Lakshmi Niwas : ‘рд▓рдХреНрд╖реНрдореА рдирд┐рд╡рд╛рд╕’ рд╣реА ‘рдЭреА рдорд░рд╛рдареА’рд╡рд░рдЪреА рдХреМрдЯреБрдВрдмрд┐рдХ рдорд╛рд▓рд┐рдХрд╛ рд╕рдзреНрдпрд╛ рдЪрд╛рдВрдЧрд▓реАрдЪ рдЪрд░реНрдЪреЗрдд рдЖрд╣реЗ. рдЕрд▓реАрдХрдбреЗрдЪ рдпрд╛ рдорд╛рд▓рд┐рдХреЗрдд рдЬрд╛рдиреНрд╣рд╡реА рдЖрдгрд┐ рдЬрдпрдВрддрдЪрд╛ рднрд╡реНрдпрджрд┐рд╡реНрдп рд▓рдЧреНрдирд╕реЛрд╣рд│рд╛ рдкрд╛рд░ рдкрдбрд▓рд╛. рдпрд╛ рдорд╛рд▓рд┐рдХреЗрдд рд╣рд░реНрд╖рджрд╛ рдЦрд╛рдирд╡рд┐рд▓рдХрд░, рддреБрд╖рд╛рд░ рджрд│рд╡реА, рдЕрдХреНрд╖рдпрд╛ рджреЗрд╡рдзрд░, рдХреБрдгрд╛рд▓ рд╢реБрдХреНрд▓рд╛, рджрд┐рд╡реНрдпрд╛ рдкреБрдЧрд╛рд╡рдХрд░ рдЕрд╢рд╛ рдПрдХрд╛рдкреЗрдХреНрд╖рд╛ рдПрдХ рджрдорджрд╛рд░ рдХрд▓рд╛рдХрд╛рд░рд╛рдВрдЪреА рдорд╛рдВрджрд┐рдпрд╛рд│реА рдЖрд╣реЗ. рдЖрддрд╛ рдиреБрдХрддреАрдЪ рдпрд╛ рдорд╛рд▓рд┐рдХреЗрдмрджреНрджрд▓ рдЖрдгрдЦреА рдПрдХ рдЕрдкрдбреЗрдЯ рд╕рдореЛрд░ рдЖрд▓реА рдЖрд╣реЗ. ‘рд▓рдХреНрд╖реНрдореА рдирд┐рд╡рд╛рд╕’рдордзреНрдпреЗ рдПрдХрд╛ рдирд╡реНрдпрд╛ рдЕрднрд┐рдиреЗрддреНрд░реАрдЪреА рдПрдиреНрдЯреНрд░реА рдЭрд╛рд▓реЗрд▓реА рдЖрд╣реЗ. рд╣реА рдЕрднрд┐рдиреЗрддреНрд░реА рдХреЛрдг рдЖрд╣реЗ рдпрд╛рдмрджреНрджрд▓ рдЬрд╛рдгреВрди рдШреЗрдКрдпрд╛рддтАж
‘рд▓рдХреНрд╖реНрдореА рдирд┐рд╡рд╛рд╕’ рдорд╛рд▓рд┐рдХреЗрдЪрдВ рдХрдерд╛рдирдХ рдордзреНрдпрдорд╡рд░реНрдЧреАрдп рдЬреЛрдбрдкреНрдпрд╛рд╡рд░ рдЖрдзрд╛рд░рд▓реЗрд▓рдВ рдЖрд╣реЗ. рдЖрдкрд▓рдВ рд╣рдХреНрдХрд╛рдЪрдВ рдШрд░ рдЕрд╕рд╛рд╡рдВ, рдЖрдкрд▓реНрдпрд╛ рдореБрд▓реАрдВрдЪреА рдерд╛рдЯрд╛рдорд╛рдЯрд╛рдд рд╡ рдЪрд╛рдВрдЧрд▓реНрдпрд╛ рдШрд░рд╛рдд рд▓рдЧреНрди рд╡реНрд╣рд╛рд╡реАрдд рдЕрд╢реА рд▓рдХреНрд╖реНрдореА рдЖрдгрд┐ рд╢реНрд░реАрдирд┐рд╡рд╛рд╕ рдпрд╛ рджрд╛рдореНрдкрддреНрдпрд╛рдЪреА рдЗрдЪреНрдЫрд╛ рдЕрд╕рддреЗ. рдпрд╛ рджреЛрдШрд╛рдВрдЪрд╛ рдорд╛рд▓рд┐рдХреЗрдд рд╡реЗрдВрдХреА рдирд╛рд╡рд╛рдЪрд╛ рдорд╛рдирд╕рдкреБрддреНрд░ рджреЗрдЦреАрд▓ рдЕрд╕рддреЛ. рддреНрдпрд╛рдЪрд╛ рд▓рдХреНрд╖реНрдореА рдЖрдгрд┐ рд╢реНрд░реАрдирд┐рд╡рд╛рд╕ рдпрд╛рдВрдиреА рдорд┐рд│реВрди рд╕рд╛рдВрднрд╛рд│ рдХреЗрд▓реЗрд▓рд╛ рдЕрд╕рддреЛ. рд╡реЗрдВрдХреАрд▓рд╛ рдмреЛрд▓рддрд╛ рдпреЗрдд рдирд╕рддрдВ. рдкрдг, рдЗрддрдХреА рд╡рд░реНрд╖реЗ рдПрдХрддреНрд░ рд░рд╛рд╣реВрди рддреНрдпрд╛рдЪреНрдпрд╛ рдордирд╛рддреАрд▓ рднрд╛рд╡рдирд╛ рджрд│рд╡реА рдХреБрдЯреБрдВрдмреАрдпрд╛рдВрдирд╛ рдУрд│рдЦрддрд╛ рдпреЗрдд рдЕрд╕рддрд╛рдд. рдпрд╛рдЪ рд╡реЗрдВрдХреАрдЪреНрдпрд╛ рдЖрдпреБрд╖реНрдпрд╛рдд рдПрдХрд╛ ‘рдлреБрд▓рд░рд╛рдгреА’рдЪреА рдПрдиреНрдЯреНрд░реА рд╣реЛрдгрд╛рд░ рдЖрд╣реЗ.
рд╡реЗрдХреАрдВрдЪреНрдпрд╛ рдЖрдпреБрд╖реНрдпрд╛рдд рдПрдиреНрдЯреНрд░реА рдШреЗрдгрд╛рд▒реНрдпрд╛ рдлреБрд▓рд░рд╛рдгреАрдЪреА рднреВрдорд┐рдХрд╛ рдЕрднрд┐рдиреЗрддреНрд░реА рдкрд╛рдпрд▓ рдкрд╛рдВрдбреЗ рд╕рд╛рдХрд╛рд░рдгрд╛рд░ рдЖрд╣реЗ. рдпрд╛ рдлреБрд▓рд░рд╛рдгреАрд▓рд╛ рдкрд╛рд╣рддрд╛рдЪ рдХреНрд╖рдгреА рд╡реЗрдВрдХреАрдЪреНрдпрд╛ рдЪреЗрд╣рд▒реНрдпрд╛рд╡рд░рдЪреЗ рднрд╛рд╡ рдмрджрд▓рддрд╛рдд. рддреЛ рддрд┐рдЪреНрдпрд╛рдХрдбреЗ рдЯрдХ рд▓рд╛рд╡реВрди рдкрд╛рд╣рддрдЪ рд░рд╛рд╣рддреЛ. рдкрдг, рддреНрдпрд╛рдирдВрддрд░ рд╣реА рдлреБрд▓рд░рд╛рдгреА рд╡реЗрдВрдХреАрд╡рд░ рдХрд╛рд╣рд┐рд╢реА рднрдбрдХрддреЗ. рдЕрдЧрджреА рд╕рд╛рдзреНрдпрд╛рднреЛрд│реНрдпрд╛ рд▓реВрдХрдордзреНрдпреЗ рдкрд╛рдпрд▓ рдорд╛рд▓рд┐рдХреЗрдд рдПрдиреНрдЯреНрд░реА рдШреЗрдгрд╛рд░ рдЖрд╣реЗ.
