मुंबई : मुंबईसह राज्यात जाहिरात फलकांवर अनेक निर्बंध येणार असून जास्तीत जास्त ४० फूट बाय ४० फूट आकाराचाच जाहिरात फलक लावता येणार आहे. मर्यादेपेक्षा अधिक आकाराचे जाहिरात फलक हटविण्यात येणार आहेत.

इमारतींची गच्ची, आवाराची भिंत यावर जाहिरात फलक लावण्यास मनाई करण्यात आली आहे. याबाबत सर्व महापालिका, मुंबई महानगर प्रादेशिक विकास प्राधिकरण यासह विविध शासकीय व निमशासकीय यंत्रणांनी एक महिन्यात कार्यवाही करण्याचे आदेश राज्य शासनाने दिले आहेत. घाटकोपर येथील जाहिरात फलक दुर्घटनेनंतर राज्य सरकारने नियुक्त केलेल्या माजी न्यायमूर्ती दिलीप भोसले यांच्या अध्यक्षतेखालील समितीचा अहवाल आणि कृती अहवाल राज्य मंत्रिमंडळाने मंगळवारी स्वीकारला आहे.

घाटकोपर येथे १३ मे २०२४ रोजी वारा व मुसळधार पावसामुळे प्रचंड आकाराचा जाहिरात फलक पेट्रोल पंपावर कोसळला होता. या दुर्घटनेत १७ नागरिकांचा मृत्यू आणि ८० हून अधिक नागरिक जखमी झाले होते. या दुर्घटनेच्या चौकशीसाठी राज्य शासनाने भोसले यांच्या अध्यक्षतेखाली समिती स्थापन केली होती. या समितीने मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्याकडे आपला अहवाल सादर केला होता.

न्या. भोसले यांच्या अहवालातील निष्कर्ष व समितीने सुचविलेल्या उपाययोजनांवर पडताळणी करण्यासाठी गृह विभागाचे अतिरिक्त मुख्य सचिव यांच्या अध्यक्षतेखाली समिती स्थापन करण्यात आली होती. या समितीने मंत्रिमंडळासमोर विविध विभागांनी करावयाच्या अंमलबजावणीचा कृती अहवाल मंगळवारी सादर केला. भोसले समितीचा अहवाल शिफारशींसह स्वीकारण्यास, तसेच समितीचे निष्कर्ष व सुचविलेल्या उपाययोजनांवर करावयाच्या अंमलबजावणीस झालेल्या मंत्रिमंडळ बैठकीत मान्यता देण्यात आली.

या दुर्घटनेनंतर राज्य शासन, एमएमआरडीए, महापालिका, पोलीस व अन्य संबंधित यंत्रणांनी कोणत्या उपाययोजना कराव्यात आणि अशी दुर्घटना पुन्हा घडू नये, यासाठी कोणती काळजी घ्यायची, याबाबत २१ शिफारशी सरकारला केल्या आहेत. मुंबईत एमएमआरडीए, महापालिका, रेल्वे यासारख्या विविध यंत्रणांच्या हद्दीत जाहिरात फलक लावण्यात आले आहेत. जाहिरात फलक कोणाच्याही हद्दीत असला, तरी अनधिकृत जाहिरात फलकांवर कारवाई करण्याचा अधिकार महापालिकेसह सर्व संबंधित यंत्रणांना असल्याचे स्पष्ट करण्यात आले आहे.

इमारतींच्या गच्चीवर किंवा आवाराच्या भिंतींवर मोठ्या आकाराचे जाहिरात फलक लावले जातात. त्यामुळे इमारतींचे नुकसान होते आणि जुन्या इमारतींवर हे जाहिरात फलक लावले गेल्यास ते कोसळण्याची भीती असते. जाहिरात फलकाच्या आकाराची मर्यादा आणि पाया व खांबांची उंची आदींबाबतही तपशीलवार निकष ठरविण्यात आले आहेत.

न्या. भोसले समितीच्या शिफारशी व कृती अहवालातील महत्त्वाच्या बाबी

– अनधिकृत जाहिरात फलकांवर कारवाईसाठी नोडल यंत्रणा

– जाहिरात फलकांची नियमित तपासणी

– इमारतीची गच्ची किंवा कंपाऊंडच्या भिंतीवर जाहिरात फलकास मनाई