून दही खातात. पोषणतज्ञ शिल्पा अरोरा यांचे स्पष्ट मत आहे की, “रात्री दही खाणे पूर्णपणे ठीक आहे. रात्रीच्या जेवणासाठी, पचनास मदत करण्यासाठी छास किंवा रायता निवडा. अपचनाच्या कोणत्याही समस्येचे पोट शांत करण्यासाठी तुम्ही मेथी देखील घालू शकता.”
FITPASS मधील आहारतज्ज्ञ मेहर राजपूतही सहमत आहेत की, दही हे चांगल्या बॅक्टेरियाचा एक उत्तम स्रोत आहे, परंतु काहींना ते जड वाटू शकते असे नमूद करतात. अशा परिस्थितीत, ताक हा एक सोपा पर्याय आहे. ती पुढे म्हणते, “रात्री दही किंवा ताक (जे पचण्यास सोपे आहे) घेणे चांगले आहे, परंतु कधीकधी, सुमारे थोडी काळी मिरीसह, कारण काळी मिरीमध्ये उष्णता निर्माण करणारे गुणधर्म असल्याचे ज्ञात आहे.”
रात्री दही खाल्ल्याने काय होते?
सत्य हे आहे की, रात्रीच्या वेळी दही शरीराविरुद्ध काम करत नाही – ते बहुतेकदा त्याला आधार देते. ते तुमच्या शरीराच्या नैसर्गिक रात्रीच्या चक्रात कसे बसते ते येथे आहे.
१. आतड्यांतील बॅक्टेरिया संतुलित करतात २०१४ च्या संशोधनातून असे दिसून आले आहे की दह्यातील प्रोबायोटिक्स आतड्यांतील बॅक्टेरिया संतुलित करतात, ज्यामुळे ते जड जेवणानंतर विशेषतः उपयुक्त ठरते. रात्री तुमचा चयापचय दर मंदावतो, त्यामुळे दही पचन सुरळीत राहण्यास मदत करते, ज्यामुळे आम्लता, पोटफुगी किंवा अस्वस्थ झोपेची शक्यता कमी होते.
२. रात्रीच्या वेळी तृष्णा दूर करते कारण दही प्रथिनेयुक्त असते आणि कॅलरीज तुलनेने कमी असतात, ते तुम्हाला जास्त काळ पोटभर ठेवते. याचा अर्थ रात्री उशिरा स्वयंपाकघरात जाण्याची शक्यता कमी असते. वजन नियंत्रित करण्याचा प्रयत्न करणाऱ्या लोकांसाठी त्याची स्थिर तृप्तता चांगली काम करते, विशेषतः जेव्हा जेवणानंतर क्रियाकलाप पातळी कमी असते.
३. झोपताना रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवते – २०२३ च्या एका अभ्यासात आतड्याच्या आरोग्यात दहीच्या जिवंत संस्कृतींची भूमिका अधोरेखित करण्यात आली, जी तुमच्या रोगप्रतिकारक शक्तीचा पाया बनते. रात्री दही खाल्ल्याने तुमचे शरीर विश्रांती घेत असताना चांगल्या बॅक्टेरियाचा सतत पुरवठा होतो, ज्यामुळे डिटॉक्सला मदत होते आणि तुम्हाला दुसऱ्या दिवसासाठी चांगले तयार होते.
४. रात्रीच्या वेळी त्वचेची दुरुस्ती करण्यास मदत करते – २०१५ च्या एका संशोधन पत्रात दाखवल्याप्रमाणे, दहीसारखे आंबवलेले दुग्धजन्य पदार्थ त्वचेच्या आरोग्याशी चांगले जोडलेले आहेत. दह्यातील पोषक घटक आणि अँटिऑक्सिडंट्स रात्रीच्या वेळी शरीराच्या नैसर्गिक पुनरुत्पादनास मदत करतात, तर लॅक्टिक अॅसिड हळूवारपणे विषारी पदार्थ काढून टाकतात. परिणाम: त्वचेच्या पेशी आतून पोषण पावतात, ज्यामुळे तुम्हाला सकाळी ताजेतवाने लूक मिळू शकते.
५. विश्रांती दरम्यान हाडे आणि दात मजबूत करते – दहीमध्ये कॅल्शियम आणि फॉस्फरस अत्यंत शोषून घेण्यायोग्य स्वरूपात असते. रात्री ते खाल्ल्याने हे खनिजे झोपतानाही हाडांच्या नूतनीकरण आणि दुरुस्तीला मदत करू शकतात. कालांतराने, हे हाडांची घनता आणि दंत आरोग्य दोन्हीला फायदेशीर ठरू शकते.
६. झोपण्यापूर्वी पोट शांत करते – आम्लता किंवा “गरम” पोट असलेल्यांसाठी, दहीचा नैसर्गिकरित्या थंड प्रभाव असतो. काळी मिरी किंवा जिरे सारख्या मसाल्यांसोबत एकत्र केल्याने, ते पचनसंस्थेला शांत करण्यास मदत करते आणि झोप अधिक आरामदायी बनवू शकते.