рдкрд╛рдпрд▓ рдкрд╛рдВрдбреЗрдмрджреНрджрд▓ рд╕рд╛рдВрдЧрд╛рдпрдЪрдВ рдЭрд╛рд▓рдВ рддрд░, рдиреБрдХрддреАрдЪ рддреА ‘рдЧрд╛рд░реБрдб’ рд╕рд┐рдиреЗрдорд╛рдд рдЭрд│рдХрд▓реА рд╣реЛрддреА. рдпрд╛рдкреВрд░реНрд╡реА рддрд┐рдиреЗ ‘B.E. Rojgaar’ рдпрд╛ рд╕реАрд░рд┐рдЬрдордзреНрдпреЗ рдХрд╛рдо рдХреЗрд▓реЗрд▓рдВ рдЖрд╣реЗ. рдпрд╛рдордзреНрдпреЗ рдЕрднрд┐рдиреЗрддреНрд░реАрдиреЗ рдкреНрд░рд╕рд┐рджреНрдз рдЕрднрд┐рдиреЗрддреНрд░реА рд╕рдИ рддрд╛рдореНрд╣рдгрдХрд░рдмрд░реЛрдмрд░ рд╕реНрдХреНрд░реАрди рд╢реЗрдЕрд░ рдХреЗрд▓реА рдЖрд╣реЗ. рдпрд╛рд╢рд┐рд╡рд╛рдп рдкрд╛рдпрд▓рдиреЗ рдЕрдиреЗрдХ рдирд╛рдЯрдХрд╛рдВрдордзреНрдпреЗ рджреЗрдЦреАрд▓ рдХрд╛рдо рдХреЗрд▓реЗрд▓рдВ рдЖрд╣реЗ. рддрд┐рдиреЗ рджрд┐рд▓реНрд▓реА рдпреЗрдереАрд▓ рд░рд╛рд╖реНрдЯреНрд░реАрдп рдирд╛рдЯреНрдп рд╡рд┐рджреНрдпрд╛рд▓рдпрд╛рддреВрди ( рдиреЕрд╢рди рд╕реНрдХреВрд▓ рдСрдл рдбреНрд░рд╛рдорд╛ NSD ) рдирд╛рдЯреНрдпрд╢рд╛рд╕реНрддреНрд░рд╛рдд рдкрджрд╡реА рд╢рд┐рдХреНрд╖рдг рдкреВрд░реНрдг рдХреЗрд▓реЗрд▓рдВ рдЖрд╣реЗ. рдореВрд│рдЪреА рд╕рд╛рдВрдЧрд▓реАрдЪреА рдЕрд╕рд▓реЗрд▓реА рдкрд╛рдпрд▓ рдЖрддрд╛ рдЫреЛрдЯреНрдпрд╛ рдкрдбрджреНрдпрд╛рд╡рд░ рдЖрдкрд▓реНрдпрд╛ рдЕрднрд┐рдирдпрд╛рдЪрд╛ рдард╕рд╛ рдЙрдордЯрд╡рдгреНрдпрд╛рд╕ рд╕рдЬреНрдЬ рдЭрд╛рд▓реА рдЖрд╣реЗ.
рджрд░рдореНрдпрд╛рди, рдкрд╛рдпрд▓рдЪреНрдпрд╛ рдпреЗрдгреНрдпрд╛рдиреЗ рд╡реЗрдВрдХреАрдЪреНрдпрд╛ рдЖрдпреБрд╖реНрдпрд╛рдд рдХрд╛рдп рдмрджрд▓ рд╣реЛрдгрд╛рд░ рд╣реЗ рдкрд╛рд╣рдгрдВ рдорд╣рддреНрддреНрд╡рд╛рдЪрдВ рдард░реЗрд▓. ‘рд▓рдХреНрд╖реНрдореА рдирд┐рд╡рд╛рд╕’ рд╣реА рдорд╛рд▓рд┐рдХрд╛ рд╕рдВрдзреНрдпрд╛рдХрд╛рд│реА рео рддреЗ реп рдпрд╛ рдПрдХ рддрд╛рд╕рд╛рдЪреНрдпрд╛ рд╡реЗрд│реЗрдд рдкреНрд░рд╕рд╛рд░рд┐рдд рдХреЗрд▓реА рдЬрд╛рддреЗ.